Weg van de modderpoel van de Wetstraat, gaan luisteren naar wat leeft in de dorpsstraat: origineel hoeft politieke marketing echt niet te zijn. Toch opvallend dat net Tom Van Grieken, de voorzitter van Vlaams Belang, veruit de grootste in de peilingen, in dat gat springt, met zijn actie ‘Doe ze luisteren’. Die is duidelijk gericht tégen ‘de politiek in Brussel’, maar heeft tegelijk ook het wat ontwapenende van een partijvoorzitter in korte broek en wandelschoenen, die tien dagen door Vlaanderen wandelt, 250 kilometer lang en stopt om gesprekken met ‘gewone mensen’ aan te gaan. Terwijl Vivaldi kibbelt en de Vlaamse regering krasselt, verspreidde Van Grieken via z’n eigen kanalen volop z’n blijde boodschap: in de klassieke media kwam hij tot z’n frustratie niet aan bod. VTM schrapte zelfs 40 minuten voor de start van zijn event hun ‘exclusieve verslaggeving’. Maar de Brusselse PS-burgemeester Philippe Close komt nu een handje helpen: hij verbiedt het slot-event van de wandelactie, maandag op het Albertina-plein in Brussel. Van Grieken verwacht daar een paar duizend mensen, maar omdat er een ‘antifascistische’ tegenbetoging gepland staat, kan Close naar eigen zeggen “de veiligheid niet garanderen”. “Puur politiek, want als het zo zit gaan wij bij elke klimaatbetoging een tegenbetoging organiseren”, reageert Van Grieken, die naar de Raad van State stapt.
In het nieuws: Een verbod op een Vlaams Belang-manifestatie in de hoofdstad.
De details: Systematisch worden Belang-acties geweigerd daar, de laatste keer eindigde dat in een grote rally op de Heizelparking C, nu wil Van Grieken toch tot het centrum gaan, als slotakkoord van zijn lange wandelactie.
- “We hadden een gesprek met een oude cafébazin in Gent, van café De Viking, die in haar bed overvallen is door Roma’s. Dat mensje was zo aangedaan toen ze haar verhaal deed, dat ik de camera’s heb laten afzetten, en haar tien minuten heb vastgehouden, om haar te troosten. Je hebt geen idee hoe hoog het bij de mensen zit. En dan komt daar een partijvoorzitter af, in korte broek, om gewoon eens te luisteren.”
- Van Grieken vertelt er zelf met de nodige dosis romantiek over, hoe hij z’n wandeltocht door Vlaanderen beleeft. Gestart aan de pier van Oostende, trekt hij te voet, begeleid door een mobilhome van de partij en een eigen social media-team, tot in Brussel. “Doe ze luisteren”, doopte hij z’n actie. “Wij zijn een partij van en voor onze mensen en komen ook naar hen toe.”
- De Schotenaar heeft in zijn jaren als partijvoorzitter van Vlaams Belang al één zaak bewezen: zijn buikgevoel over politieke communicatie zit zelden fout. Terwijl heel de Wetstraat nu al weken van het ene gênante schandaal naar het andere ging, rond de eigen pensioenen, rond Bpost, rond consultants, houdt Vlaams Belang zich schijnbaar ver weg van dat slecht theater, door ostentatief naar de dorpsstraat te trekken.
- Het contrast deze week kon nauwelijks groter: terwijl premier Alexander De Croo (Open Vld) zijn eigen coalitie in vuur en vlam zette, en minister-president Jan Jambon (N-VA) zijn eigen minister Hilde Crevits (cd&v) moest corrigeren over peperdure consultancyrekeningen, dook Van Grieken zowaar in korte broek langs Vlaamse wegen op.
- “Die korte broek is geen doelbewuste keuze, ik ben beginnen wandelen in lange broek, maar dat was toch niet zo praktisch”, geeft Van Grieken toe. Hij plande met z’n team elke dag twee “interessante contacten”, om een verhaal rond te vertellen, maar komt veel meer mensen tegen, voor spontane gesprekken, zo stelt hij. Van Oostende is hij ondertussen al ruim voorbij Gent: er zit naar eigen zeggen al 170 kilometer op.
