In Italië is het probleem van de braindrain de voorbije jaren nog verder toegenomen. Dat staat in een rapport van het Corte dei Conti, het Italiaanse Rekenhof. Berekend werd dat de uitstroom van hoger opgeleiden en specialisten uit Italië de voorbije acht jaar nog met 41,8 procent is toegenomen.
Het fenomeen moet volgens het Corte dei Conti onder meer worden toegeschreven aan beperkte vooruitzichten op een degelijke tewerkstelling in eigen land en een inferieure vergoeding in vergelijking met gelijkwaardige banen in andere landen.
Kansen
‘Net zoals in vele andere landen, ronden ook in Italië steeds meer jongeren een hogere opleiding af’, aldus het rapport van het Italiaanse Rekenhof. ‘Maar Italië lukt er veel minder in om die hoger opgeleiden naar de eigen arbeidsmarkt te kanaliseren.’
‘In vergelijking met de meeste andere lidstaten van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) kan Italië deze groep geen significant hogere kans op tewerkstelling bieden in vergelijking met lagere opleidingsniveaus. Dit zet vele Italiaanse hoger opgeleiden aan om in het buitenland naar betere arbeidsvooruitzichten en adequate salarissen op zoek te gaan.’
‘Opeenvolgende Italiaanse regeringen hebben pogingen ondernomen om de braindrain in te dijken’, merkt het Italiaanse persbureau Ansa op. ‘Mario Draghi, huidig Italiaans premier, heeft beloofd om van Italië een land voor jonge mensen te maken. Daarbij wil hij gebruikmaken van de hulp van het Covid Recovery Plan dat door de Europese Unie wordt ondersteund.’
Lagere inkomens
‘Weliswaar hebben de voorbije tien meer Italiaanse jongeren voor een universitaire opleiding gekozen, maar dat niveau ligt nog steeds lager dan in de meeste andere lidstaten van de Oeso,’ voert het Corte dei Conti verder aan. ‘Ook dat heeft te maken met beperkte kansen op de Italiaanse arbeidsmarkt.’
Het rapport benadrukt daarbij dat bovendien de toegang tot de Italiaanse universiteiten voor jongeren uit gezinnen met lagere inkomens nog steeds problematisch blijft. ‘Naast een aantal culturele en sociale factoren moet erop worden gewezen dat het Italiaanse hoger onderwijs gekenmerkt werd door opmerkelijk hogere collegegelden dan in veel andere Europese landen.’
‘Die financiële last komt wegens een gebrek aan fiscale tegemoetkomingen of leningen bijna volledig op de schouders van de gezinnen terecht. Een aanpassing van de Italiaanse wetgeving is dan ook noodzakelijk om het probleem op een efficiënte manier aan te pakken.’
Tenslotte wijst het rapport erop dat de Italiaanse universiteiten ook opvallend weinig afgestudeerden in wetenschap, technologie, techniek en wiskunde – de zogenaamde STEM-disciplines – afleveren. ‘Maar ook de overheidsinvesteringen in het Italiaanse wetenschappelijk onderzoek blijven nog steeds onder het Europees gemiddelde’, aldus het Italiaanse Rekenhof.
(jvdh)