De essentie: De weinige missies naar andere hemellichamen die Rusland de voorbije 40 jaar uitvoerde, hadden een hoog mislukkingspercentage.

• De vorige Russische missie naar de maan, Luna-24, dateert van 1976. Sindsdien werden slechts acht missies naar andere hemellichamen uitgevoerd. Slechts vier van die missies waren een succes.
• Sinds het einde van de Sovjet-Unie is Rusland er zelfs niet meer in geslaagd om een missie naar een ander hemellichaam uit te voeren. Twee vluchten naar Mars, eentje in 1996, de andere in 2011 (eigenlijk bestemd voor Marsmaan Phobos), mislukten.
• Ook in de bemande ruimtevaart gaat het de laatste tijd minder goed. De voorbije maanden zijn niet een, maar twee Russische ruimtetuigen kapot gegaan bij het Internationaal Ruimtestation (ISS). Roscosmos gaat nu onderzoeken of een fabricagefout niet de oorzaak zou kunnen zijn.

Altijd de schuld van iemand anders

Opvallend: Telkens wanneer er iets misloopt, probeert Rusland de schuld te steken op externe factoren. 

• De missie naar Phobos uit 2011, Phobos-Grunt, liep al naar de vaantjes voordat de baan rond de aarde werd verlaten. Toen beweerde Rusland dat “kosmische straling” systemen aan boord had uitgeschakeld. 
• Ook tijdens het begin van de lekkende capsule-saga probeerde Roscosmos eerst te beweren dat “micrometeoroïden” het eerste ruimtetuig hadden geraakt in december. Toen in februari nogmaal een lek opdook bij een nieuwe capsule, begon dat verhaal minder geloofwaardig te lijken.
• Enkele jaren terug, in 2018, kwam het ISS ook al in het nieuws. Toen werd een gat gevonden in… een Russische ruimtecapsule. Het beweerde toen dat een NASA-astronaut het gat opzettelijk in de capsule had geboord. Bewijsmateriaal daarvoor werd echter nooit gegeven.

“Ambitieus” maanprogramma

Ook het vermelden waard: Luna-25 is sowieso al een stapje terug.

• Voor de missie uit 2011 had Rusland immers ambitieuze maar onrealistische plannen om de maan opnieuw te verkennen. Er zouden tussen 2011 en 2015 of later minstens vier missies op korte tijd moeten hebben plaatsgevonden. Uiteindelijk wou Rusland materiaal van de maan terug naar de aarde brengen (iets waar China de voorbije jaren wel in slaagde).
• De tijdlijn bleek behoorlijk onrealistisch. Roscosmos was nog niet eens begonnen aan de ontwikkeling van de ruimtetuigen die gebruikt moesten worden. Nadat Phobos-Grunt faalde, werd het plan drastisch teruggeschaald. 
• Het nieuwe plan stelde twee lanceringen voor. In 2015 zou een satelliet rond de maan geplaatst worden, een jaar erna moest een robotische lander op het hemellichaam landen. Maar dat gebeurde niet. Ook het teruggeschaalde plan bleek niets meer dan een fantasie. 

Uitgestelde lanceringen

En nu: Luna-25 moet nu eindelijk een Russisch tuig op de maan plaatsen. 

• De lander is zeer complex en moet bovendien landen op een locatie waar nog nooit eerder geland werd, de zuidpool van de maan. Rusland wil op die manier tonen dat het nog altijd in staat is om complexe missies op zijn eentje uit te voeren. 
• Maar de recente geschiedenis van Luna-25 is niet bepaald bemoedigend. Aanvankelijk moest die in oktober 2021 eigenlijk al gelanceerd worden. Dat bleek niet realistisch, waarna de datum verschoof naar september 2022. Een sensor die gebruikt wordt bij het landen, zou toen niet naar behoren hebben gewerkt tijdens een test.
• Intussen is de datum opgeschoven naar juli 2023. Maar gezien de geschiedenis van het Russische ruimtevaartprogramma, is er weinig reden om te denken dat het tuig zal werken. 

(kg)