- “Ik win hier geen massa’s stemmen mee hé, dan kan ik beter in het journaal of De Afspraak gaan zitten”, zo beweert de Vlaams Belang-leider, die het niet graag ‘politieke marketing’ wil noemen, maar wel erkent “dat hij z’n buikgevoel heeft gevolgd”. “Ik had een simpel idee, om naar de mensen te gaan. Er zit te weinig zuurstof in de Wetstraat, dat moet je elders gaan halen.”
- Tegelijk valt op: het is, iets meer dan één jaar voor de verkiezingen, eigenlijk al volop een partij in campagnemodus, die zoiets lanceert. De actie doet in die zin overigens wel een beetje denken aan Johan Vande Lanotte (Vooruit) die met John Crombez (Vooruit) in de campagne van 2014 in West-Vlaanderen op hun loopschoenen zo’n 100.000 huisbezoeken deden, terwijl Wouter Beke (cd&v) zijn partij in 2018 zelfs opriep om “1.000.000 huisbezoeken te doen”. Beide partijen verloren uiteindelijk de verkiezingen.
The Big Picture: Vlaams Belang bouwt een alternatieve media-strategie, maar de klassieke pers blijft belangrijk.
- Dat Vlaams Belang al veel langer aan een eigen media-strategie bouwt, los van de klassieke media, is wel duidelijk: op Facebook, Instagram en Twitter waren al die ontmoetingen met ‘gewone mensen’ ruim te zien. Want dat Van Grieken voor vele Vlamingen polariseert, blijkt ook uit reacties: een handelszaak in Brugge corrigeerde op Twitter “dat ze geen enkel politiek statement wilde maken”, met dat gesprek, dat de partijvoorzitter wereldkundig had gemaakt.
- Los van de social media-kanalen, gaat Vlaams Belang nog een stapje verder: hun eigen app promoot Van Grieken al langer, om rechtstreeks met de basis te kunnen communiceren. En recent voegden ze er nog ‘V-nieuws’ aan toe: een heuse actualiteitssite, die verbonden is aan de uitgeverij van de partij, Egmont, die ook op het hoofdkwartier aan het Madouplein is gevestigd.
- “Breek zelf de censuur“, is de slogan waarmee Van Grieken die eigen, alternatieve mediakanalen promoot. Bij Vlaams Belang voelen ze het aan alsof ze in de kranten en ook de tv-zenders geen verslaggeving krijgen die fair en objectief is.
- Dat geldt voor hen ook wel over zijn jongste campagne, die wandeltocht. “In geen enkele krant is een deftig artikel verschenen over onze actie “doe ze luisteren”, zucht Van Grieken. Zijn start-event in Oostende kreeg ook geen persaandacht, tot zijn frustratie belde VTM zelfs 40 minuten voor de aftrap nog af. Maar dat lijkt voor zijn slot-event in Brussel toch helemaal anders uit te gaan pakken.
De essentie: De PS helpt nu een handje.
- Op Pinkstermaandag wil Van Grieken immers toekomen in Brussel, aan het Centraal Station en het daarnaast gelegen Albertinaplein. De manifestatie die daarbij volgde, voor partijmilitanten, moet “een paar duizend mensen op de been brengen”, zegt Van Grieken. De partij legt van overal bussen in, voor hun leden en sympathisanten.
- Maar de burgemeester van Brussel, Philippe Close (PS) denkt daar anders over. Hij grijpt een tegenbetoging aan van 23 organisaties, waaronder de socialistische vakbonden, om de bijeenkomst van het Belang te verbieden. “We kunnen de veiligheid niet garanderen“, zo stelde Close donderdag. Met dat argument kan een burgemeester wettelijk gezien veel doen.
