Van socialisme tot dictatuur: 2 hedendaagse voorbeelden

Venezuela en Zimbabwe zijn twee voorbeelden dat socialisme nog altijd heel gemakkelijk in een dictatuur kan afglijden. Dat schrijft Marian Tupy, redacteur van het Amerikaanse magazine Reason.

De twee landen zijn volgens Tupy dan ook een bijkomend bewijs voor de thesis van econoom Friedrich Hayek, die op het einde van de tweede wereldoorlog al had benadrukt dat de misdaden van de nationaal-socialisten in Duitsland en de communisten in de Sovjet-Unie vooral moesten worden toegeschreven aan een toenemende greep van de staat op de economie. “Hayek betoogde destijds in zijn boekt The Road tot Serfdom dat een toenemend staatstussenkomst vooral tot massale inefficiënties en lange wachtrijen voor lege winkels leidt,” aldus Tupy. “De staatscontrole creëert en oneindige economische crisis die opmerkelijk genoeg de vraag naar een sterkere planning nog doet toenemen.”

Geschiedenis

“Een centralisatie van het economisch beleid blijkt volgens Hayek echter niet mogelijk zonder een verdere concentratie van de politieke macht in de handen van een kleine elite,” betoogt Marian Tupy. “Wanneer uiteindelijk de mislukking van de centrale planning niet meer kan worden ontkend, hebben totalitaire regimes de neiging dissidenten het zwijgen op te leggen, onder meer door massamoorden.” “Het Duitse nazisme en het Russische communisme konden de ondergang niet voorkomen, maar er zijn nog altijd landen waar de boodschap niet is doorgedrongen. Socialistische regimes lijken niet uit de geschiedenis te leren.” “In Venezuela kende het gemiddelde inkomen sinds het einde van de jaren negentig, toen socialist Hugo Chavez aan de macht kwam, een groei met 2 procent, tegenover een gemiddelde stijging met 41 procent in de rest van Zuid-Amerika.” “Sinds Robert Mugabe in Zimbabwe in het begin van de jaren tachtig het bewind overnam, is het gemiddelde inkomen van de bevolking met 25 procent gedaald, terwijl de rest van Afrika tijdens diezelfde periode van een groei met 48 procent genoot.” (mah)