Op een jaar tijd is in het Amazone-gebied een oppervlakte van 9.762 vierkante kilometer ontbost. Dat betekende een stijging met 29,5 procent tegenover het jaar voordien. Dat blijkt uit gegevens van Inpe, het Braziliaanse bureau voor ruimteresearch, gebaseerd op metingen van juli dit jaar. De ontbossing van de Amazone heeft daarmee het hoogste niveau in meer dan een decennium bereikt.

De cijfers vormen volgens critici een bewijs dat leefmilieu voor de Braziliaanse overheid onder het bestuur van president Jair Bolsonaro geen prioriteit vormt.

Verantwoordelijkheid

‘De resultaten van het onderzoek zetten verdere druk op het milieubeleid van Bolsonaro, die er de voorkeur aan geeft om het Amazonegebied economisch te ontwikkelen,’ aldus het persbureau Reuters.

Volgens Ricardo Salles, Braziliaans minister van Leefmilieu, tonen de cijfers de noodzaak aan van een nieuwe strategie om de illegale houtkap, mijnbouw en landroof te bestrijden. Milieuactivisten leggen de schuld echter volledig bij de Braziliaanse regering.

‘De regering van Bolsonaro is verantwoordelijk voor elke centimeter bos die verdwijnt,’ zegt Marcio Astrini, vertegenwoordiger van Greenpeace in Brazilië. ‘Deze regering is de ergste vijand van de Amazone.’

Reuters verwijst daarbij naar rapporten waaruit bleek dat de huidige Braziliaanse regering het lokale milieuagentschap Ibama systematisch verzwakte. Gespecialiseerde milieuteams zouden daarbij verbod hebben gekregen om nog langer tegen inbreuken op te treden.

Minister Salles beloofde een aantal maatregelen om de problemen aan te pakken. Onder meer zou met scherpe satellietbeelden naar sporen van ontbossing en de daders worden gezocht.

De minister gaf eveneens aan met de gouverneurs van de getroffen regio’s mogelijke maatregelen te zullen bespreken om de ontbossing tegen te gaan. Alle opties liggen daarbij volgens Salles op tafel. Ook de mobilisatie van het leger voor de milieuhandhaving sloot de minister niet uit.

Rundvlees

‘Eerder dit jaar had de minister de cijfers over de ontbossing nochtans onbetrouwbaar en inconsistent genoemd,’ zegt Reuters nog. ‘Hij had daarbij de media gevraagd niet langer de maandelijkse statistieken te publiceren, maar te wachten op de jaarcijfers.’

Ook president Bolsonaro heeft op Inpe zware kritiek geuit. Dat leidde tot een verbaal conflict met Ricardo Galvao, topman van het onderzoeksbureau. Galvao werd later ontslagen.

De nieuwe cijfers hebben betrekking op zeven beleidsmaanden van Bolsonaro, maar mat ook vijf maanden onder de vorige regering. Sinds de publicatie van het Inpe-rapport blijkt echter weinig aan de situatie veranderd.

Tussen augustus en oktober bleken immers nog eens 3.704 vierkante kilometer Amazonewoud te zijn ontbost. Dat betekende meer dan een verdubbeling tegenover dezelfde periode vorig jaar.

Natuurbeschermers vrezen voor een verdere aantasting van het gebied. De Braziliaanse regering overweegt immers om commerciële landbouw toe te laten op terreinen van inheemse reservaten. Ook zou de overheid de mijnbouw willen uitbreiden, terwijl illegale landinnames zouden worden geregulariseerd.

De hoge prijzen voor rundvlees zouden een belangrijke motivatie kunnen zijn om nog meer bosgebieden tot graslanden om te vormen.