Consumenten die een tak 21-levensverzekering afsluiten om te sparen, mogen zich niet blindstaren op termen als ‘kapitaal gegarandeerd’. De kans is reëel dat ze door de bijhorende kosten minder geld overhouden dan ze erin gestoken hebben, waarschuwt toezichthouder FSMA.

Tak21? Een Tak21-verzekering, ook wel spaarverzekering genoemd, is een levensverzekering met een gegarandeerde rente. Ze is niet te verwarren met haar risicovollere zusje Tak23, levensverzekeringen die gekoppeld zijn aan de beurs. Spaarders die hun geld op middellange termijn willen beleggen en vóór alles geen verlies willen lijden op het geïnvesteerde kapitaal, kozen traditioneel voor een Tak 21.

Wat is het probleem? Het rendement van een Tak21-product hangt af van drie componenten:

• de gewaarborgde rentevoet, die voor een deel van de looptijd of voor de hele termijn is afgesproken
• de winstdeelname, die vooraf niet is vastgelegd en afhangt van de winst die de verzekeraar maakt
• de aangerekende kosten

Door de lage rentestanden op de financiële markten bedraagt de gegarandeerde intrestvoet in veel gevallen 0 procent. Dat betekent dat het rendement volledig afhangt van het verschil tussen de winstdeelname en de kosten. Het gaat om eenmalige instapkosten, eventuele uitstapkosten en ook terugkerende kosten zoals beheerskosten. Daarnaast zijn er ook veelal nog bepaalde taksen en heffingen verschuldigd.

De vaststelling. De FSMA heeft vastgesteld dat heel wat Tak 21-producten die in België gecommercialiseerd worden, de jongste jaren relatief weinig rendement bieden. ‘Indien er geen winstdeelname voorzien is of het bedrag van deze winstdeelname te laag zou zijn om de kosten te compenseren, kan het rendement van een Tak 21-verzekering negatief zijn omdat bijvoorbeeld beheerskosten worden aangerekend.’ Dat alles kan tot gevolg hebben dat de geïnvesteerde premies op vervaldag of bij afkoop niet volledig worden terugbetaald.

Conclusie: ‘Vals gevoel van zekerheid.’ ‘Bij de keuze van een Tak 21-verzekering is het belangrijk zich niet louter te laten leiden door beloftes van kapitaalgarantie of behoud van het kapitaal’, adviseert de toezichthouder. De consument moet voldoende letten op de hoogte van de rentevoet, de termijn waarin deze rente wordt gegarandeerd en de impact van de kosten op het rendement en het kapitaal. De FSMA is van mening dat consumenten soms ‘een beetje een vals gevoel van zekerheid’ krijgen. ‘Dit is iets wat wij meenemen’, reageert Wauthier Robyns, de woordvoerder van de verzekeraarskoepel Assuralia. Mogelijk zullen de verzekeraars hun communicatie in sommige gevallen aanpassen.