Het Kremlin heeft maandag bekendgemaakt dat het voorstander is van een “evenwichtige benadering” van de kernwapenkwestie, die “niet gebaseerd is op emotie”. Daarmee reageert het op de uitlatingen van de Tsjetsjeense leider Ramzan Kadyrov, die afgelopen weekend Rusland had opgeroepen om een kernwapen in te zetten in Oekraïne.
“Dit is een zeer emotioneel moment. De hoofden van de regio’s hebben het recht om hun standpunt kenbaar te maken”, zei Kremlin-woordvoerder Dmitry Peskov maandag in gesprek met verslaggevers. “Maar zelfs in moeilijke momenten moeten emoties buiten elke vorm van beoordeling worden gehouden. We houden het dus liever bij evenwichtige, objectieve beoordelingen.”
Peskov voegde daaraan toe dat de basis voor een eventueel gebruik van kernwapens is vastgelegd in de “Russische nucleaire doctrine”. Die richtlijnen staan het gebruik van kernwapens enkel toe als het land zelf wordt bedreigd door dergelijke wapens, of als de Russische staat geconfronteerd wordt met een “existentiële bedreiging” door een andere mogendheid.
Nucleaire bescherming strekt zich uit tot in Oekraïne
Echter heeft het Kremlin vorige week kenbaar gemaakt, dat die “nucleaire paraplu” zich ook uitstrekt over de vier illegaal geannexeerd regio’s in Oekraïne.
Hoewel de Russische leider Poetin al eerder heeft geflirt met het grimmige vooruitzicht om kernwapens te gebruiken, gaan zijn laatste uitlatingen volgens deskundigen verder en doen ze wereldwijd de vrees voor een ongekende kernramp toenemen.
Vorige maand waarschuwde Poetin het Westen dat hij “niet blufte” toen hij zei dat Rusland bereid was kernwapens te gebruiken om zijn grondgebied te beschermen. Op vrijdag voegde hij daaraan toe dat de Verenigde Staten een precedent hadden geschapen, door aan het einde van de Tweede Wereldoorlog kernbommen op Japan te gooien.
“De verklaringen van Poetin gaan verder dan de gebruikelijke Russische nucleaire doctrine, die het gebruik van dergelijke wapens enkel voorstelt wanneer het bestaan van de Russische staat wordt bedreigd”. Dat zei Andrey Baklitskiy, een senior onderzoeker van de Verenigde Naties tegen The Guardian. “Afkomstig van de persoon die de enige beslissingsbevoegdheid heeft over de Russische kernwapens, zal dit serieus genomen moeten worden”.
Ook een andere belangrijke bondgenoot van Poetin, de voormalig president Dmitri Medvedev, suggereerde dat Rusland wellicht zijn toevlucht moet nemen tot kernwapens.
Tsjetsjenië
Kadyrov werd in 2007 door Poetin als leider in Tsjetsjenië geïnstalleerd, om controle uit te oefenen over de autonome regio die in de jaren ‘90 en 2000 een bloedige onafhankelijkheidsoorlog uitvocht met Moskou.
Afgelopen maanden had Kadyrov al meerdere malen in het openbaar kritiek geuit op het militaire beleid van het Kremlin. Zo beschreef de Tsjetsjeen de Russische kolonel-generaal Alexander Lapin – de commandant van de strijdkrachten in Lyman – als “middelmaat”, en stelde hij voor om hem te degraderen tot soldaat en hem van zijn medailles te ontnemen.
“Naar mijn persoonlijke mening moeten er meer drastische maatregelen worden genomen, zoals het afkondigen van de staat van beleg in de Russische grensgebieden en het gebruik van kernwapens met een laag rendement”, aldus de Tsjetsjeense leider vorige week.
In een reactie op de tegenvallende militaire resultaten van het Kremlin, zei Kadyrov maandag dat hij drie van zijn zonen – 14, 15 en 16 jaar – naar Oekraïne stuurt om er te vechten. “Akhmat, Eli en Adam zijn klaar om hun vaardigheden te tonen. Ik maak geen grapje. De tijd is gekomen dat ze zich te bewijzen in de strijd, en ik verwelkom hun ambitie”, zegt via Telegram.
De invloedrijke heerser van de Kaukasische regio is een uitgesproken voorstander van de oorlog in Oekraïne, waarbij Tsjetsjeense troepen deel uitmaken van het Russische leger.
(ns)
