Jan Jambon (N-VA) moet alweer brandjes blussen

Het moeilijkste dossier van de legislatuur”, zo bestempelde Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) het stikstofdossier. De man uit Brasschaat moet daarbij zijn eigen N-VA-minister van Omgeving Zuhal Demir, die een erg groen profiel heeft gekregen, proberen te verzoenen met coalitiepartner cd&v, waar Jo Brouns (cd&v) als nieuwkomer zijn stempel op Landbouw wil drukken, en voorzitter Sammy Mahdi (cd&v) in de nek hijgt.

Het cd&v-hoofdkwartier steekt niet onder stoelen of banken dat ze de woede van de boeren gebruikt, als stok om N-VA electoraal terug te drijven op het platteland: “De N-VA laat landelijk Vlaanderen stikken”, is de titel van een interview dat Mahdi aan De Tijd gaf, dat dit weekend verschijnt.

  • Demir legde gisteren een ‘non-paper’ op tafel van de Vlaamse regering, over de stikstof. Dat eerste voorstel werd meteen door cd&v afgeschoten: niet bepaald verwonderlijk in onderhandelingen, maar ook gezien de strategie van het hoofdkwartier.
  • Maar zo komt het dossier wel samen te vallen met een stokpaardje dat Brouns erdoor wilde krijgen vandaag: het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid, waar een pakket van 300 miljoen Europese steun inzit. Het Agentschap Natuur en Bos, dat onder Demir valt, ligt dwars. En dus kan Demir de zaak ook blokkeren op regeringsniveau, tot frustratie van Brouns.

Daarnaast is er nog een groot symbolisch dossier, waar Demir alweer een hoofdrol in speelt: de subsidies voor zonnepanelen bij grote bedrijven in Vlaanderen.

  • Die krijgen historisch erg veel steun van de Vlaamse overheid, via de groenestroomcertificaten, wat hen miljoenenwinsten oplevert. Onder meer de Antwerpse ondernemer Fernand Huts profiteerde daar royaal van. Demir besliste om die terug te schroeven, wat de energiefactuur voor de Vlamingen liefst 1,2 miljard euro lichter zou maken.  
  • Alleen, een nieuwe studie waar Open Vld mee schermt, zou aantonen dat meer dan 2.000 bedrijven schade gaan lijden. En dat die daardoor zelfs financieel in de problemen zouden komen. Geen ‘Robin Hood’-verhaal meer, zo stelden de liberalen aan De Tijd, die bovendien erop wijzen dat het dossier juridisch niet stevig ineen zit.
  • Het vergt niet veel politieke verbeelding om te zien dat ook cd&v niet happig zal zijn om Demir haar dossier van de groenestroomcertificaten goed te keuren. Zo draagt de spanning binnen de Vlaamse regering alleen maar toe te nemen. Minister-president Jambon had zich voorgenomen om tegen de krokusvakantie met een deal over stikstof te komen. Vraag is of dat lukt.
Meer