Aanklagers in Frankrijk beschuldigen de lokale tak van Ikea ervan jarenlang illegaal zijn werknemers, sollicitanten en klanten te hebben bespioneerd. Het proces tegen Ikea France is van start gegaan voor de correctionele rechtbank van Versailles. 

De Franse tak van de Zweedse meubelgigant Ikea staat samen met een aantal van zijn voormalige leidinggevenden terecht voor het opzetten van een ‘spionagesysteem’ dat naar verluidt gebruikt werd om informatie te verzamelen over zowel werknemers en sollicitanten, als klanten. 

Onder de vijftien mensen in de beklaagdenbank bevinden zich topmanagers, zoals de Belgische ex-CEO Stefan Vanoverbeke, en voormalige winkelmanagers. Ook vier politieagenten moeten voor de rechter verschijnen voor het doorspelen van vertrouwelijke informatie.

Jarenlange spionage

Onderzoeksjournalisten van het Franse satirische weekblad Le Canard Enchaîné en de nieuwssite Mediapart brachten het spionagesysteem in 2012 aan het licht nadat een Ikea-insider e-mails tussen het bedrijf en een beveiligingsonderneming had gelekt. 

Uit die e-mails bleek dat het bedrijf toegang zocht tot gegevens over zijn personeel en zijn klanten uit een politiedatabank met miljoenen namen en persoonlijke informatie over criminelen, slachtoffers en zelfs getuigen. Vooral werknemers met vakbondsactiviteiten en klanten die in geschil lagen met het bedrijf werden naar verluidt in de gaten gehouden. 

Twee vakbonden dienden vervolgens een klacht in tegen Ikea France en beschuldigden het bedrijf ervan honderden werknemers en klanten te hebben bespioneerd. Het onderzoek richt zich op de periode tussen 2009 en 2012, maar volgens aanklagers begonnen de praktijken in Frankrijk al bijna tien jaar eerder. 

‘Organisatorische zwakheden’

Sinds de onthulling bijna tien jaar geleden heeft het bedrijf vier leidinggevenden ontslagen, al riskeert Ikea France – dat ongeveer 10.000 mensen in dienst heeft – nog steeds een boete van maximaal 3,75 miljoen euro. De verdachten riskeren celstraffen tot tien jaar. 

Emmanuel Daoud, de advocaat van Ikea France, zegt dat er geen sprake is van spionage, maar heeft het over ‘organisatorische zwakheden’ in het bedrijf. Het bedrijf heeft volgens hem sindsdien een actieplan in werking gezet, met inbegrip van een volledige herziening van de aanwervingsprocedures.

‘Wat de rechter ook beslist, het bedrijf is al zeer zwaar gestraft wat betreft zijn reputatie’, aldus Daoud. 

Het proces loopt naar verwachting tot en met 2 april.

(mah)