Is de NH90 wel de juiste helikopter voor het leger?

Het Noorse leger dankt de NH90-helikopters nu definitief af. De toestellen voldoen niet aan de verwachtingen van de legertop, en de keer op keer vertraagde leveringen en de lage betrouwbaarheid waren de beslissende factor. Ook ons land gebruikt NH90’s, maar is dit wel de juiste keuze?

Na een uitgebreide studie door het Noorse leger, samen met het Agentschap voor Defensiemateriaal en onderzoeksinstituut Norwegian Defence Research Establishment, werd beslist dat de NH90, zelfs na zware financiële investeringen, niet voldoet aan de eisen van het leger.

Daarom besliste de Noorse regering nu het contract met NHIndustries, de fabrikant van de helikopter, op te zeggen. Noorwegen eist een volledige terugbetaling voor de helikopters en wisselstukken, die het dan ook zal teruggeven aan de fabrikant. De kosten worden geschat op 5 miljard Noorse kroon, zo’n 500 miljoen euro.

Het Scandinavische land bestelde in 2001 de eerste 14 exemplaren voor de kustwacht en de ontmijningsdienst. Anno 2008, toen alle heli’s zouden moeten geleverd worden, beschikte Noorwegen maar over acht exemplaren.

Vandaag zijn er nog steeds maar dertien stuks geleverd, maar NHI beloofde lang dat ze uiterlijk 2022 de laatste heli zouden leveren. Recent werd ook die datum weer verlegd naar 2024. Daar bovenop zijn de toestellen uiterst fragiel: de vloot zou jaarlijks 3.900 uur in de lucht moeten doorbrengen, maar geraakt maar aan 700. Onderdelen verslijten te snel, waardoor de heli’s meer in de werkplaats staan dan dat ze in de lucht doorbrengen.

Quid België?

Ook in eigen land (en Nederland) heerst er discussie of de NH90’s wel geschikt zijn voor het leger. Ons land bezit acht exemplaren, vier voor de marine en vier voor de Luchtcomponent. Onder noorderburen kregen 20 stuks.

De vier helikopters van de Belgische marine zijn NFH-varianten (Naval Frigate Helicopter) die worden ingezet voor oppervlakte-oorlogsvoering, het bestrijden van onderzeeërs en zoek- en reddingsmissies. De vier andere zijn TTH’s, of Tactical Transport Helicopters. Dit is in theorie de uitgeklede versie van de NFH, die vooral dient om soldaten (zo’n 25 man) of 2.500 kilogram aan vracht te vervoeren.

De deal in Noorwegen brengt ook in eigen land een discussie op gang. Zo staan ook hier de TTH-varianten niet bekend als de meest betrouwbare: in 2018 schreef VRT NWS dat de vier heli’s allemaal anderhalf jaar aan de grond stonden, door problemen met de radar? Voor helikopters die 35 miljoen euro per stuk kosten, is dat toch een pijnlijke affaire.

Generaal-majoor Philippe Boucké, de voormalige topman van de militaire inlichtingendienst ADIV, wijst vooral met de vinger naar Noorwegen zelf, dat een dergelijke beslissing wel op voorhand had mogen communiceren. “Multinationale oplossingen werken het beste wanneer u begint met gemeenschappelijke vereisten. Gemeenschappelijk betekent dat u deze vereisten bespreekt met uw partners en de industrie en zich vervolgens houdt aan wat u heeft afgesproken”, schrijft de topmilitair op Twitter.

(ns)

Meer