Op VTM maakte Bart De Wever (N-VA) zondag nog brandhout van de federale begroting, met andermaal een harde uithaal naar de ploeg van De Croo. “In mijn ogen zou de Vivaldi-regering beter stoppen. Ze verdedigen de overheidsuitgaven omdat ze weten dat schulden niet door hen worden betaald, maar wel de werker en de spaarder.”

Maar de N-VA-voorzitter kreeg ook een interessante vraag over het cordon sanitaire. Daar had Conner Rousseau (Vooruit) begin deze maand immers een duidelijke boodschap gegeven: dat hij “meteen alle coalities met N-VA zal opblazen, moest die ooit het cordon sanitaire met Vlaams Belang doorbreken”. Op de vraag of dit ook lokaal het geval was, antwoordde Rousseau volmondig ‘ja’.

“Ik pik dat niet”, zo reageerde De Wever zondag. “Als je proper predikt, dan moet je dat wel toepassen op je eigen, zo zei mijn moeder al.” Daarbij wees hij erop dat Rousseau in Zelzate en in Borgerhout in lokale coalities met de extreemlinkse PVDA zit. “Als hij met die communisten verdergaat, dan is hij het die nu al een cordon sanitaire doorbreekt, als dat al bestaat, en dat blijft doorbreken. Ik verwacht dat hij consequent is, en dat die coalities verdwijnen, en dan mag hij mij aanspreken op mijn gedrag, maar geen seconde eerder.”

Een felle sneer dus, die meteen ook Raoul Hedebouw, de PVDA-voorzitter deed reageren. “Het cordon sanitaire gaat over racisme, niets te maken met een anti-racistische partij als PVDA. Maar dus De Wever vraagt Rousseau om te kiezen tussen coalities met N-VA of met PVDA? Voor de sociale rechten van de werkende klasse zou ik links afslaan, Conner”, zo liet die weten.

Toch zal Hedebouw moeten opletten, zo voorspellen we: de banden tussen de huidige voorzitter van Vooruit en de andere partijen op links zijn niet bepaald sprankelend. De huidige top van PVDA is zo bijvoorbeeld gefrustreerd dat een driemaandelijks samenzitten van de voorzitters van Groen, PVDA en Vooruit, wat onder John Crombez als baas van de socialisten systematisch gebeurde, om dossiers af te stemmen, niet meer lukt met Rousseau aan het roer. Die blijkt niet geïnteresseerd in dergelijke contacten.

En er is meer: het is een publiek geheim dat men ook bij de PS eigenlijk niet is opgezet met die twee coalities die Crombez toeliet, in 2018, in Zelzate en Borgerhout. Het toont immers voor PVDA aan “dat ze wel kunnen verantwoordelijkheid nemen en regeren, mét socialisten”, zo herhalen die eindeloos in Franstalig België. Daar zitten PTB en PS al veel langer op ramkoers, en de PS-top lijkt niet van plan om de PTB mee te nemen in het bad.

Bovendien komen er in 2024 eerst de regionale verkiezingen: pech voor zowel het Belang als PVDA, want daar zal, zoals de kaarten nu liggen, meer dan vermoedelijk blijken dat geen van de andere partijen eigenlijk met hen in zee wil. En dat terwijl een dergelijk cordon traditioneel eerder lokaal dan nationaal gebroken wordt. Maar als je als partij zes maanden eerder dat net bevestigt, is het voor lokale afdelingen wel zeer moeilijk daar tegenin te gaan.

De Wever herhaalde gisteren daarover nog eens zijn lijn, op VTM: “Wat Vlaams Belang betreft, ik wacht nog altijd op verandering in die partij. Ze gaan van het één incident naar het andere, waarbij die partij er alle moeite van de wereld toe doet om niet salonfähig te zijn. En altijd met dezelfde ranzigheid. En ik betreur dat, want die stemmen gaan dan verloren, maar ik ben het beu dat men dan mij daarop aanspreekt.”

Aan de linkerkant hebben zowel Open Vld als cd&v in het verleden al expliciet hun veto uitgesproken tegen PVDA, die ze zien als een ‘totalitaire’ partij, waarmee geen zaken te doen vallen. Dossiers als de grove schendingen van de mensenrechten tegen de Oeigoeren door het Chinese regime, maar recent ook opnieuw de oorlog in Oekraïne, toonden andermaal aan dat de kloof zeer diep is.

Voor Groen ligt dat anders: die houden de deur stevig open voor PVDA. Maar het is eerder de verwachting dat Rousseau in 2024, nadat er dan eerst nationale en regionale verkiezingen geweest zijn, de deur stevig op slot gaat houden voor PVDA, ook op gemeentelijk vlak. Zonder Vooruit dreigden die overal naast coalities te vallen.