Key Takeaways
- Rusland eist dat de NAVO formeel haar belofte uit 2008 over het Oekraïense lidmaatschap intrekt.
- Woordvoerster van het Ministerie van Buitenlandse Zaken Maria Zakharova stelde dat noch het NAVO-lidmaatschap, noch Westerse interventie onder het mom van vredeshandhaving Oekraïne echte veiligheid kan bieden.
- Dinsdag zaten Rusland en de Verenigde Staten aan tafel in de Saoedi-Arabische hoofdstad Riyad.
Rusland beweert dat de NAVO haar belofte uit 2008 over een mogelijk Oekraïens lidmaatschap formeel moet intrekken. Daarnaast eist Rusland dat Oekraïne zich verplicht tot een neutraliteitspolitiek. Woordvoerster Maria Zakharova van het Ministerie van Buitenlandse Zaken benadrukte deze punten dinsdag.
Zakharova verklaarde, op een vraag van Reuters, dat het NAVO-lidmaatschap van Oekraïne weliswaar onaanvaardbaar is voor Rusland, maar dat het niet langer voldoende is om te voorkomen dat het land toetreedt. Ze stelde dat het bondgenootschap expliciet afstand moet doen van de toezeggingen die in 2008 in Boekarest zijn gedaan. Anders zal deze onopgeloste kwestie de spanningen binnen Europa blijven doen escaleren.
Soevereiniteitsverklaring van 1990 van de Sovjet-Unie
Zakharova stelde voor dat Oekraïne zou terugkeren naar de soevereiniteitsverklaring van 1990 van de Sovjet-Unie. In deze verklaring werd vastgelegd dat Oekraïne een permanent neutrale staat zou blijven, zich zou onthouden van militaire allianties en een kernwapenvrije status zou behouden. Ze gelooft dat vasthouden aan dit oorspronkelijke standpunt de meest solide veiligheidsgaranties voor Oekraïne zou bieden.
Zakharova stelde dat noch het NAVO-lidmaatschap, noch Westerse interventie onder het mom van vredeshandhaving Oekraïne echte veiligheid kan bieden.
Post-Sovjet expansie van NAVO
Op de top van Boekarest in april 2008 verklaarde de NAVO zowel Oekraïne als Georgië tot potentiële toekomstige leden, zonder echter een tijdlijn of concreet plan voor hun integratie te specificeren. Deze verklaring was een compromis om de kloof te overbruggen tussen de Verenigde Staten, die pleitten voor toelating van beide landen, en Frankrijk en Duitsland, die zich zorgen maakten over het tegenwerken van Rusland.
Rusland heeft consequent de post-Sovjet expansie van de NAVO aangehaald, in het bijzonder het streven van Oekraïne naar lidmaatschap, als een primaire rechtvaardiging voor de oorlog in Oekraïne. De NAVO spreekt deze bewering tegen en benadrukt haar rol als defensieve alliantie die de afgelopen drie jaar de verdediging van Oekraïne tegen de invasie van Rusland actief heeft ondersteund.
Poetin staat open voor vredesgesprekken met Trump
President Vladimir Poetin beweert dat de Verenigde Staten sinds het einde van de Koude Oorlog geen rekening hebben gehouden met de legitieme zorgen van Rusland. Dit over de uitbreiding van de NAVO, die in 1949 werd opgericht om de collectieve veiligheid van de westerse landen tegen de Sovjet-Unie te waarborgen.
Reuters meldde in november dat Poetin openstaat voor besprekingen over een vredesakkoord met Trump, maar grote territoriale concessies uitsluit en eist dat Kiev afziet van zijn NAVO-ambities. Dinsdag zaten Rusland en de Verenigde Staten aan tafel in de Saoedi-Arabische hoofdstad Riyad. Dit om te onderhandelen over het beëindigen van de oorlog in Oekraïne. Dit was echter ook zonder de EU en Oekraïne.
Niet veel details
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio en de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergey Lavrov kwamen overeen om “respectieve teams op hoog niveau aan te stellen om te beginnen met het werken aan een pad naar het zo snel mogelijk beëindigen van het conflict in Oekraïne”, zei het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken.
Er kwamen echter geen details naar voren over een mogelijke ontmoeting tussen Donald Trump en Vladimir Poetin uit de bijeenkomst. “Het is nog steeds moeilijk om te spreken over een specifieke datum voor een ontmoeting tussen de twee leiders”, zei Yuri Oesjakov, de buitenlandadviseur van Poetin.
Onduidelijkheid over deelname EU aan onderhandelingen
Trump heeft gezegd dat hij de oorlog in Oekraïne wil beëindigen, maar heeft tot nu toe geen concreet plan gepresenteerd. Ook het Kremlin zei dat Poetin “klaar” was om te onderhandelen met Zelensky “indien nodig”. Maar hij herhaalde zijn twijfels over diens “legitimiteit”, een verwijzing naar het feit dat zijn vijfjarige termijn vorig jaar afliep, hoewel de Oekraïense wet verkiezingen tijdens oorlogstijd niet vereist.
Of de EU aan de onderhandelingstafel komt is ook nog onduidelijk. Trump heeft geen duidelijk antwoord gegeven op de vraag of de EU mag deelnemen aan de onderhandelingen, en Moskou heeft aangegeven geen nut te zien in Europese aanwezigheid aan de onderhandelingstafel.
Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!
