Europese Commissie-voorzitter Ursula von der Leyen zou volgens de Britse krant The Telegraph de voorkeurskandidaat van de Amerikaanse president Joe Biden zijn om de Noor Jens Stoltenberg op te volgen als hoofd van de NAVO.
In het nieuws. Op de NAVO-top die op 11 en 12 juli in Vilnius wordt gehouden, zou een opvolger voor Stoltenberg worden aangeduid. Alleen, de partnerlanden vinden geen consensus over wie de NAVO moet gaan leiden. Daarom werd het mandaat van Stoltenberg opnieuw met een jaar verlengd, al voor de vierde keer.
- Vanuit de VS is een forse campagne gestart om Ursula von der Leyen haar volgende Europese topjob, het voorzitterschap van de NAVO, te bezorgen, schrijft The Telegraph.
- Ze onderhoudt nauwe banden met de Europese en Noord-Amerikaanse leiders, en ze spreekt vlot Engels, Frans en Duits.
- De Duitse heeft volgens sommigen een sterk profiel: ze was zes jaar lang minister van Defensie in de regering van Angela Merkel, voor ze in 2019 voorzitter werd van de Europese Commissie.
- Daar was ze betrokken bij de zogenaamde “Berateraffäre” (adviseurschandaal). Het schandaal draaide om de vermeende onregelmatigheden en mismanagement bij het inhuren van externe consultants door het Duitse ministerie van Defensie.
- Hoewel von der Leyen zelf niet rechtstreeks beschuldigd werd van wangedrag, kwam haar leiderschap en verantwoordelijkheid als minister ter discussie te staan.
Vraagtekens bij de verwezenlijkingen van von der Leyen
Weinigen hadden van Ursula von der Leyen gehoord toen ze in 2019 aan het hoofd van de Europese Commissie kwam.
- Naar goede gewoonte werd ze niet verkozen via een democratisch proces, maar via een achterkamerdeal tussen Emmanuel Macron en Angela Merkel, waarbij toenmalig IMF-voorzitter, de Française Christine Lagarde, als pasmunt diende en het voorzitterschap van de Europese Centrale Bank (ECB) in de schoot kreeg geworpen.
- Om de stabiliteit van de Duits-Franse afspraken niet te schaden wordt over von der Leyens veelvuldige falen weinig of niet gesproken. Toch vertoont haar beleid op verschillende vlakken gebreken.
1. Industrie
Het beloofde Europese soevereiniteitsfonds – dat de Amerikaanse Inflation Reduction Act (IRA) van 738 miljard dollar zou counteren – is in alle stilte afgevoerd. Von der Leyen heeft daarover geen enkele verklaring afgelegd. Europa kijkt werkloos toe hoe de VS strategische industrieën wegkapen. Ook in Beijing wordt eens goed gelachen.
Onze belangrijkste industrieën worden benadeeld ten opzichte van wereldwijde concurrentie. Eenzijdige belastingen, voorschriften en doelquota vormen het ordre du jour van onze Europese instellingen.
2. Begroting
Terwijl in alle EU-staten de broeksriem wordt aangehaald, wil von der Leyen 66 miljard euro extra van de 27 lidstaten. Eerder was wel overeenstemming bereikt over een gemeenschappelijk financieel kader van ongeveer 1.100 miljard euro voor de periode 2021-2027. Maar dat volstaat niet langer. Waarvoor die 66 miljard nodig zijn? ‘Immigratie, Oekraïne en klimaat’ zijn de drie voorkeurs-stopwoorden wanneer men meer geld wil binnenhalen.
3. Fiscale discipline
Slechts negen van de 27 EU-landen hielden zich in 2022 aan de Maastrichtregels. Die stellen dat de schuld maximaal 60 procent van het bruto binnenlands product mag bedragen. Die schuldlimiet wordt door menig politicus in de Club Med-landen, maar ook in het Noorden ‘achterhaald’ genoemd. Niemand in de eurocratie spreekt dat tegen. Integendeel, von der Leyen wil de Maastricht-criteria permanent versoepelen of zelfs opschorten. Politici hebben de voorbije jaren weinig meer gedaan dan steeds meer geld uitgegeven. Meer, maar nooit beter.
4. Klimaat
Bijna 500 dagen nadat Rusland Oekraïne binnenviel, slaagt de EU er nog altijd niet in een gezamenlijke energiestrategie uit te stippelen, laat staan te respecteren. Duitsland, Polen en Tsjechië zetten voornamelijk in op bruinkool. België, Finland en Frankrijk kiezen kernenergie in plaats van wind- en zonne-energie. Alleen de Scandinavische modellanden vertrouwen consequent op hernieuwbare energie. Daalde in 2020 de CO2-uitstoot onder impuls van de pandemie, dan schoot hij daarna weer de hoogte in.
5. Gezondheid
Von der Leyen noemde de schildpadstrategie die haar bureaucratie in 2020 met betrekking tot de vaccins had ontwikkeld in december van dat jaar ‘a European success story‘. Het Britse magazine The Economist noemde het ‘a buck-passing disaster’.
Verder is het nog altijd wachten op de vrijgave van het sms-verkeer tussen von der Leyen en Pfizer CEO Albert Bourla met betrekking tot “de aankoop van coronavaccins in de EU”. Een contract met een waarde van 35 miljard dollar. The New York Times heeft de Europese Commissie nu voor de rechter gedaagd omdat de EC weigert die sms-berichten vrij te geven.
Politici die met zulke staat van dienst naar de kiezer trekken, maken weinig kans om herverkozen te worden. Dat Biden in von der Leyen een geknipte kandidaat ziet om de grootste militaire alliantie ter wereld te leiden, moet dan waarschijnlijk ook gezien worden als een van de vele gaffes die hij de voorbije maanden steeds vaker tot zijn handelsmerk heeft gemaakt.