De geheimzinnige Wagner Group opereert doorgaans in de schaduw. Maar voor het eerst is eigenaar Yevgeny Prigozjin (61) “in functie” op camera betrapt; in een clip is hij gevangenen uit een Russische strafkolonie aan het rekruteren voor de oorlog in Oekraïne.

Wagner Group is een privébedrijf dat huurlingen aanbiedt aan regimes wereldwijd. Het bedrijf is in handen van Yevgeny Prigozjin, een vertrouweling van de Russische autocraat Vladimir Poetin. De militie bestaat voornamelijk uit Russen, vooral veteranen en ex-agenten van de geheime dienst GRU. Rond het schaduwleger hangt een aura van sinistere geheimzinnigheid.

“Privé-kok van Poetin”

In een recente video, echter, die is opgedoken op het Telegramkanaal van Ruslands grootste anonieme imageboard, wordt ons een blik achter de schermen van het huurlingenleger gegund: weg waas van mysterie. In de clip praat Prigozjin tegen een grote groep gevangenen; hij probeert hen te overtuigen om zich aan te sluiten bij de Russische oorlogsinspanningen. De beelden zouden zijn opgenomen in strafkolonie nummer 6 in Mari El, een autonome republiek in het westen van de Russische Federatie.

De “privékok van Poetin” (Prigozjin wordt zo genoemd omdat hij een resem cateringbedrijven en restaurants bezit in Rusland) biedt potentiële rekruten een deal aan: zes maanden dienst in ruil voor gratie voor hun misdaden. Maar als ze in Oekraïne aankomen en weigeren te vechten, worden ze beschouwd als deserteurs en doodgeschoten.

“De oorlog is moeilijk”, zegt hij; zo zou de pro-Kremlin groep “meer dan twee en een half keer” de hoeveelheid munitie hebben gebruikt waarvan de Sovjettroepen zich tijdens de slag om Stalingrad in de Tweede Wereldoorlog hebben bediend.

Drie hoofdzonden

Prigozjin zet vervolgens de regels uiteen waaraan de gedetineerden zich moeten houden als ze voor het Kremlin gaan vechten in Oekraïne, en verschaft zo een inzicht in de werkwijze van de groep. Er zijn blijkbaar drie hoofdzonden die de rekruten kunnen begaan.

De eerste: deserteren. “Niemand niemand trekt zich terug, niemand geeft zich over”. Prigozjin legt uit dat tijdens de basistraining wordt besproken wat er moet gebeuren met de twee granaten die elke soldaat krijgt voor het geval hij gevangen wordt genomen – de insinuatie is dat soldaten zichzelf liever opblazen dan zich gevangen te laten nemen.

De tweede hoofdzonde, aldus Prigozjin, is het aanraken van drugs of alcohol tijdens de dienst. Gevangenen zouden gebonden zijn aan een zes maanden durende diensttijd bij de Wagner Group, en er zou van hen worden verwacht dat zij deze middelen gedurende de hele diensttijd vermijden.

Ten derde is het rekruten verboden om te “plunderen“, met inbegrip van elke vorm van seksuele betrekkingen. Prigozjin is hier wel erg gedetailleerd in zijn ontvouwing: “Dit omvat seksueel contact met lokale vrouwen, flora, fauna, mannen… met wie dan ook.”

“Als een held gestorven”

Nog volgens de clip is de Wagner Group op zoek naar rekruten tussen 22 en 50 jaar; wie jonger is moet toestemming hebben van familieleden om zich aan te sluiten, terwijl wie ouder is per geval wordt geaccepteerd: een goede lichamelijke conditie is essentieel.

Gevangenen die een straf uitzitten wegens drugs- of zedenmisdrijven worden zorgvuldig gescreend, maar “we begrijpen dat er fouten worden gemaakt”.

Prigozjin maakt geen geheim van het risico dat de gevangenen de oorlog niet overleven. Hij beschrijft het geval van een rekruut die aan het front werd gedood en zegt dat hij “als een held is gestorven”.

Gevangenen als kanonnenvoer

De uitgelekte video levert het bewijs dat de Wagner Group, ondanks de weigering van de Russische regering om hun bestaan te erkennen, al minstens enkele maanden betrokken is bij de oorlog in Oekraïne, stipt het Britse blad The Spectator aan.

Aan het begin van de zomer doken berichten op over gedetineerden die werden ingezet als kanonnenvoer, aangezien de Russische strijdkrachten snel aan het uitdunnen zouden zijn. Deze clip levert opnieuw bewijs dat dit het geval is – blijkbaar hebben de eerste gevangenen zich begin juni aangesloten bij de groep vanuit een strafkolonie in de buurt van Sint-Petersburg.

(ns)