Beeldmateriaal over migratie biedt een kans om een groter verhaal te vertellen. Dat zegt een onderzoek van wetenschappers van de University of Missouri, die meer dan achthonderd persfoto’s over de Syrische vluchtelingencrisis drie jaar geleden analyseerden. Een meerderheid van deze foto’s bleek de vluchtelingen als slachtoffers te omschrijven. Deze bevindingen hebben volgens de wetenschappers duidelijke implicaties voor de percepties van het brede publiek over migratie.

De onderzoekers wijzen daarbij ook op de verantwoordelijkheid van fotojournalisten om met hun beelden een breder verhaal over te brengen.

Afhankelijk

“De studie toonde dat meer dan driekwart van de foto’s over de Syrische crisis de migranten als een slachtoffer beschrijven,” zegt onderzoeksleider Keith Greenwood, professor fotojournalistiek aan de University of Missouri. “De vluchtelingen lijken in die beelden constant afhankelijk van hulp van anderen.”

“Vaak tonen de foto’s hen in een passief wachtende houding. Minder dan tweehonderd beelden schetsen een actieve bezigheid, zoals vluchtelingen die eten bereiden of een bad nemen. Bovendien blijkt amper één enkele foto de migranten in een educatieve omgeving te kaderen.”

“Deze benadering heeft aanzienlijke gevolgen voor de manier waarop het publiek naar het migratie-fenomeen kijk,” waarschuwt professor Greenwood. “Dat geldt ook voor de vluchteling die zich aan de grenzen van hun land aanmeldt.”

De onderzoeker erkent dat krachtige of schokkende beelden van migranten de sterkste reacties kunnen opwekken. Hij waarschuwt echter dat deze selecties niet altijd de volledige reikwijdte van de gebeurtenissen duidelijk kunnen maken. Fotojournalisten en nieuwsorganisaties hebben volgens Greenwood dan ook de opportuniteit om een groter verhaal te vertellen.

“Het publiek zal deze beelden gebruiken om de nieuwsverhalen te begrijpen,” verduidelijkt Keith Greenwood. “Wanneer het fotomateriaal die migranten aan de grenzen in een conflictsituatie met de ordediensten toont, dreigen dan ook tot percepties over problemen, geweld en gevaar te zullen ontstaan.”

“Foto’s van migranten die vreedzaam in een rij aanschuiven om de grenscontrole te passeren, zullen daarentegen wellicht tot meer positieve reacties leiden. De resultaten maken dan ook duidelijk dat fotojournalisten een verantwoordelijkheid hebben om met hun beeldmateriaal een breder verhaal te brengen.”

Kader

“Fotojournalisten zijn uiteraard door hun opdracht beperkt, maar nieuwsorganisaties moeten weten dat hun visuele verhalen mee helpen bepalen op welke manier evenementen worden ervaren,” waarschuwt de onderzoeker. “Zij moeten inspanningen doen om een groter geheel te presenteren met de foto’s die dagelijks in het veld zijn gemaakt. Men moet proberen het grotere verhaal te vertellen.”

“Het verhaal van de migrant eindigt niet wanneer hij de zee oversteekt of een nieuw land betreedt. Wanneer nieuwsorganisatie nalaten de migranten in hun nieuwe land en hun nieuwe leven te tonen, dreigen grote kansen verloren te gaan.”

Greenwood erkent wel dat het individu beelden vaak vanuit zijn eigen overtuigingen interpreteert. “Onderzoek heeft al aangetoond dat mensen foto’s vanuit hun eigen referentiekader bekijken en beoordelen,” zegt de wetenschapper.

“Individuen die van mening zijn dat migranten een bedreiging vormen, zullen in elk beeld over een conflict tussen een vluchteling en ordediensten een bevestiging voor hun overtuiging zien. Een beeld dat een vluchteling in een vreedzame omgeving plaatst, zullen ze daarentegen als een eenmalige toevalligheid afwijzen.”