Key takeaways
- Het aantal personeelsleden dat wordt ingezet bij multilaterale vredesoperaties is tussen 2015 en 2024 met meer dan 40 procent gedaald.
- Afrika ten zuiden van de Sahara herbergt het grootste aantal van deze operaties, waarbij bijna 74 procent van het personeel daar is gestationeerd.
- Geopolitieke spanningen binnen de VN-Veiligheidsraad en financieringstekorten hebben deze cruciale operaties steeds meer onder druk gezet.
Het aantal personeelsleden dat wordt ingezet bij multilaterale vredesoperaties is aanzienlijk gedaald, met meer dan 40 procent tussen 2015 en 2024. Deze daling vindt plaats te midden van toenemende geopolitieke spanningen en financieringstekorten die deze cruciale operaties steeds meer onder druk zetten, volgens een analyse van de Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI).
In 2024 waren er 61 multilaterale vredesoperaties actief in 36 landen of gebieden. Hoewel het aantal actieve missies relatief stabiel bleef ten opzichte van voorgaande jaren, daalde de totale inzet van personeel sterk. Afrika ten zuiden van de Sahara was het gastland voor het grootste aantal van deze operaties (21), gevolgd door Europa (19), het Midden-Oosten en Noord-Afrika (MENA) (14), Noord- en Zuid-Amerika (4) en Azië en Oceanië (3).
Aantal internationale personeelsleden in vredesoperaties daalt
Tegen het einde van 2024 waren er ongeveer 94.451 internationale personeelsleden ingezet in 57 vredesoperaties. Dit aantal is 42 procent lager dan in 2015 en 6 procent lager dan in 2023. Bijna driekwart (74 procent) van het ingezette personeel was gestationeerd in Afrika bezuiden de Sahara, wat de concentratie van vredeshandhavingsinspanningen in deze regio benadrukt.
De afnemende steun voor multilaterale vredesoperaties heeft met verschillende factoren te maken. Geopolitieke spanningen binnen de VN-Veiligheidsraad hebben de samenwerking belemmerd, waardoor het steeds moeilijker is geworden om nieuwe missies overeen te komen en in te zetten. Bovendien hebben budgettaire beperkingen invloed gehad op de effectiviteit en duurzaamheid van bestaande operaties. Een liquiditeitscrisis in de VN-begroting voor vredeshandhaving, veroorzaakt door vertraagde betalingen van belangrijke contribuanten, heeft sommige operaties gedwongen om hun activiteiten terug te schroeven.
Gevolgen van de achteruitgang
De gevolgen van deze trend zijn verschrikkelijk. Het onvermogen om conflicten effectief aan te pakken met multilaterale middelen kan ertoe leiden dat staten alternatieve oplossingen gaan zoeken, zoals het inzetten van particuliere militaire bedrijven of het sluiten van bilaterale overeenkomsten. Deze alternatieven blijken vaak ontoereikend en kunnen bestaande spanningen zelfs verergeren.
Gastlanden hebben ook hun bezorgdheid geuit over de voortijdige terugtrekking van vredeshandhavers, uit vrees voor een heropleving van gewapende groepen en geweld in hun afwezigheid.
Ondanks deze uitdagingen benadrukken deskundigen dat multilaterale vredesoperaties cruciale instrumenten voor conflictbeheersing blijven. Hoewel ze met aanzienlijke hindernissen te kampen hebben, bieden ze een waardevol kader om complexe geopolitieke kwesties aan te pakken en stabiliteit te bevorderen.
Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!