De Verenigde Staten zijn nog steeds in shock na wat er twee weken geleden gebeurde in een school in Uvalde, Texas. Een 18-jarige student schoot daar toen met een AR-15, een semi-automatisch wapen, 19 kinderen en twee leerkrachten dood. In tegenstelling tot bij eerdere schietpartijen in de VS lijkt er nu eindelijk gesproken te worden over strengere wapenwetten. Acteur Matthew McConaughey, geboren in Uvalde, was daarover te gast bij president Joe Biden. Achteraf gaf hij een speech in de persruimte van het Witte Huis die iedere aanwezige een krop in de keel bezorgde.
Het zogenaamde ‘Second Amendment’ van de Amerikaanse grondwet verbiedt de overheid om het recht op het bezitten en dragen van wapens te beperken. Letterlijk valt er in de tekst het volgende te lezen: “Aangezien een goed geregelde militie nodig is voor de veiligheid van een vrije staat, zal geen inbreuk worden gemaakt op het recht van het volk om wapens te bezitten en te dragen”.
Die grondwet dateert echter uit 1791 en ging dus over wapens uit die tijd. Toch wordt ze door voorstanders van een soepele wapenwetgeving nu nog steeds geciteerd. In heel wat Amerikaanse staten is het dan ook voor iedereen vanaf 18 jaar mogelijk om een semi-automatisch wapen aan te schaffen zonder veel background checks. Nochtans zijn het juist die wapens, meestal een AR-15, die zo goed als bij iedere dodelijke schietpartij in de VS gebruikt worden.
Strengere wapenwetten?
Na de trieste feiten in Uvalde riep de Amerikaanse president Joe Biden op tot een strengere wapenwetgeving in het land. Het gaat daarbij niet om het verbieden van de vrije verkoop van wapens, maar meestal maar om twee kleine aanpassingen aan de huidige regels. Zo zou de minimumleeftijd in iedere staat moeten opgetrokken worden tot 21 jaar en moet er een grondige background check worden uitgevoerd voor iemand een wapen kan aanschaffen.
Volgens experts zouden die twee maatregelen heel wat schietpartijen kunnen voorkomen. Wapenfreaks en lobbygroepen, zoals de machtige NRA, bieden echter stevig weerwerk en doen er alles aan om strengere wapenwetten tegen te houden.
Matthew McConaughey
Het was daarom ook symbolisch belangrijk dat Joe Biden juist Matthew McConaughey uitnodigde in het Witte Huis om over de situatie te spreken. De 52-jarige acteur is een echte Texaan (een van de staten met de meest soepele wapenwetten) die zelfs geboren is in Uvalde. McConaughey staat zelf bekend als een echte wapenliefhebber en heeft er dan ook meerdere in huis. Toch pleit McConaughey zelf ook al langer voor strengere wapenwetten. Daarover kwam hij spreken met de Amerikaanse president en sprak hij nadien ook met de pers in het Witte Huis. Die speech duurde meer dan twintig minuten en was zo pakkend dat je in de persruimte een speld kon horen vallen.
“We hebben nu de kans om iets te bereiken en we moet die grijpen, los van onze politieke voorkeuren”, zei McConaughey. “Een kans om een keuze te maken die niet enkel je politieke partij beschermt. Een kans om een keuze te maken die ons land beschermt, nu en voor de volgende generatie.”
Groene Converse-schoenen
Matthew McConaughey ging daarna verder met het vertellen van de persoonlijke verhalen van enkele van de slachtoffers van de schietpartij in Uvalde. De acteur had de voorbije dagen namelijk samen met zijn vrouw contact gehad met heel wat families van slachtoffers. Zo sprak hij over de 9-jarige Maite Rodriguez die ervan droomde om marine bioloog te worden en daarover zelf al contact had gehad met de universiteit Texas A&M.
“Maite had groene Converse-schoenen. Daarop had ze op de rechterschoen een hart getekend dat haar liefde voor de natuur voorstelde. Ze droeg deze elke dag”, zei hij, wijzend naar zijn vrouw Camila Alves. Die zat in de persruimte met de groene schoenen van Maite op haar schoot. “Het zijn dezelfde groene Converse aan haar voeten die achteraf de enige mogelijkheid bleken om haar lichaam na de schietpartij te identificeren. How about that.”
“We zijn niet verdeeld”
McConaughey besloot zijn betoog door te beklemtonen dat er ook onder de meeste wapenliefhebbers eensgezindheid is als het gaat over strengere wapenwetten. “Verantwoordelijke wapenbezitters zijn het beu dat het Tweede Amendement wordt misbruikt en gekaapt door gestoorde individuen. Deze voorgestelde regels zijn geen stap terug, ze zijn een stap vooruit voor de maatschappij en voor het Tweede Amendement. Ik beloof je, Amerika, jij en ik, we zijn niet zo verdeeld als ons wordt verteld. Laten we ervoor zorgen dat het verlies van die levens in Uvalde iets heeft veranderd.”