Zowaar een “constructieve samenwerking”, zo tweette Tinne Van der Straeten (Groen), na afloop van een meeting geleid door Demir: het is eens iets nieuws in de Wetstraat. Maar gisteren kondigde die aan “dat in de luwte overleggen werkt, met dank aan alle collega’s”. En dat waren liefst vier andere klimaatministers: allen groenen. Het ging naast Van der Straeten om de federale Zakkia Khattabi (Ecolo), de Brusselse klimaatminister Alain Maron, en de Waalse klimaatminister Philippe Henry (Ecolo).

Die moesten al veel langer samen een deal maken over de verdeling van de Europese centen die België krijgt uit de Europese CO2-markt. Op die emissierechtenmarkt moeten bedrijven rechten kopen om CO2 te mogen uitstoten, en het gaat om liefst 1,5 miljard euro voor 2021 en 2022: wel een stevige boterham dus.

Dat geld raakte maar niet tot bij de deelstaten en de federale regering, want die bikkelden over de verdeelsleutel. Demir was sinds begin dit jaar voorzitter van het clubje dat de onderhandelingen moest doen, vorig jaar was dat Wallonië, volgend jaar Brussel. Ze had dus de leiding van de meeting, maar was wel de enige niet-groene aan tafel. En ze had eisen: Vlaanderen wilde een groter deel van de koek dan de oude verdeelsleutels. Net voor de onderhandelingen haalde Khattabi nog eens fors uit in de pers, naar Demir.

Volgens bronnen paste Demir de klassieke trucs toe: iedereen aan tafel brengen, maar geen eten serveren, zolang er geen deal was. En wat ook meespeelt: zeker Wallonië heeft geld nodig, nu zelfs huisbankier Belfius aarzelt, en de kassen echt leeg zijn. Een financiele doorbraak kwam hen ook goed uit.

Het compromis bestaat erin dat Vlaanderen nu toch voor dit deel de oude verdeelsleutels aanvaart, maar dat het systeem van klimaatresponsabilisering, dat er nog inzat op vraag van de groenen, wel geschrapt wordt. Zo komt nog 136 miljoen extra vrij, dat iedereen kon verder verdelen. Vlaanderen krijgt overigens wel het leeuwendeel: 791 miljoen.

De echte deal is wel niet gemaakt: hoe zit het met de klimaatdoelstellingen tegen 2030. Daar heeft België op het federaal toezeggingen gedaan voor een besparing van 47 procent CO2-uitstoot, maar Vlaanderen heeft dat nooit aanvaard. Die deal lijkt onhaalbaar, binnen dit clubje, eten of geen eten.