Rusland blijft creatief gebruik maken van vrachtschepen om zijn leger te voorzien van extra oorlogsmateriaal. De Bosporus is daarbij een veelgebruikte route, al druist dat tegen internationale afspraken in.
Ondanks Turkse blokkade blijft aanvoer van Russisch oorlogsmateriaal via zee doorgaan
Waarom is dit belangrijk?
NAVO-lidstaat Turkije besliste op 28 februari 2022 om de Bosporus-zeestraat af te sluiten voor oorlogsschepen. Het doel was om de Russische marine te beknotten: Rusland zou geen extra oorlogsbodems kunnen sturen naar de Zwarte Zee, om van daaruit Oekraïne te beschieten. Ook de levering van extra wapens via de zee zou zo bemoeilijkt worden, al vindt Rusland wel de mazen in het net.In het nieuws: De Sparta IV voer op 4 maart door de Bosporus-zeestraat. Aan boord bevond zich hoogstwaarschijnlijk militair materiaal.
- De Sparta IV werd in februari gecharterd om humanitaire hulp vanuit Rusland te leveren aan Syrië, dat zwaar getroffen raakte door enkele aardbevingen. Op 25 februari arriveerde het schip in de haven van het Syrische Tartus, waar Rusland een militaire basis heeft. De Sparta IV loste enkele containers met noodgoederen, maar werd nadien terug volgeladen in de Russische marinebasis. Verschillende legervoertuigen reden aan boord. Het schip vertrok, met eindbestemming Novorossiysk, een Russische haven aan de Zwarte Zee die gebruikt wordt als draaischijf voor de levering van militair materieel aan de Russische troepen in Oekraïne.
- Uit foto’s die scheepsspotter en defensie-analist Yörük Işık wist te nemen aan de Bosporus, blijkt dat de Sparta IV diep in het water ligt, wat suggereert dat er heel wat militair materieel aan boord werd gelaten. Daarnaast werd het schip vanuit Tartus ook geëscorteerd door een Russische marineschip, een korvet uit de Steregushchiy-klasse. Ook dit is een aanwijzing dat het schip niet zomaar een vracht vervoer, maar wel een met militair belang.
De details: Een zusterschip van de Sparta IV werd eerder al ‘betrapt’ toen het oorlogsmaterieel via de Bosporus naar de Zwarte Zee bracht.
- De Sparta IV is een van de vier schepen uit de vloot van SC South LLC. Dat bedrijf is een onderdeel van Oboronlogistika, een bedrijf dat de vaste logistieke partner is voor het Russische ministerie van Defensie, en dus de strijdkrachten zelf. SC South (Shipping Company South) staat binnen die structuur in voor de scheepshandel via de Zwarte en Middellandse Zee.
- Zowel SC South als Oboronlogistika staan al sinds 2022 op verschillende sanctielijsten. SC South werd in augustus op de Amerikaanse en Oekraïense lijsten geplaatst. Diezelfde maand raakte ook bekend dat de Sparta II, een zusterschip, wapensystemen vanuit Tartus naar Novorossiysk vervoerde. Hierbij ging het om S300-raketsystemen.
- Met de wapentransfers via de Bosporus lijkt Rusland het verdrag van Montreux creatief te interpreteren. Dat verdrag bepaalt de regels voor militaire schepen in de Bosporus: Turkije heeft de mogelijkheid om de zeestraat af te sluiten voor oorlogsbodems, in het geval van een conflict. Door het oorlogsmateriaal op civiele schepen te vervoeren, probeert Rusland de regels te omzeilen. En met succes, zo blijkt.