In Vlaanderen gaan er verschillende stemmen op om de Senaat af te schaffen. Ook formateur Bart De Wever (N-VA) heeft het in zijn nota opgenomen. Maar of het ook daadwerkelijk staat te gebeuren, dat moet nog blijken. Bij MR lijkt men minder enthousiast.

De vraag: Hebben de senatoren voor het laatst de eed afgelegd?

• Donderdag legden de deelstaatsenatoren de eed af. In Vlaanderen lijkt er een consensus te zijn dat de Senaat overbodig is geworden, dat zeggen ook de kersverse senatoren zelf. Zo zegt Karel Vanlouwe (N-VA) tegenover Terzake dat hij denkt “dat de Senaat overbodig is, dat ze veel kost en dat ze toch beter afgeschaft raakt”.
• Bij Nawal Maghroud (Vooruit) klinkt dezelfde boodschap: “We willen de Senaat afschaffen, want dat is oude politiek. In België heb je megaveel politici en parlementen. Leg dat maar eens uit aan de buurlanden: die gaan ons gek verklaren”. Ook voorzitter Conner Rousseau (Vooruit) sprak zich tijdens de kiescampagne al stevig uit voor de afschaffing van de Senaat: “Als de Senaat nog altijd niet is afgeschaft, dan sturen we niemand”, klonk zijn plan. Vooruit heeft inderdaad geen gecoöpteerde senator gestuurd.
• Benjamin Dalle (cd&v) legt het dan weer zo uit: “De bedoeling is om hervormingen te doen. Als het aan onze partij ligt, dan wordt de Senaat afgeschaft en kijken we naar nieuwe en goedkopere manieren om de deelstaten te betrekken bij het federaal proces”.
• De voorzitter van de Senaat in de vorige legislatuur, Stephanie D’Hose (Open Vld), zegt dat ze al het voorbereidende werk heeft getroffen. “Alles staat klaar, het is nog nooit zo klaar geweest. Er zijn oplossingen voor het personeel en voor het gebouw”.

“Nog vijf jaar rekken”

Het probleem: Langs Franstalige zijde houdt de MR vast aan de Senaat.

• Voor de microfoon van Terzake reageert ook Marie-Christine Marghem (MR). Zij ziet het anders: “Ik denk dat het een belangrijk instituut is voor het land dat verstrekt moet worden. (…) Een boost geven, waardoor het echt representatief is voor de gemeenschappen maar ook de institutionele bevoegdheden krijgt die horen bij een Eerste Kamer.”
• D’Hose haalt aan dat ze al verschillende gesprekken met de MR voerde over de afschaffing van de Senaat, maar dat die tot niets hebben geleid. Senator Klaas Slootmans (Vlaams Belang) ergert zich daaraan: “In 2022 heeft D’Hose beloofd dat deze instelling in 2024 niet meer zou bestaan, en vandaag leggen wij hier de eed af. De MR heeft verworven dat twee cruciale artikelen over de Senaat niet herzien worden, waardoor deze instelling waarschijnlijk nog vijf jaar zal kunnen blijven bestaan. Dat is wat we in de wandelgangen horen: we gaan het nog vijf jaar rekken”.
• Op X verdedigt de liberale jongerenvoorzitter Jef Druyts het proces. “De Senaat kan enkel worden afgeschaft door de Senaat. Daarvoor zijn er dus senatoren nodig en moet de eed worden afgelegd”. Hij noemt de opmerking van Slootmans daarom “populistisch”. Hij vertrouwt er duidelijk op dat de senatoren dit keer wel hun eigen instelling zullen afschaffen.