- Tegelijk is Close in de wandelgangen zeer duidelijk: hij wil gewoon geen enkele bijeenkomst van Vlaams Belang op zijn grondgebied. Dat principe past hij al langer toe: in 2020 werd een autokaravaan van Vlaams Belang ook uit de hoofdstad gehouden, zij kwamen uiteindelijk samen op Parking C aan de Heizel.
- Van Grieken heeft zo meteen wél media-aandacht beet. Zijn partij trekt naar de Raad van State tegen de beslissing, én hij belooft “dat ik hoe dan ook maandag om 14 uur dat Albertinaplein zal opwandelen.” “Als elke tegenbetoging nu al een argument is om een demonstratie te verbieden, dan gaan wij voortaan bij elke klimaatbetoging een tegenactie organiseren.” Het belooft maandag dus spannend te worden in de hoofdstad.
Net binnen: De Belgische ngo-medewerker, die meer dan een jaar lang wegkwijnde in een Iraanse cel, slaapt vannacht terug in zijn eigen bed.
- “Op dit moment is Olivier Vandecasteele onderweg naar België. Als alles goed gaat, arriveert hij vanavond”, zo leest een verklaring van premier Alexander De Croo (Open Vld). Ook aan VRT NWS bevestigt men dat België en Iran een akkoord hebben bereikt over een gevangenenruil. In totaal verbleef de ngo-medewerker 455 dagen in een cel in Teheran. “In onontbeerlijke omstandigheden. Onschuldig”, zo zegt De Croo.
- Vandecasteele zat sinds februari vorig jaar vast op verdenking van spionage. Het Iraanse gerecht veroordeelde hem in een schijnproces zelfs tot 40 jaar cel en 74 zweepslagen.Het was algemeen bekend dat Vandecasteele daar louter zat als drukkingsmiddel, om de veroordeelde Iraanse terrorist Assadollah Assadi vrij te krijgen. Die was veroordeeld voor de mislukte aanslag op een bijeenkomst van de Iraanse oppositie in Parijs. Daar waren destijds ook enkele hooggeplaatste Amerikanen aanwezig; Iran vreesde dus dat hun zogenoemde ‘diplomaat’ zou worden uitgeleverd aan de VS, en besliste dan maar om snel een ruildeal na te streven.
- VRT bevestigt dat Vandecasteele nu ook daadwerkelijk wordt geruild door Assadi. In april leek zo’n deal al rond: de woordvoerder van het Iraanse gerecht maakte bekend dat België een verzoek deed voor een ruil. Een dag later ontkende minister voor Justitie Vincent Van Quickenborne (Open Vld) dat Assadi naar Iran werd gestuurd, waarmee ook de hoop van Vandecasteele’s familie terug moest worden opgeborgen. Tot vandaag dan althans.
Gezien: Premier De Croo sust over de natuurherstelwet. Maar zijn coalitie blijft met blauwe plekken achter.
- Liefst 13 tussenkomsten, van echte alle partijen, waren er gisteren in de Kamer, over de uitspraken van de eerste minister, dat hij een “pauze” wilde in de uitrol van Europese klimaatwetgeving, en dan met name de ‘natuurherstelwet’.
- Daarbij kreeg de premier er zwaar van langs, vanuit zijn eigen coalitie: zowel Groen als Ecolo benadrukten dat ze niet konden accepteren dat deze regering die natuurherstelwet niet zou steunen. “Dit is de positie van Zakia Khattabi (Ecolo), die ze onbetwist zal verdedigen aan de regeringstafel én op Europees niveau”, zo schermde Gilles Vanden Burre, de fractieleider van Ecolo met dissidentie. Op Europees niveau moet Khattabi immers een regeringsstandpunt innemen, en Vivaldi is hopeloos verdeeld.
- Want evengoed hakten PS en Vooruit erin, maar aan de andere kant van zijn coalitie waren cd&v en zijn eigen Open Vld minstens even scherp. “Deze natuurherstelwet vertaald naar Vlaanderen, betekent dat 27 procent van onze landbouwgebieden natuurgebied moet worden. Dat percentage is ongezien”, zo stelde Leen Dierick (cd&v).
