De staatssecretaris voor Gelijke Kansen Sarah Schlitz (Ecolo) stapt op. Dat kondigde ze zelf vanmorgen aan op RTBF-radio. “Ik neem mijn verantwoordelijkheid”, zo stelde ze, waarbij ze wilde onderstrepen “dat het haar eigen beslissing was”. Dat laatste lijkt vreemd, na een week waarin ze zich bijzonder halsstarrig en bij momenten ook krampachtig verzette tegen de dreigende ondergang. Want de militante Schiltz toonde op geen enkel moment schuldinzicht over de onwaarheden die ze in het Parlement verklaarde. Maar erger, haar kabinetsmedewerkers keerden zich op wel heel virulente wijze tegen de klokkenluider in de Kamer, Sander Loones (N-VA), die plots als “extreemrechts” werd weggezet. Wat volgde was een wel heel bijzondere vorm van excuses van Schlitz zelf, die zo halfslachtig was, dat premier Alexander De Croo (Open Vld) niet anders kon dan ingrijpen. Hoogst ontstemd dwong de eerste minister zijn staatssecretaris tot een knieval, waarbij de Zestien niet naliet dat ook te laten lekken in de pers. De finale kogel kwam dan vanmorgen, na een lek uit de Vivaldi-rangen zelf: al in september vorig jaar werd een persoonlijk logo van Schlitz weggepoetst bij een campagne van de vzw BruZelle, nadat het daar eerst wel zichtbaar was. Met ook de coalitiepartners op oorlogspad: zo werd haar positie onhoudbaar.

In het nieuws: “J’assume. Je prends mes responsabilités“, ofwel, “ik aanvaard dit, en neem mijn verantwoordelijkheid”, zo concludeerde Schlitz vanmorgen.

De details: De Luikse passionaria van Ecolo kon niet anders meer, nadat ze een week lang communicatief bleef zwalpen, en de waarheid geweld aan doen. Haar militant kabinet hielp haar daarbij niet, integendeel.

• “Dit is mijn eigen beslissing, die ik helemaal alleen nam“, zo gaf Schlitz vanmorgen iets voor acht uur toe, met toch licht gebroken stem, op de RTBf-radio. “In het Parlement heeft de premier mij verdedigd, en gisteren heb ik opnieuw steun gekregen van hem. Ik heb een fout gemaakt, en heb me daar voor al geëxcuseerd.”
• Opvallend daarbij, een laatste sneer ook naar de partij die de kat de bel aan bond: “De N-VA heeft van mij een symbooldossier gemaakt, terwijl ik wil strijden tegen racisme, seksisme, discriminatie. Ik ga hen dus dat symbooldossier ontnemen, om projecten die strijden voor gelijkheid weer mogelijk te maken. En dus zet ik een stap opzij”, zo stelde ze, waarbij ze toch ook onderstreepte “heel veel druk te hebben ervaren“.
• Exit Schlitz dus, en zo komt er geen ‘moment van de waarheid‘, geen nieuwe confrontatie tussen de staatssecretaris en haar nemesis Sander Loones, vanmiddag in de Kamer: daar moest het Ecolo-kopstuk zich komen verantwoorden voor een uiterst woelige week voor haar in de Wetstraat. Alle camera’s zouden daar op haar gericht worden.
• Opvallend was dat Groen-kopstuk en vicepremier Petra De Sutter vanmorgen al vrijwel meteen op Radio 1 zat, om daar Schlitz haar exit gracieus te laten verlopen, en het narratief om te draaien, van dader naar martelaar:
  • De Sutter had het over “een moedige beslissing van haar”. “Dit vraagt respect”.
  • “Het is een moeilijke vraag of ze het goed heeft aangepakt: ik ken niet alle details.
  • “Maar ik vind het erg hoe de druk is opgevoerd, een week lang, ook binnen de meerderheid.”
  • Over haar kabinet: “Het is logisch dat daar medewerkers zitten die heel overtuigd zijn, die uit het veld komen, je kan ze militant noemen, maar zaken moeten vooruit gaan.”
  • Over haar wel erg losse omgang met de waarheid: “Ik ga niet zo ver gaan van te zeggen dat ze gelogen heeft. Ze heeft een aantal zaken onhandig aangepakt. En de oppositie is dat gaan uitbuiten, dat is ook hun rol.”

