Saudi-Arabië is op zoek naar nieuwe energie-technologie. Het land wil immers zijn afhankelijkheid van fossiele brandstoffen verminderen. De keuze die het Saudische regime daarbij lijkt te willen maken, dreigt in de regio echter voor aanzienlijke onrust te zullen zorgen. Dat zegt Nick Butler, energiespecialist van de Britse zakenkrant Financial Times, over de nucleaire strategie van de Saudische kroonprins Mohammed bin Salman.
“In normale omstandigheden zou beslissingen over investeringen in nieuwe technologieën nauwelijks de aandacht wekken,”zegt Nick Butler. “Saudi-Arabië is echter geen normaal land. Een keuze voor kernenergie, gekoppeld aan argwaan over de strategie van Salman heeft tot een grote bezorgdheid geleid.”
Economische argumenten
Saudi-Arabië spreekt al langer over nucleaire ontwikkeling. Acht jaar geleden al kondigde het land aan om over een periode van twintig jaar zestien reactoren te bouwen. Momenteel is er sprake van een capaciteit van 17 gigawatt. “Saudi-Arabië is gesprekken gestart met landen en bedrijven die in staat zijn de technologie en de reactoren te leveren,” benadrukt Butler.
“Er zijn al onderhandelingen geweest met partijen uit de Verenigde Staten, Zuid-Korea, Rusland, Frankrijk en China. Een aantal studies zijn uitgevoerd. Er zijn echter nog geen bouwwerkzaamheden aangevat. De toenemende elektriciteitsbehoeften van Saudi-Arabië worden daardoor nog steeds nagenoeg door olie en aardgas ingevuld.”
“Saudi-Arabië produceert ongeveer tien miljoen vaten olie per dag. Een kwart van die productie gaat momenteel naar huishoudelijke toepassingen. Daardoor verliest het land echter belangrijke potentiële exportopbrengsten. Dat is de reden waarom Saoedi-Arabië een grote kerncentrale met een capaciteit van 1.200 megawatt tot 1.600 megawatt wil bouwen. Dit zou gepaard gaan met een aantal kleinere reactoren, die vooral bij ontzilting zouden worden ingezet.”
“Er zijn sterke economische argumenten om in nucleaire energie te investeren,” beklemtoont Butler nog. “Maar die problematiek wordt bemoeilijkt door politieke bekommernissen en de angst voor een mogelijke stap van kernenergie naar kernwapens. Een aantal opmerkingen van de Saudische prins hebben deze angsten nog versterkt. Salman heeft weliswaar benadrukt dat zijn land geen ambitie heeft om tot kernwapennatie uit te groeien. Maar indien Iran een atoombom ontwikkelt, zal Saudi-Arabië volgens de prins dezelfde stap zetten.”
Atoomwapen
“Sommigen vrezen dat Saudi-Arabië door zijn verworven nucleaire expertise in een ogenblik van crisis zou kunnen beslissen een atoomwapen te kopen,” oppert de Britse energiespecialist. “Daarvoor zou het land mogelijk kunnen aankloppen bij zijn bondgenoot Pakistan. Een dergelijke stap zou echter andere naties in de regio kunnen aanzetten het Saudische voorbeeld uit het oogpunt van zelfverdediging te volgen.”
“De gevaren van een nucleaire wapenwedloop in de regio worden in de Verenigde Staten, een andere traditionele bondgenoot van het Saoedische regime, duidelijk erkend. Recent spraken twee Amerikaanse senatoren zich nog uit tegen een mogelijke verkoop van Amerikaanse nucleaire technologie aan Saudi-Arabië.”
“De Amerikaanse president Donald Trump ziet in dergelijke contracten misschien de mogelijkheid om de nationale nucleaire sector nieuwe impulsen te bezorgen. Er is echter een sterke oppositie die elke verkoop van Amerikaanse nucleaire technologie wil blokkeren zolang de kroonprins in functie blijft.”
“Saudi-Arabië heeft echter ook andere opties,” waarschuwt Butler. “Het land heeft inmiddels goede relaties uitgebouwd met Zuid-Korea, waar de nodige technologie kan worden gevonden. Bovendien is er ook nog altijd Rusland.”
“De Russische groep Rosatom is inmiddels een van de meest succesvolle nucleaire bedrijven. Wereldwijd heeft Rosatom momenteel zesendertig nucleaire projecten in uitvoering. Een nucleaire deal zou de verbetering van de betrekkingen tussen Rusland en Saoedi-Arabië bevestigen. Rosatom heeft al geboden om nucleaire brandstof te leveren en een lokale expertise te ontwikkelen.”
“Dat het Saudische regime een dergelijke keuze zou kunnen overwegen, toont aan hoeveel er is veranderd in een land dat ooit vastbesloten was risico’s te vermijden en de stabiliteit in een volatiele regio te garanderen.”