In het nieuws: Op een persconferentie met de Zweedse premier Ulf Kristersson verwelkomde Erdogan het recente besluit van Zweden om een wapenembargo tegen Turkije op te heffen. Echter zei de Turk van Stockholm te verwachten dat het tegen eind november “concrete stappen” zet, om de verbintenissen die het is aangegaan volledig uit te voeren.

• “Zweden wil lid worden van de NAVO voor zijn eigen veiligheid en wij willen een Zweden dat zal helpen onze veiligheidsproblemen op te lossen”, zei Erdogan. “Het is onze oprechte wens dat Zweden het NAVO-lidmaatschap realiseert, na de volledige uitvoering van het memorandum”.
• “Maar nog niet alle punten in het memorandum worden volledig uitgevoerd”, zo stelt Erdogan, die eraan toevoegde dat zijn land “concrete stappen” wil zien. 
• De Zweedse Kristersson zei op zijn beurt dat de toetreding tot het militaire bondgenootschap van “vitaal belang is”, vanwege de verslechterde veiligheid in Europa als gevolg van de oorlog in Oekraïne. De pas verkozen premier belooft daarnaast dat het land zich zal distantiëren van Koerdische groepen die vechten in Syrië.
• “Mijn regering is een paar weken geleden gekozen met een mandaat om recht en orde voorop te stellen. En dit omvat ook het bestrijden van terrorisme en terroristische organisaties“, zei de Zweed. “Ik wil alle Turken verzekeren dat Zweden alle verplichtingen zal nakomen die het land is aangegaan”.

Ondertussen heeft de houding van Turkije vragen opgeroepen over de politieke strategie van de Turkse president en over de vraag of hij de toetreding tot de NAVO gebruikt als politiek instrument.

Zweedse grondwet

Zweden wijzigt zijn grondwet: Het Zweedse parlement zal volgende week stemmen over een grondwetswijziging om de strijd tegen het terrorisme aan te scherpen, een van de punten die Turkije eist om Zweden toe te laten tot de NAVO.

• Dit zou het mogelijk maken om de “vrijheid van vereniging van groepen die betrokken zijn bij terrorisme te beperken”. Volgens deskundigen kunnen leden van de PKK hierdoor gemakkelijker worden vervolgd.

Noordse landen zijn een veilige haven

De Context: Ankara beschuldigt Zweden en Finland er al lange tijd van een veilige haven te zijn voor mensen die beschuldigd worden van banden te hebben met Koerdische militanten en voor betrokkenen bij de mislukte militaire staatsgreep in 2016.

• Een van de eisen van Turkije is de uitlevering van een tiental mensen die door de Turkse staat beschuldigd worden van terrorisme. Zo leverde Stockholm in augustus een 35-jarige Turk met Koerdische wortels uit, die in Turkije gezocht wordt voor fraude met kredietkaarten.
• Volgens Erdogan zouden in totaal al vier personen zijn uitgeleverd. 
• Desondanks heeft het Zweedse Hooggerechtshof in verschillende gevallen een uitlevering afgewezen, wat niet goed is gevallen in Ankara.
• Alle 30 NAVO-leden, behalve Hongarije en Turkije, hebben de toetreding van de Noordse landen goedgekeurd. De Hongaarse regering heeft gezegd dat het parlement hun toetreding voor het einde van het jaar zal ratificeren.
• Toetreding tot het militaire bondgenootschap vereist unanieme goedkeuring van alle leden.

Jens Stoltenberg, de secretaris-generaal van de NAVO, drong er vorige week bij Erdogan op aan zijn verzet tegen de aanvraag van Zweden te staken. Hij beargumenteerde dat Zweden zijn beloften aan Turkije was nagekomen en dat “het tijd is om Finland en Zweden als volwaardige NAVO-leden te verwelkomen”.

(as)