De lijst van westerse bedrijven die Rusland verlaten, groeit met het uur. Wie weggaat heeft van de Russische regering 3 opties gekregen. Een reeks grote namen blijft, al kunnen daarbij vraagtekens worden geplaatst.

Van elektronicabedrijf Samsung tot de Zweedse meubelmaker IKEA, accommodatie-site Airbnb, de luxebedrijven Prada en Chanel, de Amerikaanse techconcerns Apple, IBM en Microsoft, de Duitse chemiereus BASF, automerken Rolls Royce en Volkswagen en de oliegiganten BP, Exxon Mobil en Shell. Een reeks onderzoekers van de Yale School of Management houdt een lijst bij die dagelijks wordt aangevuld.

Nationalisatie dreigt

In de meeste gevallen zal er waarschijnlijk geen sprake zijn van een verkoop. De kantoren of de productiefaciliteiten van het bedrijf zullen gewoon worden geliquideerd. 

Rusland is zich bewust van de risico’s van massaontslagen die dit met zich meebrengt. Het dreigt buitenlandse bedrijven daarom met wat neerkomt op nationalisatie. 

Wie weg wil uit Rusland heeft drie opties

De regering heeft gezegd dat buitenlandse bedrijven die uit Rusland willen stappen, drie opties hebben:

1. Heroverwegen en in Rusland blijven.
2. Buitenlandse aandeelhouders toestaan hun activa over te dragen aan Russische partners. Dat betekent dat zij op een bepaald moment in de toekomst zouden kunnen terugkeren naar de Russische markt. Sommige investeerders hebben volgens een woordvoerder van het Kremlin al voor deze optie gekozen. 
3. De sluiting voltooien en alle werknemers ontslaan. De Russische autoriteiten zullen dit dan beschouwen als een “opzettelijk faillissement”. Wat hen het recht geeft in te grijpen om jobs te redden (lees: nationaliseren). “Opzettelijk faillissement” kan ook aanleiding geven tot strafrechtelijke vervolging.

Voor sommigen blijft het ‘business as usual’

UPDATE: Ook McDonald’s, Starbucks en Coca Cola staken hun activiteiten in Rusland

Er zijn ook bedrijven voor wie het in Rusland ‘business as usual’ blijft. In het oog springende namen daarbij zijn o.a. Coca Cola, PepsiCo, Nestlé, McDonalds en Starbucks. Ook AB Inbev blijft in Rusland actief via een lokaal filiaal.

Bovenvermelde bedrijven zitten niet alle in dezelfde situatie. Dat McDonald’s actief blijft in Rusland is volgens professor Jeffrey Sonnenfeld van Yale ‘een anomalie’, omdat het de controle heeft over meer dan 85 procent van zijn restaurants daar. Dat in tegenstelling tot een bedrijf als Starbucks, dat wordt gehinderd door franchiseverplichtingen. Ook farmaceutische bedrijven als Astra Zeneca en concurrent GSK blijven actief, maar dan wel op grond van humanitaire redenen.

Boycotcampagne op sociale media

McDonald’s, Coca-Cola en PepsiCo, ’s werelds grootste voedingsmerken, krijgen door hun weigering om Rusland te verlaten al te maken met een boycotcampagne op sociale media. Ook het staatspensioenfonds van New York heeft er bij die bedrijven op aangedrongen hun standpunt te heroverwegen.

Cosmeticabedrijf Estée Lauder stond op de lijst van bedrijven die in Rusland actief blijven. Op maandag kondigde het bedrijf aan dat het alle winkels die het daar bezat zou sluiten en zou stoppen met het verschepen van producten naar het land.