Voor de eerste keer in de moderne geschiedenis telt India in zijn bevolking meer vrouwen dan mannen. Bovendien is ook de grote bevolkingsgroei in het land tot stilstand gekomen. Dat blijkt uit een studie van de Indiase overheid, gebaseerd op een onderzoek bij 650.000 gezinnen. De onderzoekers merken op dat de Indiase bevolking voor elke 1.000 mannen nu 1.020 vrouwen telt.

Bovendien is de gemiddelde reproductie tot 2 kinderen per vrouw gedaald. Het is volgens de onderzoekers de eerste keer in de geschiedenis dat dit cijfer tot onder de vervangende vruchtbaarheidsniveaus is gedaald. In stedelijke gebieden is dat cijfer met 1,6 kinderen zelfs nog sterker teruggevallen.

De resultaten van het onderzoek tonen volgens de analisten ook dat het land een aantal significante maatschappelijke verschuivingen doormaakt.

Hoogtepunt

“Het nieuwe reproductiecijfer betekent dat er in India momenteel niet voldoende kinderen worden geboren om de oudere generatie te vervangen”, voert de Britse krant The Guardian aan. “Dit suggereert dat de omvang van de Indiase bevolking – momenteel bijna 1,4 miljard mensen – wellicht nagenoeg zijn hoogtepunt heeft bereikt.”

“Er is hier bovendien sprake van een belangrijke verschuiving voor een land waar de vrouwen tijdens de jaren vijftig van de vorige eeuw nog gemiddeld zes kinderen kregen.”

“De evolutie naar een land met een overwegend vrouwelijke bevolking, betekent voor de Indiase samenleving een opmerkelijke ommekeer”, benadrukt The Guardian. “India is immers eeuwenlang met het fenomeen van de ‘vermiste vrouwen’ geconfronteerd.”

“Miljoenen meisjes werden bij hun geboorte onmiddellijk vermoord opdat het gezin zou ontsnappen aan het maatschappelijke stigma dat met het krijgen van een dochter gepaard ging.”

“Dit betekent ook dat er vooruitgang is geboekt bij de aanpak van de genderselectieve abortussen, de foeticide bij vrouwen en de verwaarlozing van meisjes en vrouwen. Al die problemen hebben een grote impact gehad op de Indiase vrouwelijke bevolking.”

Politieke implicaties

Dertig jaar geleden werden in India voor elke 1.000 mannen slechts 927 vrouwen geteld. “De resultaten van de studie tonen de vooruitgang die het land op het gebied van gendergelijkheid en empowerment van vrouwen heeft gerealiseerd”, betoogt Poonam Muttreja, directeur van de Population Foundation of India.

“Met een grotere toegang tot alfabetisering en onderwijs, kennen de ambities van de vrouwen een snelle ontwikkeling. Meisjes laten zich gelden, nemen de leiding over hun leven en zullen in de toekomst in de groei en ontwikkeling van het land een cruciale rol spelen.”

Maar ondanks de duidelijke vooruitgang blijkt de genderratio bij de geboorte nog steeds 929 vrouwen tegenover 1.000 mannen te vermelden. “Dit geeft aan dat de knelpunten rond genderselectie en vrouwelijke foeticide nog steeds niet helemaal zijn geëlimineerd”, merkt The Guardian op.

Het dalende vruchtbaarheidscijfer kan volgens waarnemers echter ook politieke implicaties hebben. “Verschillende Indiase deelstaten – waaronder Assam en Uttar Pradesh – hebben wetsvoorstellen rond bevolkingscontrole ingediend”, verduidelijken ze.

“Daarin is sprake van een beperking van de toegang tot staatsuitkeringen, rantsoenen en overheidsbanen voor mensen met meer dan twee kinderen. Deze voorstellen werden ingediend op basis van de overtuiging dat de bevolking van het land onder controle moet worden gebracht.”

“Tegelijkertijd spelen deze maatregelen echter ook in op de angsten van de rechtervleugel in de hindoe-bevolking, die aangeeft dat de moslimbevolking in het land blijft groeien en daardoor een gevaarlijke demografische onbalans creëert.”

India zal naar verwachting de volgende dertig of veertig jaar echter nog steeds geen bevolkingsdaling laten optekenen. “Meer dan 30 procent van de bevolking is tussen tien en dertig jaar oud”, verduidelijken de analisten. “Die generatie zal de volgende twee decennia waarschijnlijk nog nakomelingen willen.”

(kg)