Het leven van de doorsnee mannelijke Rus ziet er sinds vorige week net een beetje anders uit. Mannen worden van de straat geplukt door de politie om te gaan vechten in Oekraïne. Dit leidde al tot een heuse exodus; ook de mobilisatie zelf verloopt overigens niet van een leien dakje.
Op 20 september kondigden Rusland en diens vazalstaatjes in Oekraïne, de Volksrepublieken Donetsk en Loehansk, aan referenda te organiseren om de bevolking te laten kiezen over een aanhechting bij Rusland. Diezelfde avond nog zou de Russische dictator Vladimir Poetin een toespraak geven, volgens geruchten ging hij de mobilisatie aankondigen: de gewone Russen zouden moeten gaan vechten.
Ellenlange files
Uiteindelijk werd de speech uitgesteld tot de ochtend erop, en toen bleek ook de boodschap ‘mee te vallen’: enkel de Russen die als reservist staan geregistreerd en eerder al legertraining volgden, zouden worden opgeroepen. Poetin hoopte hiermee de bevolking niet teveel tegen de borst te stoten, maar tevergeefs: rechtstreekse vluchten naar buitenlandse steden, onder meer Istanboel, Tbilisi of Jerevan, waren in een mum van tijd uitverkocht, er stonden ellenlange files richting de grenzen met Finland en Georgië en in bijna 40 steden gingen de inwoners de straten op.
Ook nu, bijna een week later, lijkt het niet meteen te gaan beteren voor Poetin. Aan de grensovergang met Georgië staat 16 kilometer file, al meer dan 115.000 Russen gingen de voorbije week de grens over. Naar verluidt zou een Russisch militair konvooi vertrokken zijn vanuit Vladikavkaz, een stad op dertig kilometer van de grens, om aan de grensovergang een mobilisatiepunt op te zetten: de jonge Russen die het land willen ontvluchten, worden zo toch in het leger opgenomen.
Noorwegen als transitland
Ook in het uiterste noorden van Rusland is het druk, zo bericht The Barents Observer. De dienstweigeraars ontdekten dat ze via de e105, de snelweg die vanuit Sint-Petersburg via Moermansk de grens met Noorwegen oversteekt, nog konden wegvluchten. De ticketprijzen van vluchten vanuit Moskou en Sint-Petersburg naar Moermansk explodeerden. Wie toch in Moermansk geraakt, kan daar een plaatsje reserveren in een minibusje dat richting de grensovergang rijdt. Een plekje kost al snel 500 euro. De oversteek naar Noorwegen is wel enkel mogelijk voor Russen met een visum voor de Schengenzone, de Europese douanevrije zone.
De hotels in de Noorse stad Kirkenes zijn volgeboekt door Russische dienstweigeraars die wachten op vluchten richting Oslo of verder naar andere Europese landen. Ook aan de noordelijke grensovergangen tussen Rusland en Finland is eenzelfde verhaal te horen. Rusland beseft dat heel wat opgeroepen soldaten het land ontvluchten, maar volgens Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov worden de grenzen voorlopig niet gesloten. Verschillende Russische media berichten echter dat dat idee wel op tafel ligt, om zo de opgeroepen reservisten niet kwijt te raken.
(lb)