De bekende voedseldriehoek wordt op z’n kop gezet. En dat mag je letterlijk nemen, want de basis is nu het puntje geworden, en de nadruk ligt meer dan ooit op groenten. Revolutionair, zelfs de bekende tv-chefs zijn het voor één keer met elkaar eens: dit is een uitstekende zaak.
Een voedseldriehoek op z’n kop. Met onderaan een oranje zone en daarboven een lichtgroene en donkergroene streep, en een sterke nadruk op groenten. Aan de zijkant een donkerrode bol met de occasionele zondes in, en een aparte ‘zondebok’ in de vorm van een bol. Blijkbaar eten we al jaren verkeerd, en de nadruk op beweging, die durven we al eens vergeten. Met de nieuwe driehoek moet dat veranderen. Opvallend: charcuterie zit in de ‘rode bol’, de items die je eigenlijk als een ‘extraatje’ moet zien. Een typische Vlaamse broodmaaltijd is dus voortaan uit den boze. Volgens TV-kok Sandra Bekkari, die zeker wel achter de nieuwe filosofie staat, wordt dat nog een opgave. “De nadruk op groenten die in de nieuwe driehoek wordt gelegd, vind ik heel goed”, zegt ze aan onze redactie. “Maar het gaat allemaal om balans. We gaan de Vlaming zijn vlees niet afpakken.”
Een extraatje moet je jezelf gunnen
Dat wil volgens haar echter niet zeggen dat we de nieuwe driehoek aan de kant moeten schuiven, integendeel. “Alle recepten in mijn boek voldoen aan deze driehoek.” Ook veel van wat Bekkari kookt in haar VTM-programma, past in de driehoek. “Veel groenten, één keer in de week rood vlees en regelmatig maar niet altijd kip, vis of wit vlees, dat hoort er sowieso bij. Maar je moet jezelf af en toe een extraatje kunnen gunnen, dat is altijd mijn filosofie geweest.” Of dat extraatje dan één keer in de week of één keer in de maand moet zijn, daar bestaat volgens de bestsellerauteur geen richtlijn over. “Er hangt ook zoveel af van je levensstijl. Sommige mensen hebben een zittend beroep en letten dus beter wat meer op, maar anderen bewegen veel voor hun beroep, zij kunnen misschien wat meer calorieën aan. Je moet zo’n voedseldriehoek dus echt wel individualiseren. En zeker blijven genieten.” En wat de charcuterie betreft, daar is Bekkari wel duidelijk over. “Kijk, we weten allemaal eigenlijk wel dat die slaatjes enzo, niet bepaald gezond zijn. Maar een plakje ham ofzo, dat kan perfect. Je blijft het best weg van sterk bewerkte etenswaren.”
“Een overwinning.”
Ook healthy foodie Pascale Naessens is laaiend bij het zien van de nieuwe driehoek. “Ik had liever ‘volle granen’ zien staan dan brood, maar verder zit mijn manier van eten perfect weerspiegeld in deze driehoek”, deelt ze mee aan Het Nieuwsblad. “Sterk dat de Vlaamse overheid zo’n grote stappen heeft durven te zetten: groenten en fruit helemaal bovenaan, afstappen van hoeveelheden, gezonde vetten in de donkergroene groep samen met peulvruchten en noten. Sla één van mijn acht boeken open op gelijk welk recept en het zal altijd in overeenstemming zijn met deze driehoek. Dit voelt als een overwinning, en het is fantastisch voor de volksgezondheid.” Volgens Jeroen Meus is de driehoek dan weer een kwestie van gezond verstand. “Hoezee, het gezond verstand heeft gezegevierd”, zegt de tv-kok aan Het Laatste Nieuws. “Zelfs mijn ouders wisten het al: groenten en fruit zijn belangrijk. Daarom moest ik m’n bord leegeten. Omdat – terecht – dat stuk witloof op moest! Volle bak vlees: niet nodig.” Toch wil ook de Dagelijkse Kost-chef vlees niet helemaal afzweren. “Ik ben meer vegetariër dan je denkt. Maar áls ik vlees eet, is het kwaliteit. Eét dat stukje vlees. Maar haal het bij een topslager. Koop lokaal. Aardappelen of brood, ik ben daar niet aan gebonden, maar een goed patatje bij een stukske vlees of een boterham van een goéie bakker: ik vind dat lekker en ik vind dat we dat in ere moeten houden.” Er kunnen zelfs nog complimenten af voor conculega Pascale Naessens. “Chapeau voor Pascale. Ze heeft ergens voor gevochten en ziet het vertaald in de nieuwe driehoek.”
De rode zondebol
De nieuwe voedingsdriehoeken delen niet meer op in voedingscategorieën zoals zuivel of vlees, maar in soorten eten die je nodig hebt, de producten die je regelmatig mag eten en die waar je beter afblijft. Groenten staan helemaal bovenaan, net zoals sommige vetten, maar het meeste vlees staat in de ‘lichtgroene’ zone: regelmatig dus. Ook vegetarische producten, noten en vezels staan nu prominenter in de driehoek. Rood vlees en boter worden verbannen naar de oranje top. De rode bol, die apart staat, moet duidelijk maken dat je deze dingen echt niet nodig hebt. Frisdrank, chips en snoep zitten erin, maar dus ook charcuterie. Maar er is dus ook een bewegingsdriehoek. Die moet mensen aansporen om minstens om de dertig minuten even recht te staan. Dagelijks zou je ook lichte beweging moeten doen, zoals de trap nemen, en even een wandeling maken. Tenslotte zou je ook één keer in de week iets van teamsport of intensieve training moeten doen.
Overmatig gesimplifieerd
De nieuwe voedingsdriehoek is al jaren in ontwikkeling, maar het Instituut voor Gezond Leven verzekert dat ze niet over één nacht ijs gegaan zijn. De vorige voedingsdriehoek kwam tot stand in samenwerking met bepaalde lobbygroepen, die invloeden zijn er nu uit. Dat verklaart misschien ook de reactie van BAMST, de Belgische associatie voor Meat Science and Technology. Zij noemen, in een reactie aan Belga, de nieuwe voedseldriehoek “overmatig gesimplificeerd”. “Vleeswaren horen omwille van hun hoge voedingswaarde niet thuis in de restgroep. Ze op dezelfde voet plaatsen van snoep en chips is onverantwoord”, zegt de vereniging. Hetzelfde verhaal horen we bij de Boerenbond. Het laatste woord over de nieuwe driehoeken is dus nog niet gezegd. De fitnessverenigingen juichen wellicht wél over het nieuwe regime. Nu nog toepassen, natuurlijk.