Vlaamse politieke partijen adverteren op sociale media zoals Facebook en Instagram om gericht kiezers te bereiken. Dat doen ze op zo’n manier dat het tegen de Europese wetgeving rond etnisch profileren aan schuurt. Vooral Vlaams Belang en Groen vallen daarbij op. De eerste sluit een aantal groepen uit terwijl de tweede juist groepen specifiek wil bereiken.
In het nieuws: Vlaams Belang laat geen advertenties op Instagram of Facebook los op mensen in Afghanistan, Indonesië of Syrië. Groen is dan weer specifiek aan het adverteren naar stemmers die fan zijn van de Arabische of Syrische keuken.
- Uit onderzoek van De Tijd blijkt dat Vlaamse partijen dus veelvuldig gebruikmaken van ‘microtargeting’ op basis van interesses en demografische kenmerken. Ze gebruiken data van Meta, zoals profielinformatie, likes, locatiegegevens en online gedrag. Zo maken ze een gedetailleerd profiel op van gebruikers. Politieke partijen richten hun gesponsorde content zo specifiek mogelijk op deze profielen om hun doelgroep nauwkeurig te bereiken of juist uit te sluiten.
- Deze praktijken vallen in een grijze zone van de Europese wetgeving. Hoewel directe targeting op basis van bijvoorbeeld etniciteit, huidskleur of geloof verboden is, gebruiken partijen ‘proxies’. Dat zijn indirecte verwijzingen naar mogelijke persoonlijke kenmerken op basis van interesses in specifieke landen of culturen. Ook dit is eigenlijk verboden, stelt Max van Drunen, postdoctoraal onderzoeker aan de Universiteit van Amsterdam. “Alleen is de wet nog te vaag en kan je je de vraag stellen waar de grens precies ligt”, verduidelijkt hij in De Tijd.
- De politieke partijen geven toe dat ze aan microtargeting doen, maar verdedigen hun acties door te stellen dat iedereen deze strategieën gebruikt en dat ze binnen de wettelijke kaders opereren.
- Volgens Groen is dit dan ook geen etnisch profileren, maar de partij zegt dat “mocht er aangetoond worden dat dat toch zo is, dan moedigen we Meta aan om dat zo snel mogelijk aan te passen voor alle politieke adverteerders”.
- Vlaams Belang houdt het dan weer op een korte reactie aan De Tijd. “Net als iedereen” gebruikt het targeting om de boodschap efficiënt te verspreiden. “Daar is niks verkeerds aan”, is daar te horen.
- Vorig jaar hebben de Vlaamse partijen samen 6 miljoen euro uitgegeven om te adverteren op platformen van Meta. Dat was vooral afkomstig uit partijdotaties en dus belastinggeld. Ondanks de sperperiode hebben ze in de laatste drie maanden ruim 870.000 euro besteed aan gesponsorde content. Vlaams Belang is de grootste adverteerder, gevolgd door PVDA en N-VA. Alle partijen passen daarbij microtargeting toe om hun politieke boodschappen te verspreiden.
