De Zweedse energiebedrijf Vattenfall start een proef waarbij een windmolen op zee groene brandstof maakt die daarna met een pijpleiding naar land kan. De proefturbine ligt bij Aberdeen, Schotland in de zee. Deze produceert al groene stroom voor het energiebedrijf, maar Vattenfall wil kijken of het ook mogelijk is om (efficiënt) waterstof te produceren.

Ook Schaeffler, een van de grootste leveranciers van Duitse auto-onderdelen, start op het eiland Texel een pilot om zeewater te gebruiken voor de productie van waterstof. Daarvoor werkt de onderneming samen met de Nederlandse start-up Hydron Energy.

Het systeem van Vattenfall is simpel: je sluit een kleine elektrolyser aan op de stroomoutput van een windturbine. Zo’n elektrolyser gebruikt het omliggende zoute water en de groene stroom om waterstof en zuurstof te maken. De waterstof voer je vervolgens met een pijpleiding naar het vasteland. Daar kun je de waterstof zelf gebruiken, of je kunt het met een brandstofcel weer omvormen tot energie. 

Zo’n systeem is niet bijster handig, omdat je energie verliest bij het omzetten naar waterstof. Maar: bij transport van stroom over lange afstanden verlies je ook stroom. Bovendien is het aanleggen van kabels in de (diepe) zee erg duur en kan dat het zeeleven verstoren. Voor windparken die ver van de kust staan, kunnen dit soort ‘waterstofwindmolens’ dus handig zijn. Zéker als ze in de buurt van bestaande gaspijpleidingen komen, die dan waterstof in plaats van aardgas kunnen transporteren. 

Waterstoffabrieken

Dat er in de toekomst windparken komen die ver van de kust liggen, lijkt vast te staan. Ze zijn nodig om de duurzame energiedoelen te halen. Netbeheerder Tennet werkt aan een ambitieus plan om ‘energie-eilanden’ op de Noordzee te bouwen, waar de windenergie in grote waterstoffabrieken wordt gebruikt. De waterstof gaat vervolgens naar Nederland, het Verenigd Koninkrijk en Noorwegen. 

Wanneer Vattenfall aan de slag wil met de waterstofproef is onbekend. Offshorewind.biz meldt alleen dat er een screening rapport ligt, waarin de details over het project staan. Een van de grote horden bij het project zijn de kosten: elektrolysers zijn kostbaar en groene waterstof is nu nog te duur voor veel toepassingen, waardoor er relatief weinig vraag is.

Nieuwe markt

Schaeffler wil met de Nederlandse start-up Hydron Energy kijken naar de mogelijkheden van zeewater als grondstof voor elektrolyse. Het gaat om te beginnen om een haalbaarheidsstudie. Met elektrolyse splits je het zeewater in zuurstof en waterstof. De waterstof kan dan als duurzame brandstof gebruikt worden. Schaeffler verwacht dat de vraag naar zijn auto-onderdelen gaat afnemen vanwege de opmars van elektrische auto’s. Daarom zoekt het een nieuwe markt.

Wat dit nieuws vooral opmerkelijk maakt is dat Schaeffler tot nu toe geen ervaring heeft met waterstof, elektrolyse-apparatuur of offshore-zaken. Het is een radicale koerswijziging voor het bedrijf dat tot nu toe vooral onderdelen leverde aan autobouwers en de industrie. 

As het aan Schaeffler ligt moet dit leiden tot een grote verandering in de wereld van groene waterstof. Met Hydron Energy heeft het bedrijf namelijk een manier gevonden om zeewater efficiënt te ontzouten, waardoor de kosten van groene waterstof op zee goedkoper kunnen worden. Volgens Schaeffler is 2 euro per kilo groene waterstof haalbaar.  Na de haalbaarheidsstudie hoopt Schaeffler grootschalige projecten te starten. Nu is er al een pilotproject van Hydron Energy op Texel, maar dit levert geen noemenswaardige hoeveelheden waterstof op.

(kg)