De stijgende vraag naar het staatsburgerschap van Vanuatu heeft ervoor gezorgd dat de eilandstaat in de Stille Zuidzee een budget met een positief saldo kan voorleggen. Nochtans heeft de coronapandemie de kleine natie, die vooral van het toerisme leeft, zwaar getroffen. Bovendien werd Vanuata ook nog eens door een verwoestende cycloon getroffen.

Uit een rapport van de regering van Vanuatu blijkt dat het land voor de eerste zes maanden van dit jaar op een begrotingsoverschot van 3,8 miljard vatu (34,16 miljoen dollar) kon rekenen.

Leningen

Dat positieve resultaat werd vooral in de hand gewerkt door de verkopen van het staatsburgerschap. Die activiteit leverde een bedrag van 7,1 miljard vatu op. Dat betekende een stijging met 32 procent tegenover dezelfde periode vorig jaar.

‘Vele eilandstaten uit de Stille Oceaan worden op oplopende schulden geconfronteerd door leningen die ze bij China en andere geldschieters hebben afgesloten,’ aldus het persbureau Reuters.

‘Door de verkoop van het staatsburgerschap heeft Vanuatu een gelijkaardig lot kunnen ontlopen. Experts waarschuwen echter dat het paspoorten-programma van Vanuatu de goede relatie van de eilandstaat met landen zoals Australië zou kunnen schaden.’

Jonathan Pryke, directeur van het Pacific Islands Program bij het Lowy Institute, wijst er daarbij op dat een aantal van de kopers van de paspoorten door de internationale politiedienst Interpol zijn geseind en door andere naties voor uiteenlopende misdrijven worden gezocht.

‘Hoe meer dergelijke feiten worden vastgesteld, hoe meer de waarde van het paspoort wordt ondermijnd,’ betoogt Pryke.

Gegeerd

Vanuatu rekent een bedrag van 130.000 dollar aan voor zijn staatsburgerschap. De aankoop geeft echter toegang tot een paspoort dat bijzonder wordt gewaardeerd. ‘De houders van het paspoort kunnen immers visumvrij naar meer dan honderd landen en gebieden reizen,’ aldus Reuters.

‘Dat geldt ook voor bestemmingen zoals de Europese Unie, het Verenigd Koninkrijk, Rusland en Hongkong. Voor sommige houders van het paspoort zou het met hun originele nationaliteit bijzonder moeilijk zijn om die landen binnen te komen.’

Aan het staatsburgerschap is geen verplichte residentie op Vanuatu gekoppeld. Het plan is echter controversieel. Vorig jaar raakten vier Chinezen hun staatsburgerschap van Vanuatu kwijt nadat gebleken was dat ze door Interpol internationaal waren geseind.

Vanuatu, dat geen persoonlijke of vennootschapsbelasting kent, zegt echter dat de regeling het mogelijk heeft gemaakt om een stimuleringspakket van 4,2 miljard vatu samen te stellen. Vanuatu heeft daarmee één van de meest genereuze steunprogramma’s uit het gebied van de Stille Oceaan.

Daarmee kon het land hulp bieden aan tienduizenden inwoners die na de sluiting van de landsgrenzen wegens de coronacrisis hun baan zijn kwijtgeraakt.