De Nationale Bank van België (NBB) heeft vandaag haar economische vooruitzichten voorgesteld. Ze had daarbij onder meer aandacht voor de loonevolutie. Volgens Pierre Wunsch, de gouverneur van de NBB, zullen de loonkosten in België de komende twee jaar forser stijgen dan in de buurlanden. “Er zal daardoor geen ruimte zijn voor een verhoging van de reële lonen”, klinkt het.

Key takeaways

• Volgens de NBB gaan de loonkosten in ons land in 2025 en 2026 forser stijgen dan in Duitsland, Frankrijk en Nederland. Daardoor zal er weinig tot geen ruimte zijn om de lonen te verhogen.
• De monetaire instelling merkt ook op dat de hervorming van de dienstencheques een opwaarts effect zal hebben op de inflatie, en dus de salarissen (via de automatische loonindexering).
• Verwacht wordt dat de economische groei in ons land dit jaar zal uitkomen op 1 procent, gevolgd door een groei van telkens 1,2 à 1,4 procent in de komende drie jaar.

In het nieuws: De NBB verwacht dat de loonkosten in België in 2025 en 2026 met 1,7 procentpunt meer zullen stijgen dan gemiddeld in Duitsland, Frankrijk en Nederland. Daardoor zal er de komende jaren weinig of geen ruimte zijn voor loonsverhogingen.

• Doordat de Belgische loonkostenhandicap verder oploopt, is er volgens de NBB de komende jaren geen ruimte om de reële lonen op te trekken.
• Binnenkort wordt de loonnorm, zoals wettelijk bepaald, voor de komende jaren vastgelegd. Die bepaalt hoe fors de loonkosten mogen stijgen (bovenop de index).
  • De loonnorm is belangrijk omdat België een klein land is met een open economie, die sterk afhankelijk is van de uitvoer naar die drie buurlanden. Indien de Belgische loonkosten sneller stijgen dan die van onze buurlanden, daalt de competitiviteit van onze economie, hetgeen een negatieve weerslag heeft op de werkgelegenheid.
• België is een van de weinige landen waar de lonen aangepast worden aan de stijgende levensduurte. “Dat komt de nog bestaande loonkloof met de buurlanden niet ten goede. Volgens de laatste prognoses zou de vanaf 2021 toegenomen loonkloof tegen 2027 nog niet volledig weggewerkt zijn”, klinkt het. De NBB verwacht dat er in 2027 nog een loonkloof van 1 procentpunt zal bestaan.
  • Door de hoge inflatie zijn de loonkosten de afgelopen jaren fors gestegen. Zo stegen die in 2022 met ruim 5 procent, vorig jaar met zo’n 8 procent en dit jaar gemiddeld met 3,3 procent.

Impact hervorming dienstencheques op loonsverhogingen

Opgemerkt: De NBB merkt in haar prognose ook op dat de hervorming van de dienstencheques de inflatie een kleine boost zal geven, met een snellere indexering van de lonen als gevolg.

• De Vlaamse regering trekt vanaf volgend jaar het prijskaartje op van 9 naar 10 euro. “Het gaat hier om een prijstoename van 11,1 procent. Dat zal een opwaarts effect op de inflatie hebben”, aldus de gouverneur van de NBB. “Dat heeft een impact op de geïndexeerde lonen. Op die manier zullen dus niet alleen de huishoudhulpen, maar bijna alle loontrekkenden wat meer verdienen.”

Ook dit: De vakbonden zullen niet tevreden reageren op de boodschap van de NBB. De socialistische vakbond ABVV liet vorige week nog weten dat er nog voldoende ruimte is voor loonsverhogingen. Die pleitte daarbij voor een hervorming van de loonnormwet.

• “Sinds 2000 steeg de arbeidsproductiviteit met 20 procent, terwijl reële lonen achterblijven. Tegelijk stegen de winstmarges van bedrijven tot 42 procent van de toegevoegde waarde in 2024. Een hervorming van de loonnormwet is nodig, zodat werknemers eerlijk delen in de economische groei”, liet het ABVV weten.
• Het beloven dan ook spannende gesprekken te worden wanneer de werkgeversorganisaties en vakbonden tijdens de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven samenzitten om eventuele loonsverhogingen te bespreken.

NBB voorspelt economische groei in de komende jaren

Vooruitblik: De Nationale Bank verwacht dat de economische groei in ons land dit jaar zal uitkomen op 1 procent, gevolgd door een groei van telkens 1,2 à 1,4 procent in de komende drie jaar.

• De monetaire instelling gaat ervan uit dat de gezinnen hun steentje zullen bijdragen aan die groei. “De gezinsconsumptie blijft in een vrijwel gemiddeld tempo toenemen. Dat weerspiegelt de toename van de koopkracht, met gemiddeld 0,7 procent per persoon per jaar, maar er wordt ook wat minder gespaard”, aldus Wunsch.
• De NBB voegt er wel aan toe dat de bedrijfsinvesteringen afkoelen na een sterk 2023. Ook voor de woninginvesteringen geldt een beperkte groei, wat een bescheiden en onvolledig herstel betekent. Eind 2027 zouden de woninginvesteringen in reële termen nog 5 procent lager liggen dan in 2019.