De Britse premier Rishi Sunak kondigde, tot ieders verbazing, aan dat de verkiezingen in het Verenigd Koninkrijk zullen plaatsvinden op 4 juli. Eerst werd gegokt op een datum in de herfst. Wat voert Sunak in zijn schild, en is er nog iets wat Labour-leider Keir Starmer kan tegenhouden?
In het nieuws: De verkiezingen in het Verenigd Koninkrijk worden niet spannend, en toch is er veel om te doen.
- De verkiezingen draaien hoe dan ook uit op een monsterzege voor de linkse oppositie. De Labour-partij van Keir Starmer leidt nu met 45 procent in de peilingen, tegenover amper 23 procent voor de Conservatieven van premier Sunak.
- De voorverkiezingen in de verschillende districten zagen Labour ook winnen met percentages die erg dicht tegen 45 procent liggen. Het Britse volk is duidelijk klaar met 14 jaar lang een conservatieve premier. Na de schandalen rond Boris Johnson en Liz Truss zit ook Sunak niet meer stevig in het zadel. Het VK belandde in een recessie en approval ratings voor de premier zitten op een dieptepunt. Het enige succesje voor Sunak was de goedkeuring van de omstreden vluchtelingendeal met Rwanda.
- En dus lijkt het haast zeker dat Keir Starmer straks de nieuwe Britse premier wordt. Hij groeide op in de Britse middenklasse en werd advocaat. In rechtbanken maakte hij furore omdat hij het opnam voor de huurders in plaats van de verhuurders. Nadat hij in 2015 de stap naar de politiek zette, bleef hij de toenmalige linkse Labour-leider Jeremy Corbyn trouw.
- Corbyn werd vervolgens na uitspraken persona non grata binnen de partij, maar Starmer bleef erover waken dat Labour niet opschoof richting centrum. De linkervleugel bleef in de partij, en weinigen bleken trouw aan Corbyn. Het verklaart het succes van Starmer nu: een minder uitgesproken links profiel, maar met de linkse én de centrumkiezer achter zich.
Sunak lijkt tij niet te kunnen keren
Ingezoomd: Waarom kiest Sunak voor 4 juli?
- Verkiezingen in de zomer, het is van 1945 geleden dat dat nog gebeurde in het VK. Toch is het een berekende gok van Sunak. Hij hoopt nog een paar laatste wetten en hervormingen goedgekeurd te krijgen, om zo toch nog wat af te snoepen van Labours kiezers.
- Als hij langer wacht, dan zou de good news show alweer voorbij kunnen zijn. Zo lijkt de Britse inflatie op schema te zitten voor een renteverlaging. Op dit moment bedraagt die 2,3 procent, en lijkt de trend ingezet om de befaamde 2 procent-grens te halen.
- Verder hoopt Sunak nog snel de vruchten te plukken van de toenemende oorlog in de wereld. Zijn regering wil het defensiebudget significant verhogen, iets waar Labour veel minder achter staat.
- Al moest hij vrijdag een eerste nederlaag slikken: een algeheel rookverbod op weg naar een rookvrije generatie komt er nu toch niet, ondanks steun van zelfs Labour.
Om te volgen: Sunak lijkt enkel nog maar te kunnen falen.
- Die geflopte wet is exemplarisch: de Conservatieve leider van het Lagerhuis, Penny Mordaunt, weigerde de kwestie te agenderen. Het is al langer duidelijk dat Sunak zijn eigen partij niet meer in de hand heeft. In een poging van Sunak om aan te klampen bij links blijft de rechtervleugel van de Conservatives verweesd achter.
- Het gaat zelfs zo ver, dat Britse kranten gewag maken van geheime WhatsApp-groepjes met daarin kopstukken die zich zouden willen afscheuren. Op dat lijstje: oud-premier Truss en ex-ministers Jacob Rees-Mogg en Suella Braverman.
- De onvrede tussen Sunak en zijn voorgangers wordt duidelijk nu blijkt dat hij ook van ex-premier Boris Johnson geen steun hoeft te verwachten. Gedoemd om te mislukken, dus. Het Verenigd Koninkrijk staat voor de minst spannende verkiezingen ooit.
