Religieus wordt Griekenland gedomineerd door het orthodoxe christendom, dat door een overweldigende meerderheid van de bevolking wordt beleden. De meeste moslims werden bijna honderd jaar geleden onder een christelijk-islamitische ruil naar Turkije overgebracht. Er leeft in het land echter een belangrijke moslim-populatie, die al bijna vier decennia tevergeefs een officiële moskee vraagt.
Er zijnin het oudste deel van Athene nog wel twee kleine historische moskeeën, die echter al sinds het ottomaanse tijdperk niet meer voor reguliere erediensten worden gebruikt. De stad heeft nochtans een bevolking van enkele honderdduizenden islamieten, die echter grote moeilijkheden ondervinden om een vlotte integratie in de Griekse samenleving te realiseren.
Vertragingen
“Weliswaar wordt door de opeenvolgende Griekse regeringen sinds het begin van de jaren tachtig gewerkt aan een wettelijk kader voor de bouw van een officiële moskee, maar dat dossier werd constant met vertragingen geconfronteerd,” aldus het magazine The Economist.
“De moskee zou gebouwd worden met financiële middelen van de Griekse overheid, die in de managementstructuur van het gebedshuis een controlerend belang zou krijgen. Er is nu echter aan het publiek gevraagd commentaar te leveren op het ontwerpdecreet voor het initiatief. Daardoor dreigt de bouw van de moskee steeds verder in de toekomst te zullen worden geschoven.”
Griekenland wordt op dit ogenblik geleid door een regering rond de linkse partij Syriza van premier Alexis Tsipras. De partij toont zich een voorstander voor de bouw van de moskee, die zou gevestigd worden in een voormalige marinebasis in de wijk Votanikos, maar moet rekening houden met zijn coalitiepartner Anel (Onafhankelijke Grieken), die een conservatieve nationalistische koers volgt.
Anel heeft steeds tegen de plannen voor de bouw van de moskee gestemd. Leiders van de Atheense moslimgemeenschap getuigen te vrezen dat er van een officiële moskee geen sprake zal zijn zolang Anel deel blijft uitmaken van de Griekse regering.
Informeel
De moslimgemeenschap wordt daardoor verplicht te opereren in een grijs gebied van informele erediensten in kelders, omgebouwde garages of appartementen. Dat kan onder meer op het gebied van brandveiligheid grote consequenties hebben. De Griekse autoriteiten zouden bereid zijn om deze lokalen te regulariseren, maar dan moet wel een licentie als religieus gebouw worden aangevraagd.
Vele moslims menen echter dat dergelijke licenties in realiteit bijzonder moeilijk zullen worden verkregen, aangezien de Grieks-Orthodoxe kerk in praktijk een vetorecht bezit op de toewijzing van ruimtes voor religieuze doeleinden.
Naim El-Ghandour, president van de Moslimvereniging van Griekenland, zegt dat de belangen van de Helleense staat nochtans gediend zouden worden met een degelijk juridisch statuut voor de islam. Hij wijst daarbij op de goede relaties die diverse islamitische organisaties met de Griekse autoriteiten hebben, waarbij ook aan de politie hulp wordt verstrekt in de strijd tegen het terrorisme.
“Naarmate nieuwe generaties moslims in Griekenland opgroeien, zal de onvrede over hun situatie echter wellicht toenemen,” aldus El-Ghandour. “Deze generaties hebben Grieks onderwijs gevolgd, hebben Griekse militaire dienstplicht vervuld en hebben zelfs nooit een ander vaderland gekend. Toch beginnen zij zich vragen te stellen.”
“Alleen wanneer ze wensen te bidden, moeten ze immers een ondergrondse kelder opzoeken, terwijl hun orthodoxe buurman naar een kerk kan gaan,” werpt El-Ghandour nog.