PS legt eis van 6,5 miljard euro op tafel, maar neen, “de coalitie is niet in gevaar”

“Neen, nooit” zal Paul Magnette (PS) de federale Vivaldi-ploeg laten vallen. Dat beloofde Magnette gisteren nog eens plechtig en in geuren en kleuren, nadat hij wel een persconferentie samenriep, om de federale ploeg onder druk te zetten. Het oude argument, “ik heb te lang onderhandeld en gevochten voor Vivaldi om dit kabinet ooit te doen kantelen”, werd weer even noodzakelijkerwijs van stal gehaald door de PS-voorzitter.

Dat was nodig. Want de geruchten over een federale ploeg waar “de dash uit is”, een ploeg die geen kracht meer heeft om te hervormen of de sociaal-economische uitdagingen aan te pakken, cirkelen als gieren rond de regering-De Croo I. Daar kwam dan nog Groen-kopstuk Kristof Calvo bij, toch een architect van Vivaldi, die al langer duwt om “opnieuw het regeerakkoord te onderhandelen”.
Maar Magnette en zijn vicepremier Pierre-Yves Dermagne (PS) wilden dat niet horen: neen, ze doen enkel een aantal “constructieve” voorstellen om binnen Vivaldi eindelijk koopkrachtmaatregelen te nemen. Magnette had een verlanglijstje van 13 ideeën klaar, op 17 pagina’s uitgewerkt.
Die zouden samen 6,5 miljard kosten, structureel, en netto zo’n 300 euro per maand opleveren voor de gezinnen van de middenklasse. Niet de armsten dus, “wel diegenen die net daarboven zitten”, zo stelde de PS. Ze mikken in totaal op de 35 procent Belgen boven de 25 procent armsten. De 40 procent rijksten zijn genoeg beschermd, door de automatisch index, zo vinden ze.
“Er zijn er die lippendienst bewijzen aan de middenklassen. Zij krijgen nu de kans om te bewijzen dat ze het menen”, zo sneerde Magnette toch een beetje naar Georges-Louis Bouchez, de voorzitter van MR.
Bij die dertien ideeën onder meer een nieuwe speciaal energietarief voor middenklassers, een hoger minimumloon en fiscale voordelen voor de lagere lonen.
Ook aan inkomstenkant hebben ze uiteraard ideeën: klassiekers als de effectentaks die omhooggaat, meerwaarde op aandelen belasten, een taks op superwinsten in de energiesector en een taks op grote vermogens. Het is dus een voor deel ook de fiscale hervorming die cd&v’er Vincent Van Peteghem voor ogen heeft op Financiën: de lasten verschuiven van arbeid naar vermogens. Maar dan met een rode saus erover.
Daarbij wil Magnette niet zo ver gaan als heel het regeerakkoord open te breken en te heronderhandelen, zoals Calvo suggereert: “Dit zijn onvoorziene omstandigheden, we moeten dus die lacune aanpakken.”
Dat de PS zo de werkgroep van de experten wat in de weg loopt, vond ze zelf helemaal niet: “Er is een koopkrachtprobleem, dat ontkent niemand. Anders had de premier toch die expertengroep niet opgericht?”
Hoewel zowel Magnette als Dermagne dus in alle toonaarden ontkenden dat dit de coalitie in gevaar bracht, of dat de boel op wankelen zou staan, herhaalden ze wel staalhard hun eisen. En uiteraard kwam ook de loonnormwet van 1996 weer even de revue passeren: die moet nog steeds worden afgeschaft voor de PS

Ook genoteerd: Expert Paul De Grauwe vindt de btw-verlagingen “in feite helemaal niet nodig”.

Niet allemaal optimaal dus voor de sfeer in Vivaldi, dat offensief van de PS, waar het hoe langer hoe meer de vraag is of men dit “koopkrachtdossier” kan blijven uitstellen. De werkgroep experten is anderzijds nog wel even zoet, pas in juni komt die met een eerste rapport.
De vraag is of de regering daar nog veel langer op kan wachten. Zonder twijfel krijgt premier Alexander De Croo (Open Vld) donderdag, net als vorige week in de Kamer, weer kritische vragen van de oppositie hierover, zeker nadat de PS de deur heeft opengezet.
Overigens laat één expert zich al horen in de media: professor Paul De Grauwe haalt in De Morgen uit naar het huidige beleid. Hij vindt de btw-verlagingen voor gas en elektriciteit maar niets: “Het wordt moeilijk om die maatregel op korte termijn weer af te bouwen zonder de bevolking kwaad te maken, terwijl die in feite helemaal niet nodig was.”
De Grauwe suggereert om “de koopkracht van de groep die net boven de laagste inkomens valt een veel gerichtere boost te geven”, in feite hetzelfde als wat de PS zegt. En ook de financieringsideeën lopen gelijk: “We moeten de woekerwinsten in de energiesector afromen. Het geld valt daar momenteel uit de hemel zonder dat de sector er betere diensten of innovatie tegenover moet stellen. Het lijkt me niet onlogisch om die middelen aan te spreken”, zo stelt hij.