- Jasper Pillen (Open Vld) ergerde zich eraan dat de premier door de groenen was “weggezet als klimaatontkenner of klimaattwijfelaar”. “Dat was totaal ongepast”, zo stelde hij onder luid applaus van de oppositie van N-VA en Vlaams Belang.
- “Leidt u nog deze regering, of ondergaat u ze gewoon?”, wilde Peter De Roover (N-VA) weten van de eerste minister. Barbara Pas (Vlaams Belang), legde de bal dan weer bij Groen en Ecolo: “Doe voor één keer eens iets nuttig, en trek de stekker uit die Vivaldi-regering.”
- De premier zelf antwoordde zes minuten lang, zonder enige tussenkomst of gejoel van iemand: hij praatte zich netjes door de hete soep. Geen ‘pauze’ meer, maar wel een nette tussenkomst die ambitie en realiteitszin wist te verzoenen in vagere diplomatieke taal. Applaus bij de liberalen en cd&v, niet bij groenen en socialisten.
- Dat even later Groen-vicepremier Petra De Sutter wél nog eens de puntjes op de i zette, doet vermoeden dat de groenen het toch niet blauw blauw willen laten. “In elk geval, de pauzeknop indrukken is wat ons betreft niet aan de orde. Versnellen is in tegendeel wat wij moeten doen. Het is onmogelijk natuurherstel los te koppelen van de klimaatinspanningen. Zonder natuurherstel worden de klimaatuitdagingen groter”, zo stelde De Sutter heel ferm.
Gevolgd: Nog geen akkoord over de spaarrente.
- Gisterenavond was er een hevige kern binnen Vivaldi, over de spaarrente. Daarover duwt dezelfde vierspan in de coalitie heel hard: groenen en socialisten willen een wettelijke verplichting voor de banken over de spaarrente. Daarbij zouden ze de rente van de ECB willen koppelen aan een minimum opbrengst op de spaarboekjes, die dan 2 procent lager ligt.
- Opvallend was dat ook Vooruit-vicepremier Frank Vandenbroucke, die zich normaal nooit al te fel uitlaat, hierop duidelijk ging communiceren: “Als je ziet dat er zoveel geld naar de banken vloeit, wat moet je dan doen? Niet bezig zijn met de verkiezingscampagne, maar zorgen dat dat geld ook naar de spaarder zelf gaat.”
- Op de kern gisteren vond hij “dat er geen enkel rationeel argument was om niet in te grijpen”, maar daarbij botste hij op z’n collega Vincent Van Peteghem (cd&v). Die had donderdagmiddag in de Kamer al aangegeven dat hij niet zomaar wilde gaan ingrijpen en de banken extra verplichtingen opleggen. “We moeten kijken naar de stabiliteit van de financiële sector”, zo stelde hij ook op het radionieuws.
- Een wat ongemakkelijke positie, want eerst had Van Peteghem nog de lont aan het kruitvat gestoken in het hele dossier, en nu moest hij plots ‘de banken’ gaan verdedigen: zowat het laatste wat elke politicus wil.
- De zaak werd uiteindelijk gisterenavond gededouaneerd, door advies te vragen aan de Nationale Bank. Verrassend wordt dat niet: de gouverneur Pierre Wunsch sprak zich eerder al publiek uit over de zaak, en wil ingrijpen. Maar nu moet die wel kleur bekennen dan: wil hij dat ook via een wet opleggen, of niet?
Gewonnen: Bart De Wever (N-VA) heeft de Pim Fortuyn-prijs in Nederland gekregen.
