Noorwegen heeft in augustus bijna 400 miljoen dollar uit zijn staatsfonds gehaald. Het is nog maar de tweede keer dat het land zijn gigantische spaarvarken van 1 biljoen dollar aanspreekt.

De beslissing van de Noorse regering dateert van begin augustus, maar is behoorlijk ongewoon. Noorwegen produceert olie en gas sinds 1970 en parkeert de opbrengsten daaruit in een groot staatsfonds, genaamd Oljefondet. Hoewel Noorwegen – volgens eigen opgelegde regels – elk jaar in principe 3% van de totale waarde van het fonds mag spenderen, blijft dit heel erg uitzonderlijk.

Pensioenen betalen

In 2016 gebruikte de Noorse overheid voor het eerst geld uit het staatsfonds sinds de oprichting ervan in 1996. Het ging om 819 miljoen dollar, wat relatief weinig is in vergelijking met de omvang van het fonds. Toch kregen de Noorse politici heel wat kritiek omdat het fonds daar niet toe dient. Het is de bedoeling om de pensioenen te kunnen betalen, eens de vergrijzing er helemaal toeslaat.

Maar ook het fonds in het algemeen is niet vrij van kritiek. Volgens de ethische code mag het Oljefondet niet investeren in ondernemingen die worden gelinkt aan schendingen van de mensenrechten, wapenhandel of milieuvervuiling. Klimaatactivisten vragen bovendien al langer dat de economie op fossiele brandstoffen afgebouwd wordt.

Geen commentaar

Over de beweegredenen van het Noorse ministerie van Financiën om geld uit het fonds te halen, is niks geweten. Ook het onderdeel van de Noorse centrale bank, dat instaat voor het beheer van het fonds, weigerde commentaar te geven. In mei zei de regering nog dat het verwachtte om 34 miljoen Noorse Kronen in het fonds te storten, maar dat is met de terugtrekking nu dus teruggebracht tot 19,9 miljoen Noorse Kronen.