Een ‘voorstel tot eindrapport’ ligt nu klaar: gisteren lanceerde commissievoorzitter Wouter De Vriendt (Groen) tot verrassing van zijn coalitiepartners binnen Vivaldi in de Kamer een eigen idee daarrond. Hij riep daarvoor de pers samen en schermde met een einddatum die al langer “afgesproken was”, wat vraagtekens bij onder meer liberalen en socialisten opriep. Daar had men het over een “soloslim”.
“Dit is het voorstel tot eindrapport, als resultaat van vele consultaties en gedachtewisseling. Ik wil iedereen transparant informeren over de stand van zaken. De context is aartsmoeilijk, met veel profileringsdrang”, zo reageert De Vriendt. Die moest kampen met felle discussies over het nut van een Congo-reis, waar uiteindelijk niet alleen N-VA, maar ook Vlaams Belang en zelfs meerderheidspartij Open Vld van wegbleven. “Geen nuttige besteding van overheidsgeld”, was de boodschap.
Maar ten gronde: over de vraag of er een fonds moest komen, om nieuwe initiatieven te ondernemen en schadevergoeding te betalen (de som van 100 miljoen euro per jaar kwam op tafel), raakte de commissie erg verdeeld, met woelige vergaderingen als gevolg. De schadevergoeding sneuvelt nu alvast. Maar meer, zelfs over de fundamentele vraag of België excuses moet aanbieden, is men het niet eens.
De Vriendt kiest dus de vlucht vooruit: “Dit is een evenwichtsoefening, die ik als voorzitter presenteer en wil verdedigen. Ik schat in dat dit de grootste gemene deler is. Het is het resultaat van 2,5 jaar lang werken, studiewerk door experten, talloze hoorzittingen, consultaties ook buiten het Parlement, en een werkbezoek ter plaatse”, zo stelt hij. Maar hij zegt er meteen bij dat “dit voorstel niet te nemen of te laten” is. “De consultaties worden verdergezet, dit is niet de laatste etappe. Ik hoop dat er politieke wil is om ernstig verder te werken richting compromis.”
De vraag is of dat compromis er überhaupt kan komen. Want De Vriendt wil wél excuses aanbieden, zijn het onder voorwaarden. De Kamer zou dan het koloniale regime, “gebaseerd op uitbuiting en overheersing” zelf scherp veroordelen, en vervolgens “verontschuldigingen aanbieden”. De Vriendt beweert bij hoog en laag dat dit “geen juridische gevolgen” heeft, maar daar hebben de coalitiepartners ernstige vragen bij. Volgende week zal moeten blijken of er nog een vergelijk mogelijk is.
(wb)
