Dinsdag namen oppositiegroepen de macht over in het Kirgizische parlement. Ze bevrijdden oppositieleiders die in de gevangenis zaten, en annuleerden de resultaten van de verkiezingen van afgelopen zondag, die volgens hen vervalst waren.
Nadat zondag partijen die verbonden zijn aan de president Sooronbay Jeyenkov 100 van de 120 zetels in het parlement binnenhaalden, braken gewelddadige protesten uit. De betogers beweerden dat de stembusgang niet eerlijk verlopen was.
Gewelddadig protest
Overheidsgebouwen werden bestormd en politieke gevangenen werden bevrijd, waaronder de voormalige president Almazbek Atambayev. Op sociale media verschenen beelden van burgers die het parlement en het presidentieel kabinet bezetten.
Het ging er zeer gewelddadig aan toe. Demonstranten raakten slaags met de politie. Volgens lokale media waren de straten van de hoofdstad Bisjkek gisteren bezaaid met uitgebrande wagens en steenpuin. Er kwamen foto’s naar buiten van neergehaalde poorten en gebroken ramen van overheidsgebouwen.
Vannacht vormden groepen inwoners van de hoofdstad burgerwachten om bedrijven en huizen te beschermen tegen plunderaars. Volgens het Kirgizische ministerie van Volksgezondheid viel er één dode, en minstens 700 gewonden tijdens de protesten.
Intussen is de premier van het land onder de druk afgetreden. Hij werd vervangen door Sadyr Japarov, een oppositieleider die de betogers gisteren uit de gevangenis bevrijd hadden. De lokale pers bericht dat heel wat hoogwaardigheidsbekleders onder dwang zijn afgetreden en vervangen door leden van de oppositie.
Er zou intussen een coördinerende raad zijn opgericht door verschillende politieke partijen, die pleit voor respect voor de rechtsstaat. Sommige partijen die aan de verliezende hand waren in de verkiezingen erkennen dit advies echter niet.
President blijft aan
Vreemd genoeg blijft President Jeenbekov, tot wie de volkswoede zich voor een groot deel richt, voorlopig in het zadel. In een geschreven verklaring verklaart hij dat ‘bepaalde politieke krachten illegaal de macht probeerden te grijpen’. Verder zegt hij dat hij de veiligheidsdiensten opdracht heeft gegeven om het vuur niet te openen op burgers. Hij geeft ook aan dat hij de kiescommissie opdracht gegeven heeft om ‘de overtredingen tijdens de verkiezingen te onderzoeken en, zo nodig, de resultaten te annuleren.’ Dat laatste is dan ook gebeurd.
Kirgizië is de facto verdeeld in een noordelijke en zuidelijke regio, die gescheiden worden door een gebergte. Het zoals dansen op een slappe koord om het evenwicht te bewaren in de politieke vertegenwoordiging van de twee groepen. Dat evenwicht werd door de verkiezingsuitslag van zondag zwaar verstoord. De winnende partijen, gelieerd aan president Jeyenkov, kwamen bijna allemaal uit het zuiden.
Volgens de laatste berichten is het op woensdagochtend relatief kalm in de hoofdstad Bisjkek, al weet niemand wie nu juist de macht heeft in het land.