De militaire staatsgreep in Niger heeft verregaande gevolgen, ook voor het Westen. Freelance journalist en Afrikakenner Peter Verlinden analyseerde de verschillende belangen en de mogelijke oplossingen. Komt er een oorlog in West-Afrika?

Beluister hier het volledige interview met Peter Verlinden:

Wat voorafging: De presidentiële garde onder leiding van Abdourahamane Tchiani heeft de macht gegrepen in Niger. Landen in de regio reageerden verdeeld op deze coup. Het Westen kijkt mee, want Niger is belangrijk voor economische en politieke redenen.

• Verlinden: “Niger’s rijkdommen, zoals uranium, komen natuurlijk vooral terecht bij een kleine elite die de politieke macht uitmaakt. Het gaat er om in welke mate de verdeling van die rijkdommen voor stabiliteit zorgt dan wel onrust opwekt. In dit geval heeft het onrust opgewekt omdat de presidentiële wacht vreesde dat de nu afgezette president Bazoum hen niet voldoende aan de bak zou laten komen. Dat er een wijziging zou komen in de benoemingen en het wel eens afgelopen zou kunnen zijn voor degenen die nu mee deelden in de rijkdom.”
• “Frankrijk heeft rechtstreekse economische belangen door het uranium. De Verenigde Staten willen controle houden over wat zij dan de stabiliteit in de regio noemen. De Amerikanen zullen hun basissen, die aanwezig zijn in de hele regio, voor geen enkele prijs willen verlaten. En dan wordt het natuurlijk delicaat wanneer tegelijk Rusland zijn plaats begint op te eisen door economisch aanwezig te zijn.”

Tegengestelde belangen

• “Ik verwacht dat we naar een langere periode van armworstelen gaan, waarbij de ene partij de andere goed in de gaten houdt. Waarbij Rusland onder meer via de militie van de Wagner Group gaat proberen om een plek te veroveren in de regio. De Verenigde Staten zullen dat proberen te beletten door steun te verlenen aan weer andere figuren binnen zo’n regimes. Maar tot een openlijk conflict zal het zo goed als zeker niet komen”, is de analyse van de journalist.
• “Het zou me verwonderen als de Economische Gemeenschap voor West-Afrikaanse Staten (ECOWAS) effectief gaat ingrijpen. De belangen binnen de ECOWAS zijn tegengesteld. Guinee heeft gezegd dat het niet zou meedoen aan zo’n interventie, integendeel: het zou de coupplegers steunen. Mali en Burkina Faso verzetten zich ook. Mijn inschatting is dat dit vooral een eerste strategische diplomatieke stap van de ECOWAS is, om te dreigen.”

Stabiliteit

• “Het brengen van enige stabiliteit zal op een andere manier moeten gebeuren. Namelijk vooral door wat er zich economisch afspeelt. Wat er gebeurt met de opbrengsten van het uranium en in welke mate dat dat veilig gesteld wordt. Frankrijk is gestart met de evacuatie van Franse burgers, maar heeft daar ook aan toegevoegd dat dat in samenspraak is met de Nigerese legerleiding. Dat wil zeggen dat er wel degelijk gesproken wordt”, aldus Verlinden.