Verschillende banken hebben de voorbije maanden de spaarrente verlaagd. Een wet dwingt nu andere spelers om hetzelfde te doen.

Key takeaways

• Door de recente renteverlagingen van de Europese Centrale Bank (ECB) zagen sommige banken zich de voorbije maanden genoodzaakt om het mes te zetten in de spaartarieven.
• Die financiële instellingen deden dat op eigen initiatief, maar een wet dwingt nu andere spelers om hetzelfde te doen. Het gaat onder meer over een spaarrekening van ING en KBC.
• Die verplichting springt in het oog omdat de beleidsmakers net willen dat de banken hogere spaarrentes uitbetalen.

Context: De ECB heeft de beleidsrentes dit jaar al met 75 basispunten verlaagd.

• Daardoor krijgen de banken onder meer een lagere vergoeding – 3,25 procent om precies te zijn – voor de overtollige spaardeposito’s die ze bij de monetaire instelling parkeren.
• Het is dan ook geen verrassing dat verschillende banken de voorbije maanden het mes hebben gezet in de spaarrente. Denk onder meer aan MeDirect, Santander Consumer Bank en Beobank.

Verplichte daling van de spaarrente

Maar: Sommige banken worden binnenkort zelfs gedwongen om de spaartarieven te verlagen. Dat is het gevolg van een wet voor gereglementeerde spaarboekjes.

• Bijna alle spaarrekeningen in ons land zijn gereglementeerd. Dat betekent onder meer dat de spaarders op de eerste 1.020 euro aan interesten geen belastingen moeten betalen. Op alles boven dat plafondbedrag int de fiscus een roerende voorheffing van 15 procent. Dat is een gunsttarief, want de taks op kapitaalopbrengsten bedraagt normaal 30 procent.
• De gereglementeerde spaarrekeningen moeten wel aan enkele voorwaarden voldaan. Zo moet het totaalrendement bestaan uit een getrouwheidspremie en basisrente.
  • De wettelijke regels bepalen dat de maximale basisrente niet meer mag bedragen dan 3 procent als de herfinancieringsrente van de ECB – het tarief dat de centrale bank aan de commerciële banken aanrekent als die leningen voor een week bij haar opnemen – onder dat niveau duikt. Als de rente hoger ligt, mogen de banken het spaartarief optrekken tot maximaal dat niveau. Als de herfinancieringsrente bijvoorbeeld 3,5 procent bedraagt, mogen de banken een basisrente van maximaal 3,5 procent uitbetalen.
  • De getrouwheidspremie mag overigens niet meer bedragen dan de helft van de maximaal toegelaten basisrente.
• De overheid bekijkt twee keer per jaar – op 1 januari en 1 juli – hoe hoog de financieringsrente. Die bedraagt momenteel 3,4 procent. In september 2023 was dat nog 4,5 procent.
  • Wat de basisrentes betreft, zijn er geen problemen. De vergelijkingstool van Spaargids.be leert ons dat MeDirect momenteel de hoogste spaarrente biedt. Die bedraagt 2 procent, wat dus lager is dan de herfinancieringsrente.
  • Sommige banken zullen wel de getrouwheidspremie moeten verlagen. Die mag maximaal 1,7 procent bedragen. Bij acht banken ligt die premie hoger. Dat is onder meer het geval voor Tempo Sparen van ING, Start2Save van KBC en de Getrouwheidsrekening van Argenta. Wie zijn geld op één van die rekeningen parkeert, ontvangt een getrouwheidspremie van 1,8 procent. Die zal binnenkort dus dalen met minstens tien basispunten.
• De banken kunnen via een omweg de huidige totaalrendementen handhaven. Ze hebben immers nog voldoende ruimte om de basisrente te verhogen.
  • Tempo Sparen van ING gaat bijvoorbeeld gepaard met een basisrente van 1,2 procent. Dat tarief ligt ruimschoots onder de financieringsrente van de ECB. De grootbank zou dus de basisrente met 10 basispunten kunnen verhogen.

Overheid wil net hogere rentes

Opgemerkt: De wettelijke regels voor de gereglementeerde spaarboekjes springen nu des te meer in het oog omdat de beleidsmakers de voorbije jaren meermaals hebben geklaagd over de bescheiden spaarvergoedingen.

• In september 2023 heeft de regering, onder impuls van ontslagnemend minister van Financiën Vincent Van Peteghem (cd&v) zelfs een eenjarige staatsbon met fiscale korting op de markt gebracht om de banken onder druk te zetten de spaarrentes te verhogen. Er stroomde toen bijna 22 miljard euro naar de staatskas. Intussen is die overheidsobligatie afgelopen en hebben de banken een aanzienlijk deel van dat kapitaal kunnen recupereren.
• Federaal formateur Bart De Wever (N-VA) wil overigens de spaarboekjes hervormen. Hij overweegt om de fiscale vrijstelling voor gereglementeerde rekeningen af te schaffen.