Key takeaways

• De verschuiving naar een multipolaire wereld versnelt nu westerse sancties tegen Rusland een wereldwijde beweging op gang brengen die de Amerikaanse dollar de rug toekeert.
• Het gebruik van een “petroyuan” voor olietransacties door BRICS-landen zou de bestaande wereldorde aanzienlijk kunnen verstoren, waarbij het lidmaatschap van Saoedi-Arabië van Project mBridge en zijn openheid om alternatieven te overwegen voor het door de dollar gedomineerde betalingssysteem voor olie belangrijke factoren zijn die deze potentiële verschuiving stimuleren.

De verschuiving naar een multipolaire wereld versnelt nu de westerse sancties tegen Rusland een wereldwijde beweging op gang brengen die de Amerikaanse dollar de rug toekeert. Een vooraanstaande denktank suggereert dat de BRICS-landen klaar staan om de bestaande wereldorde aanzienlijk te verstoren door het gebruik van een “petroyuan” voor olietransacties te onderzoeken.

Herbert Poenisch, Senior Fellow aan de Zhejiang University en voormalig Senior Economist bij de Bank for International Settlements, benadrukt twee belangrijke factoren die deze potentiële verschuiving veroorzaken. Ten eerste geeft de recente uitbreiding van het BRICS-lidmaatschap met Saoedi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten, Iran, Egypte en Ethiopië de aspiraties van het blok extra gewicht. Saoedi-Arabië, een belangrijke olieleverancier, heeft zich met name aangesloten bij Project mBridge, het digitale valuta-initiatief van de Bank for International Settlements, en heeft aangegeven open te staan voor alternatieven voor het door de dollar gedomineerde betalingssysteem voor olie, waaronder de petroyuan.

De praktische implementatie van een petroyuan

Hoewel Poenisch erkent dat de oprichting van een petroyuan conceptueel haalbaar is, maakt hij zich zorgen over de praktische implementatie. Hij benadrukt dat een echte munt drie kernfuncties moet vervullen: denominatie, betaalmiddel en opslag van waarde. Hij merkt op dat, hoewel de petroyuan effectief kan dienen als denominatiemiddel, het bereiken van de andere twee functies aanzienlijke uitdagingen met zich meebrengt.

Poenisch wijst op eerdere pogingen van BRICS-landen om gebruik te maken van een verouderd systeem van correspondentrekeningen om het door de VS gecontroleerde SWIFT te omzeilen, die al op problemen zijn gestuit vanwege het toezicht op de deelnemende Chinese banken en de mogelijkheid van Amerikaanse sancties. Daarnaast wijst hij op onevenwichtigheden in het gebruik van valuta tussen BRICS-landen, waarbij hij voorbeelden aanhaalt als de opeenhoping van Indiase roepies bij Russische banken als gevolg van olie-import.

Hergebruik van overschotten en de waardeopslagfunctie

Het belangrijkste obstakel voor de petroyuan ligt volgens Poenisch in het leveren van voldoende renminbi aan grote olie-importerende landen zoals India, die geen overschotten hebben op hun lopende rekening met China en daarom moeite hebben om genoeg renminbi te verzamelen voor olieaankopen. Hij suggereert dat Project mBridge, een modern betalingssysteem dat gebruik maakt van digitale valuta van centrale banken ter vervanging van het verouderde systeem van correspondentrekeningen, een haalbare oplossing zou kunnen bieden door het mogelijk maken van directe verrekening tussen de centrale banken van China, Hong Kong, de VAE, Thailand en Saoedi-Arabië.

Met betrekking tot de derde functie van geld – fungeren als een opslagplaats van waarde – merkt Poenisch op dat olie-exporterende landen aanzienlijke hoeveelheden renminbi zullen vergaren. Daarom benadrukt hij de noodzaak van een mechanisme om deze overschotten effectief te recyclen naar landen in nood, in navolging van de efficiëntie van het op dollars gebaseerde systeem dat door mondiale banken wordt beheerd. Hij waarschuwt echter dat het recyclen van overtollige renminbi binnen het petroyuan-kader aanzienlijk ingewikkelder zal zijn vanwege China’s strakke controle over de offshore renminbimarkt.

China als primaire begunstigde

Uiteindelijk suggereert Poenisch dat China de belangrijkste begunstigde zal zijn van de grotere rol van de renminbi, omdat het aanzienlijke economische voordelen zal halen uit het petroyuan-systeem. Hij erkent dat China weliswaar de basis heeft gelegd voor een door de renminbi gedomineerde oliemarkt via platforms als het Cross-Border Interbank Payment System en de Shanghai Petroleum and Natural Gas Exchange, maar dat deze systemen onderontwikkeld blijven.

Desondanks verwacht hij dat Chinese banken zullen floreren van het recyclingproces dat gepaard gaat met overtollige renminbi. Hij concludeert dat de introductie van een petroyuan weliswaar aanzienlijke financiële kansen biedt voor China en de deelnemende tussenpersonen, maar dat het wereldwijde financiële systeem er verder door gefragmenteerd zal raken.

Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!