In Nederland is een concept-regeerakkoord in de pers gelekt nadat een aandachtige treinreiziger het document vond op de trein. Het geheime document is op de trein achtergelaten door een van de onderhandelaars.

Verstrooide onderhandelaar

Het is ons allemaal ooit eens overkomen: na een vermoeiende werkdag stap je uit de trein, tevreden om bijna thuis te zijn, wanneer je plots in een lichte paniek merkt dat een van je persoonlijke bezittingen in de wagon is blijven liggen. Dagelijks vinden conducteurs of andere treinreizigers achtergelaten kledingstukken, gsm’s of portefeuilles in de wagon. Het komt maar zeldzaam voor dat die achtergelaten spullen geheime nota’s over de regeringsonderhandelingen blijken te zijn.

Dat is nochtans wat een Nederlander op zijn dagelijkse pendeltocht aantrof in een van de treinstellen van de NS. Een van de onderhandelaars had de trein genomen en in alle verwarring een concept-regeerakkoord achtergelaten. De nota dateert uit september en toont enkele basispijlers waarrond de liberalen van VVD en christendemocraten van CDA een voorakkoord probeerden te vormen. Het document werd achtergelaten door de fractievoorzitter van ChristenUnie Gert-Jan Segers, dat geeft hij zelf toe op Twitter.

Uiteraard moet zo’n nota strikt geheim blijven, om de verdere onderhandelingen niet in het gedrang te brengen, maar door de slordigheid van deze medewerker is het document toch gelekt. De vinder van de nota was een trouwe Volkskrant-lezer, en speelde de documenten daarom door naar het Nederlandse dagblad.

Samenwerking met D66

Het document is geschreven door een vertegenwoordiging van de fracties van CDA en VVD en dateert uit de onderhandelingsfase waar CDA en VVD een minderheidskabinet onderzochten in samenwerking met het links-liberale D66.

In het plan staan een aantal voorstellen om de wooncrisis in Nederland aan te pakken, een aantal ambitieuze klimaatambities en investeringen in de arbeidsmarkt en het onderwijs om de kansenongelijkheid aan te pakken. De voorstellen zijn duidelijke toegevingen aan het adres van D66, dat een meer progressieve koers wil varen met de volgende regering.

Ondertussen heeft D66 reeds toegezegd ook met het conservatievere ChristenUnie in zee te gaan, waardoor er geen sprake meer zou zijn van een minderheidskabinet. Toch lopen de onderhandelingen in Nederland nog zeer stroef. Onlangs brak Nederland zijn persoonlijke record van langste regeringsvorming ooit. De onderhandelingen zijn er nu 244 dagen aan de gang.

Hoewel het document uit september dateert en D66 ondertussen bereid is met ChristenUnie de meerderheid te delen, zou het document nog steeds een belangrijke leidraad zijn in de huidige onderhandelingen. Volgens de Volkskrant vormt het een belangrijk fundament voor het volgende coalitieakkoord.

Tweede lek door slordigheid

Het is niet de eerste keer dat belangrijke informatie gelekt wordt in de Nederlandse pers door een slordigheid. Toen verkenner Katja Ollongren (D66) in maart vanop de onderhandelingen het nieuws kreeg dat ze positief getest was op het coronavirus, snelde ze zich naar haar auto om thuis in quarantaine te gaan. Een fotograaf kon toen een foto van Ollongren trekken waarop enkele belangrijke regels leesbaar waren op een document dat Ollongren met zich meedroeg. Ollongren was niet voorzichtig geweest om de geheime documenten in een afgeschermde map te steken.

Vooral de woorden: ‘positie Omtzicht, functie elders…’ zorgden voor de nodige commotie. Dankzij het parlementaire werk van Pieter Omtzicht (CDA) kwam de toeslagenaffaire aan het licht, waaruit bleek dat duizenden kansarme Nederlanders onterecht beschuldigd werden van fraude. De regels lijken te insinueren dat de onderhandelaars Omtzicht aan de kant wilden schuiven omwille van zijn rol in de toeslagenaffaire.

(NS)