Populisme gedijt optimaal in een sfeer van neuroticisme

Regio’s met een bevolking die meer neurotische persoonlijkheidstrekken vertoont, stemmen eerder voor Donald Trump in de Verenigde Staten of voor de Brexit in Groot-Brittannië. Dat zegt een studie van wetenschappers aan de Queensland University of Technology in Australië, gebaseerd op een analyse van de persoonlijkheidskenmerken van meer dan drie miljoen kiezers in de Verenigde Staten en bijna een half miljoen personen in Groot-Brittannië.

De onderzoekers hebben het over een nieuwe trend die de opkomst van angstwekkende populistische politieke campagnes over de hele wereld zou kunnen verklaren.

Irrationeel

“Onze studie toont hoe neurotische of psychologische problemen het wereldwijde politieke landschap kunnen vormgeven,” beklemtoont onderzoeksleider Martin Obschonka, professor psychologie aan de Queensland University of Technology.

“Men kan hier ook gewag maken van een irrationeel stemgedrag, aangezien het verrassende succes van Trump en de Brexit niet werd voorspeld door modellen die vertrouwden op een rationeel begrip van de kiezers. Neuroticisme werd nog niet eerder in verband gebracht met stemgedrag, maar blijkt een diepgaande invloed te kunnen hebben op het succes van populistische politieke campagnes over de hele wereld.”

“Beide campagnes promootten thema’s zoals angst en verloren trots, die verband houden met neurotische persoonlijkheidskenmerken, bestaande uit aanhoudende gevoelens van angstigheid, depressie, afgunst of jaloezie,” aldus Martin Obschonka.

“Regio’s in de Verenigde Staten met een grotere steun voor Trump vertoonden bijzonder veel gelijkenissen met gebieden die in Groot-Brittannië de Brexit verkozen. Deze gebieden omvatten hogere percentage blanke inwoners en worden gekenmerkt door lagere opleidingsniveaus, beperkte verdiensten en weinig steun voor progressieve ideeën. Gewag kan ook worden gemaakt van voormalige industriële gebieden die nu in economische neergang zijn.”

Feiten en onderwijs

Onder meer wordt opgemerkt dat Donald Trump succes boekte in strijdstaten zoals Pennsylvania, Wisconsin en Ohio, die vier jaar voordien nog voor de democraten hadden gestemd, maar bij de jongste presidentsverkiezingen naar de republikeinse kamp overliepen. De populistische campagne van Trump was tevens bijzonder succesvol in voormalige industriële centra die nu in economisch verval zijn geraakt, waaronder het gebied van de Rust Belt in het Midwesten.

“De resultaten van de studie tonen dat de angsten en zorgen van kiezers met neurotische persoonlijkheidskenmerken ernstig moeten worden genomen,” aldus professor Obschonka. “Tijdens politieke campagnes moeten de nodige feiten worden aangebracht om die angsten weg te nemen. Ook het onderwijs zou een buffer kunnen zijn tegen de vrees voor populistische politieke campagnes. Regio’s met hogere percentages inwoners met een diploma hoger onderwijs blijken immers veel lagere niveaus van neuroticisme te vertonen.”

Meer