Sinds Letland dertien jaar geleden tot de Europese Unie toetrad, wordt het land met een massale exodus geconfronteerd. Bij de eeuwwisseling telde Letland nog 2,38 miljoen inwoners. Momenteel worden nog 1,95 miljoen residenten geteld.
Emigratie heeft de bevolking van het land dan ook al met 18,2 procent doen inkrimpen. Geen enkel ander land kende een gelijkaardige diaspora, al wordt ook in buurland Litouwen een verlies van 17,5 procent gemeld. “De Letse bevolking heeft massaal ingespeeld op het vrije verkeer van personen binnen de Europese Unie,” benadrukt historicus Gordon Sander in een bijdrage voor de nieuwssite Politico. “Vele Letten hebben van die mogelijkheden gebruik gemaakt om in rijkere landen een baan te zoeken.” “Daarbij werd vooral gekeken naar opportuniteiten in Groot-Brittannië, Ierland en Duitsland. In Letland bedraagt het gemiddelde maandloon 670 euro. In de armste regio’s van het land, zoals Letgallen aan de zuidoostelijke grens met Rusland, wordt slechts de helft van dat bedrag gehaald. Het is dan ook niet verwonderlijk dat vele Letten elders een betere toekomst zoeken.”
Rusland
“De economische immigratie is echter niet de enige oorzaak van de inkrimpende Letse bevolking,” zegt Sander. “Het land kent immers ook een laag geboortecijfers, terwijl tegelijkertijd een relatief hoge mortaliteit moet worden opgetekend. Bovendien moet ook worden gewezen naar de impact van buurland Rusland.” Vladislavs Stankevics, hoofd van de dienst voor economische ontwikkeling van Letgallen, benadrukt daarbij dat de spanningen tussen Rusland en de Nato evenmin van aard zijn om de bevolking aan te zetten om zijn emigratie-plannen op te bergen. De militaire dreiging die op het gebied weegt, remmen volgens Stankevics ook de interesse van internationale investeringen. Atis Sjanits, ambassadeur voor de Letse diaspora, waarschuwt dat de ontvolking een bedreiging vormt voor het voortbestaan van het land. Hij wijst er immers op dat door de emigratie en de lage geboortecijfers uiteindelijk onvoldoende soldaten beschikbaar zullen zijn om het land te verdedigen. Ook de Letse journalist Otto Ozols waarschuwt dat aan het huidige tempo Letland over vijftig jaar een natie zonder bevolking dreigt te worden. Wel lijkt de emigratie-beweging af te nemen. Twee jaar geleden bleek dat al 40 procent van de emigranten uiteindelijk terugkeert. De jaren voordien werden cijfers tussen 26 procent en 37 procent genoteerd. (mah)