De helft van de mensen herinneren zich feiten die nooit zijn gebeurd. Dat is de conclusie van een onderzoek van wetenschappers aan de University of Warwick bij meer dan vierhonderd proefpersonen die een aantal fictieve verhalen over hun eigen verleden kregen te horen.
De resultaten van het onderzoek hebben volgens de wetenschappers belangrijke consequenties. Eerder al werd immers aangetoond dat een verkeerde overtuiging een impact kan hebben op de houding, de intenties en het gedrag van het individu. Bovendien moet volgens de onderzoekers rekening worden gehouden met het feit dat ook het collectieve geheugen van een grote groep of samenleving op verkeerde percepties zou kunnen zijn gebaseerd. “Indien men aan een persoon een fictief autobiografisch gebeuren suggereert, is er ongeveer 50 procent kans dat de betrokkene tenminste gedeeltelijk ervan overtuigd is de feiten daadwerkelijk te hebben beleefd,” verduidelijkt onderzoeksleider Kimberley Wade, professor psychologie aan de University of Warwick.
Verwikkelingen
“Ongeveer 30 procent van de respondenten bleek zich het feit te herinneren. Ze accepteerden de suggestie, gingen verder in op de aanleiding en de details van het gebeuren en omschreven zelfs beelden over hun fictieve belevenissen.” “Daarnaast toonde nog eens 23 procent signalen dat ze het gesuggereerde gebeuren tot op een bepaalde hoogte accepteerden en geloofden het feit daadwerkelijk te hebben beleefd.” “De resultaten van het onderzoek laten duidelijk blijken dat het bijzonder moeilijk kan zijn te bepalen of een persoon zich reële gebeurtenissen uit het verleden herinnert of met valse herinneringen wordt geplaagd,” zegt professor Wade. “Dat fenomeen moet zelfs in een gecontroleerde onderzoeksomgeving worden vastgesteld en kan dan ook zeker in een reële situatie tot verwikkelingen leiden. Het is duidelijk dat deze vaststellingen in vele disciplines voor problemen kunnen zorgen.” “Onder meer kan men zich vragen stellen over de authenticiteit van herinneringen in forensisch onderzoek, getuigenissen voor een rechtbank of therapeutische behandelingen.” (mah)