- Zijn boek “Over woke” staat niet langer op nummer één, dat is nu de Vlaamse Canon, maar tegelijk blijft De Wever succes oogsten met zijn tegendraads en soms wat controversieel discours: want dat is net wat de Pim Fortuyn-jury beloont. “
- De jury motiveerde dat De Wever “zonder meel in de mond de moeilijke thema’s van onze tijd zoals integratie en immigratie aan de orde kan stellen. Zijn kritische stem is daardoor onmisbaar in politieke debatten”. Dat ook De Wever, net als Fortuyn destijds, bedreigd wordt, speelde ook mee voor de jury. Op 6 mei 2002 werd Fortuyn gedood door een dolgedraaide milieuactivist, net voor de verkiezingen.
- “De prijs Pim Fortuyn brengt hulde aan zijn erfenis. En ik denk dat die erfenis de opdracht is om de vrijheid te verdedigen. De imperfectie van vrijheid is immers altijd oneindig kleiner dan de imperfectie van onvrijheid. Een slecht idee kan alleen worden bevochten met een beter idee, nooit met repressie. Niet maatschappelijk, en al zeker niet voor de rechtbank. De moralisering van onze wetgeving door de herinvoering van opiniedelicten is een foute keuze”, zo stelde De Wever in z’n speech achteraf.
- ”Er dreigt een polarisatie waarbij men uiteindelijk alleen nog kan behoren tot het correcte kamp aan de ene kant of tot het populistische/extremistische kamp aan de andere kant. Stilaan groeit de bezorgdheid over het overleven van het democratisch bestel op zich. Pim Fortuyn zag dit aankomen.”
Om te volgen: Europees parlementslid Assita Kanko (N-VA) ligt onder vuur.
- Een klacht tegen Europees Parlementslid Assita Kanko (N-VA) wegens “psychologische intimidatie” van een voormalige medewerker, wordt onderzocht door de instanties van het Europees Parlement. Dat nieuws lekte uit via Politico, en raakte ondertussen groot in alle kranten. De man diende vorig jaar een klacht in naar aanleiding van zijn ontslag, die werd onderzocht en afgewezen. Maar een andere klacht, over die intimidatie, wordt nog steeds behandeld.
- Verschillende getuigenissen van oud-medewerkers en partijleden, allemaal anoniem, maken ondertussen een vernietigende karakterschets van het Europees Parlementslid, in de Vlaamse pers. Kanko zou, al naar gelang de krant, dertien tot zestien medewerkers versleten hebben op vier jaar, en bijzonder veeleisend zijn. “Ik moest naar de droogkuis en haar handtas dragen”, zo kopt Het Laatste Nieuws, “Het personeelsmanagement van Assita Kanko lijkt nergens op”, zo schrijft De Standaard op een volle pagina, “Nooit genoeg, nooit tevreden”, leest het in Het Nieuwsblad, waarbij voormalige medewerkers klagen over de werkdruk, ook in weekends en avonden.
- Dat Kanko ook in de eigen partij niet alleen vrienden maakte, is wel duidelijk. Zo wijzen meerdere bronnen erop dat ze heel competitief omging met haar collega-Europese Parlementsleden, en weinig vertrouwen koesterde in medewerkers.
- Bij de partij wil niemand reageren, al merkt men wel op “dat er geen groter doelwit is dan een ‘verrader’ van het slachtofferschap”. Kanko manifesteerde zich meermaals als zeer uitgesproken tegen de woke-beweging.
- Zelf stelt ze dat ze “niet ten gronde kan ingaan op de klacht omdat de procedure nog loopt”. “Maar de klacht over het ontslag zelf is behandeld en op 17 mei volledig geseponeerd.”
- “Het is vrij onwezenlijk om in de pers beschuldigd te worden van allerlei zaken waartegen ik mij procedureel gezien momenteel niet publiek kan verdedigen. Ik zal de lopende procedure alvast blijven respecteren en heb vertrouwen in een correcte afloop”, zo zegt ze nog.
- Voor N-VA blijft het een bijzonder delicate zaak. Te meer omdat de lijstvorming volop bezig is, en ook bij de Vlaams-nationalisten de plaatsen behoorlijk duur geworden zijn. Eerder werden andere Europese Parlementsleden al op de vingers getikt in dergelijke procedures over “psychologische intimidatie”, wat hoogstens eindigde in een reprimande of kleine geldboete.
