De details: Enkele duizenden meters onder de zeespiegel ligt de diepzeebodem bezaaid met miljoenen mangaanknollen, elk ongeveer zo groot als een grote aardappel, die belangrijke mineralen bevatten zoals mangaan, ijzer, nikkel, koper en kobalt. Het zijn metalen die cruciaal zijn voor onze groene energietransitie.

• Diepzeemijnbouw omvat de ontginning van deze knollen, die ook wel de “truffels van de oceaan” worden genoemd.
• Volgens Kris Van Nijen van GSR bevat de bodem van de Stille Oceaan een ontzettend grote hoeveelheid cruciale metalen, meer nog dan er op de rest van de planeet te vinden is.
  • “Er ligt meer nikkel en kobalt in die ene zone, dan op de rest van de planeet. Het potentieel is dus best groot”.

Speciale stofzuiger

• Om de mangaanknollen van de zeebodem te halen heeft GSR een speciale robot ontwikkeld, die als een stofzuiger de knollen van de zeebodem opzuigt.
• “Enkel de knollen worden opgezogen. Het sediment blijft op de zeebodem en de knollen worden via een zuigbuis naar het moederschip aan de oppervlakte gebracht. Bulk carriers brengen alles vervolgens naar de havens, waar die knollen worden verwerkt”, licht Van Nijen toe. “We kunnen die metalen produceren met 40 procent minder CO2-uitstoot, wat een belangrijke parameter is als we de klimaatverandering willen aanpakken.”
• Ook kunnen de activiteiten op de zeebodem gemakkelijk worden opgeschaald en – wanneer de materialen zijn ontgonnen – worden verplaatst naar een nieuwe locatie.
  • “Als we in Indonesië nikkel gaan ontginnen, dan moeten we daar eerst een stuk regenwoud voor wegvegen en een groot gat in de grond graven. Ook kunnen we aan land de activiteiten op een later moment niet zomaar naar een nieuwe plek verplaatsen, wat op zee gemakkelijker gaat”.
    

Gevolgen biodiversiteit

• Wetenschappers hebben echter meerdere malen gewaarschuwd dat de schade aan ecosystemen door de winning van metalen op de zeebodem “gevaarlijk”, “roekeloos” en “onomkeerbaar” zou zijn.
  • De Duitse autofabrikanten Volkswagen en BMW hebben eerder gezegd dat zij geen metalen uit de zeebodem zouden kopen.
  • Activisten waarschuwen daarnaast dat er momenteel nog te weinig bekend is over de gevolgen voor het zeeleven.
  • Wetenschappers pleiten daarom voor meer onderzoek voor er eventueel begonnen kan worden met het winnen van metalen op de oceaanbodem.
• Tegen de VRT NWS zegt mariene bioloog Ann Vanreusel (UGent) dat zogenaamde “sediment-rookpluimen” zich over grote gebieden op de zeebodem kunnen verspreiden als gevolg van diepzeemijnbouw, wat funest voor de lokale biodiversiteit.
  • Recent onderzoek heeft volgens Van Nijen echter aangetoond dat stofpluimen slechts lokaal van aard zijn: “In 2021 hebben we de turbiditeit (een maat voor de ondoorzichtbaarheid van water als gevolg van de aanwezigheid van gesuspendeerde materie, red.) gemeten die onze robot produceert. Daaruit bleek dat de impact lokaal van aard is.”
• Andere voorstanders zeggen daarnaast dat diepzeemijnbouw een goed alternatief is, omdat het geen afval achterlaat en minder schadelijke stoffen produceert vergeleken met activiteiten op land.
• Tegen de NOS zegt Rutger Bosland, projectleider van Allseas, een Nederlandse bedrijf dat betrokken is bij de ontwikkeling van de techniek om metalen bovenwater te halen, dat op de bodem van de Stille Oceaan genoeg materiaal ligt “voor de productie van 140 miljoen elektrische auto’s”.
• Intussen voeren de Verenigde Naties overleg over de toekomst van diepzeemijnbouw, wat moet leiden tot de zogenoemde mining code. Daarin wordt bepaald wie waar en onder welke voorwaarden mag delven op de zeebodem. Tot die tijd liggen alle commerciële activiteiten stil.

(nd)