Rusland eist miljoenen euro’s schadevergoeding van Oslo omdat Noorse rendieren de grens zijn overgestoken. Een geschil dat aanvankelijk komisch zou lijken… ware het niet dat tientallen dieren nu zijn afgemaakt.

In het nieuws. Een conflict tussen Rusland en Noorwegen over rendieren.

• Noorwegen heeft deze week aangekondigd een deel van het hek aan de grens met Rusland te zullen repareren.
• Een beslissing die is ingegeven door een flinke factuur die ze vanuit Moskou kregen. Vanwege de illegale binnenkomst op Russisch grondgebied van… Noorse rendieren.

De details. De herten zouden een natuurreservaat verwoesten.

• Noorwegen en Rusland delen een grens van bijna 200 kilometer. Een groot deel ervan wordt afgebakend door een hek, bedoeld om de Scandinavische rendieren te verhinderen het naburige Russische natuurreservaat Pasvik binnen te gaan.
• Dit rendierbestendige hek bestaat al bijna 70 jaar. Het voorkomt dat Noorse herten van het mos en van de struiken komen eten en de vegetatie van het Russische park vertrappen.
• Echter sommige secties van het hek worden oud. Hierdoor kunnen Noorse rendieren het nu gemakkelijk oversteken. Een team van het Russische natuurreservaat telde tussen december 2022 en januari 2023 ruim 42 rendieren die de grens overstaken.
• De Russen hebben de schade opgemaakt: ze eisen iets meer dan 4 miljoen euro van Noorwegen.

Hoe kan Rusland er zeker van zijn dat deze 42 rendieren daadwerkelijk Noors zijn? Het antwoord is eenvoudig: er zijn geen Russische boeren in deze regio. “Het blijkt dat hun rendieren bij ons eten en dat Noorse boeren ze vervolgens voor vlees gebruiken,” legde de directrice van het Russische reservaat uit aan B-port, een lokaal medium. “Als we wilde rendieren hadden [aan de Russische kant van het reservaat], dan zouden we geen vragen stellen aan Noorwegen, omdat het dan om een gemeenschappelijke populatie zou gaan.”

40 van de 42 rendieren zijn door Noorwegen gedood

En nu: welke oplossing?

• Volgens een onafhankelijke expert in de bescherming van Russische beschermde gebieden, geïnterviewd door de Moscow Times, zijn de argumenten van de Russen geldig: de rendieren lopen inderdaad het risico “een aanzienlijke impact op het ecosysteem” van het Russische natuurreservaat te hebben. Hun aanwezigheid kan leiden tot bodemerosie en aantasting van het plantenleven.
• Hij merkt wel op dat de geëiste vergoedingen in strijd zijn met een Russisch-Noors akkoord uit 1977. Dat verplicht Rusland deze dieren de Russische grens te laten oversteken.
  • Dit is dus een primeur in deze regio, en misschien zelfs wereldwijd, stelt hij.

• Voorlopig heeft Noorwegen nog niet gereageerd op de Russische eis. De lokale Russische autoriteiten hebben al gewaarschuwd dat ze de kwestie zullen doorverwijzen naar het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken als het Scandinavische land weigert te betalen.
• In afwachting hiervan heeft het Noorse Landbouwagentschap aangekondigd dat het iets meer dan 320.000 euro zal besteden aan het vervangen van een deel van het hek van zo’n zeven kilometer.
  • De taak lijkt riskant, omdat Noorse arbeiders ervoor moeten zorgen niet aan de andere kant van de grens te stappen.
  • “Als een arbeider het Russische grondgebied betreedt zonder Russisch visum, zou dat neerkomen op illegale binnenkomst”, zei een Noorse functionaris.

Wat betreft de rendieren die zich schuldig hebben gemaakt aan illegale immigratie, 40 ervan zijn naar Noorwegen teruggestuurd en daar gedood, meldde het Amerikaanse persbureau AP. De twee overgebleven herten, die nog steeds ronddwalen, zullen binnenkort waarschijnlijk hetzelfde lot ondergaan. Om te voorkomen dat ze opnieuw een uitstapje naar Russisch grondgebied maken. (nd)