Vervelend: Het prijskaartje van een nieuwe Brusselse metrolijn explodeert, tot 3,5 miljard euro. Brussel smeekt de federale regering om nog extra geld.
- Donderwolken boven de metro in Brussel: een analyse van Beliris, de Brusselse investeringsmaatschappij wijst erop dat de bijgewerkte kosten het budget ruimschoots overschrijden. Het totale prijskaartje kan volgens La Libre de 3,5 miljard overschrijden.
- Vanuit het kamp van Minister-President van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Rudi Vervoort (PS), wordt de federale regering nu gevraagd om een grotere deelname in het project te voorzien. Er wordt gekeken naar minister van Begroting Alexia Bertrand (Open Vld) voor steun, maar die kaatst de bal terug: “Dit valt duidelijk onder de verantwoordelijkheid van Brussel, de MIVB en Beliris. Laten we niet vergeten dat het Brussels Gewest de afgelopen 10 jaar al 500 miljoen euro aan financiering en voorfinanciering heeft ontvangen voor dit federale project.”
- Brussels minister van Mobiliteit, Elke Van den Brandt (Groen), probeerde in De Ochtend de meubelen te redden. “We vermoeden dat ze te veel aanrekenen omdat ze weten dat er weinig spelers zijn. Het zou daarom goed zijn om er ook internationale aannemers bij te betrekken.”
- “Ik twijfel tussen amateurisme, incompetentie of schuldig verzuim bij het niet aanpakken van een aangekondigde crisis”, reageerde fractieleidster Cieltje Van Achter (N-VA) in het Brussels Parlement. Initieel werd de kostprijs geraamd op 1,5 miljard. Die werd telkens opgetrokken, begin dit jaar nogmaals tot 2,65 miljard.
Genoteerd: De grote baas van het Franse defensiebedrijf Dassault zet de minister van Defensie Ludivine Dedonder (PS) wat in haar blootje.
- “Ik zie niet in waarom ik Belgen werk moet geven.” Met die woorden gooit Eric Trappier, de CEO van Dassault, de deur keihard op slot, voor een Belgische deelname aan het FCAS-project. Binnen dat project, languit het Future Combat Air System, werken de Fransen, samen met Duitsers en Spanjaarden, aan de ontwikkeling van een gloednieuw gevechtsvliegtuig en platform om drones te vervoeren.
- Het is een publiek geheim dat minister van Defensie Ludivine Dedonder (PS) ijvert voor een Belgische deelname aan het project. De geruchten gaan rond in de Wetstraat dat ze op de Paris Air Show in Le Bourget half juni zou bekendmaken dat België een waarnemer stuurt, om te bekijken wat de opties zijn voor België.
- Concreet betekent dit dat Belgische defensiebedrijven de kans krijgen mee te dingen naar contracten binnen de toeleveringsketen, zoals eerder al het geval was bij de F-16. Alle Belgische exemplaren werden bijvoorbeeld gebouwd door het Waalse SABCA. Parallel met het FCAS-project, werken de Britten, samen met Italië, Zweden en Japan, aan een soortgelijk project, Tempest. Daarin lijkt Dedonder minder geïnteresseerd.
- De uitspraken van Trappier brengen de minister ongetwijfeld wat in verlegenheid. De Fransman is duidelijk niet vergeten dat België, onder toenmalig minister van Defensie Steven Vandeput (N-VA), voor de F-35 koos als opvolger voor de F-16, en niet voor de Franse Dassault Rafale. “Ik hoor dat er wordt gezegd dat we werk kunnen geven aan Belgische bedrijven. Neen. Als men het mij verplicht, verzet ik me er tegen. Waarom zou ik plek maken in mijn fabriek en mijn ontwerpbureau voor mensen die voor de F-35 kozen?”