In zijn 21 juli-toespraak hield zelfs koning Filip halt bij het begrotingstekort en de inspanning die de Europese Commissie van België vraagt. Het is de aanleiding voor formateur Bart De Wever (N-VA) om snel een regering op de been te brengen. De koning is het daarmee eens.
Gehoord: Koning Filip houdt een overwegend politieke speech naar aanleiding van de nationale feestdag.
- “De verkiezingsuitslag laat een mogelijke toenadering zien tussen politieke partijen en tussen regio’s”, herinnert de koning ons. “Het huidige momentum biedt voor de federale staat, de regio’s en de gemeenschappen de mogelijkheid om beter samen te werken, uitgaand van de sterkten van elk niveau”.
- Dat is een duidelijke oproep aan de onderhandelende politici om over hun eigen schaduw heen te stappen en werk te maken van de regeringsvorming. Volgens de koning gaat dit de goede kant uit: “In mijn gesprekken met politici voel ik geen bitterheid, noch triomfalisme. Wel integendeel, waardigheid en een constructieve geest”.
- Koning Filip brengt onmiskenbaar een financieel-economische boodschap: “Laten we aan een economie bouwen die ons land sterker positioneert in de wereld. Door het beschermen van onze maakindustrie en het beschermen van onze concurrentiekracht.”
- De crisissen die ons land de afgelopen jaren heeft gekend zijn “goed beheerd” geweest, aldus de koning. Hij waarschuwt wel : “Maar dat heeft onvermijdelijk een aanzienlijke kost met zich meegebracht, die nu een onmiskenbare budgettaire hoogdringendheid tot gevolg heeft.”
- Tegelijk pleit ook de koning voor “de noodzakelijke hervormingen”, die volgens hem “de kwaliteit van de openbare diensten ten goede [moeten] komen. Want die blijven onmisbaar voor de cohesie van onze samenleving en de reputatie van ons land.”
De kerk in het midden
De uitdaging: Een inspanning van 27,6 miljard euro leveren en het begrotingstekort richting de grens van 3 procent van het bbp trekken.
- Volgens het Monitoringscomité moet er deze legislatuur zeker 27,6 miljard euro gevonden worden om het begrotingstekort te kunnen dichten. De methodes om daar te raken, daar verschillen de politici van mening. Zo dacht De Wever samen met MR aan besparingen en wil Vooruit juist de belastingen voor hogere inkomens optrekken.
- Daarbij heeft Vooruit al meerdere malen aangegeven ‘een signaal’ van De Wever nodig te hebben dat de socialistische eisen niet zullen verdwijnen. Bij cd&v en vooral Les Engagés is dan weer te horen dat Vooruit voldoende vertrouwen moet hebben. Ook zij willen niet besparen op de gezondheidszorg.
- En dus houdt de koning, zoals het hoort, netjes de kerk in het midden. De Wever krijgt zijn focus op de begroting, terwijl hij ook de waarschuwing krijgt niet te veel te besparen.
- Een ander punt is de staatshervorming die N-VA erdoor geduwd wil krijgen. Uiteraard kan en mag de koning zich hier niet fel tegen uitlaten, maar de oproep voor een betere samenwerking tussen de regio’s is wel opmerkelijk. Eerder zeiden MR en Vooruit ook voorstander te zijn van institutionele hervormingen, op voorwaarde dat ze België ten goede komen. Geven en nemen, dus.
Nieuwe kansen
Opvallend: De koning haalt ook Europa aan.
- Aan het einde van zijn toespraak haalt de koning nog even het voorzitterschap aan van de Europese Unie, dat België 6 maand op zich nam. Hij sluit zich aan bij een groep diplomaten en noemt dat halfjaar “succesvol”.
- Verder houdt de vorst onomwonden een pleidooi voor meer Europese samenwerking: “De Europese Unie maakt ons minder afhankelijk van de buitenwereld. Ze stelt onze naties in staat concreet vooruitgang te boeken op een groot aantal vlakken, zoals in de strijd tegen klimaatverandering en het verlies aan biodiversiteit”.
- “De komende 5 jaar zullen beslissend zijn voor de toekomst van Europa en van ons land”, besluit koning Filip zijn toespraak. “Nieuwe kansen bieden zich aan om onze veiligheid, onze welvaart en de waarden waarop onze democratische samenleving is gebouwd te versterken. Laten we samen die kansen met beide handen aangrijpen”, roept hij op.