De essentie: Eerder deze week al was Schlitz haar positie onhoudbaar geworden. Ecolo weigerde echter te lossen.

• De opeenstapeling van onwaarheden, het telkens aanpassen van haar versie van de feiten, maar tegelijk ook de aanval vanuit haar kabinet naar de klokkenluider in dit dossier, Kamerlid Loones en de N-VA, deed de coalitiepartners in Vivaldi naar adem happen.
• Zo bleek immers na onderzoek van Het Nieuwsblad, dat ook in dossiers waarvan Schlitz vorige week stellig had beweerd dat er “geen enkel probleem was, met de 38 projecten die ze had gefinancierd”, er minstens in één project wél een persoonlijk logo opdook.
• Maar vooral: Schlitz schond de meest essentiële regel tijdens een dergelijke politieke crisis, waarbij de spotlights ferm op haar waren gericht: als je geschoren wordt, moet je doodstil blijven zitten. In de plaats gebeurde net het tegenovergestelde.
• Want vanuit haar kabinet kwam de oprisping van een medewerker “dat de N-VA de aandacht probeert af te leiden van een deel van de geschiedenis”, naast een zwart-witfoto van twee Duitse nazisoldaten. De halfbakken uitleg van Schlitz zelf, om dat dan weer recht te zetten, volstond evenmin: “Het parlementaire werk van Sander Loones is op geen enkele manier te vergelijken met het naziregime”.
• Dat deed zowaar premier Alexander De Croo (Open vld) in z’n koffie verslikken. Vervolgens dwong de premier Schlitz tot wel erg publiek tot excuses, ten opzichte van Loones, nadat ze die eerst dus niet over de lippen kreeg. Daarbij viel op dat de Zestien Schlitz al wat ‘loste’, door aan heel de Wetstraat ook weinig discreet duidelijk te maken dat de staatssecretaris een standje gekregen had. Net als bij De Bleeker, die op een gegeven moment ook zichtbaar en voelbaar losgelaten werd door de premier, begon de grond te schuiven, onder Schlitz’ voeten.
• Al die tijd hield Ecolo, en met name voorzitter Jean-Marc Nollet (Ecolo) toch vast aan zijn staatssecretaris. Bij Groen, die de fractie deelt met haar Franstalige tegenhangers, werd de sfeer toch al een pak ongemakkelijker: de N-VA vergelijken met Nazi’s is een pak minder gangbaar aan Vlaamse kant van het ecologisme, dan bij Ecolo.
• Maar zeker op de meerderheidsbanken ging men hoogst ongemakkelijk schuifelen. Want vorige week al zeiden MR, PS en ook Vooruit Schlitz de wacht aan: geen nieuwe fouten of leugens meer, of ze kon vertrekken. Die voorwaarde was ondertussen ruimschoots niet langer vervuld.
• De bokkensprongen van haar kabinet maakten het helemaal af: “Het is echt maar de vraag of men op het kabinet van Schlitz niet ten gronde gewoon overtuigd is dat Loones en N-VA echt nazi’s zijn. En dat vat het zo wel samen, vrees ik”, zo stelde een kopstuk van Vivaldi in de wandelgangen.

De essentie: De doodsteek kwam vanuit de meerderheid.

• Die irritatie over de soms toch wel extreme posities van dat kabinet, dat zeker door de rechtervleugel van Vivaldi als bijzonder ‘woke’ gelabeld werd, leefde al langer. Niet toevallig stonden de MR en Ecolo over beslissingen van Schlitz en haar ploeg soms neus aan neus, tijdens de legislatuur.
• Maar vooral bij de socialisten werd de ergernis huizenhoog, toen bleek dat Schlitz tegelijk er deontologisch de kantjes vanaf liep, met het extensief gebruik van haar persoonlijk logo. “De partij die telkens met het vingertje staat te zwaaien, beweert witter dan wit te wassen, die dan zelf onwaarheden gaat vertellen als ze voor een Commissie moeten verschijnen? Moeten wij dat zomaar laten passeren”, zo vroeg een rood kopstuk zich deze week af.
• Niet toevallig waren het dus MR maar ook PS en Vooruit, die Schlitz vorige week geen vrijgeleide meer wilden geven. De cascade aan incidenten deze week, en de virulente reactie vanop haar kabinet bewezen voor die drie partijen hun gelijk, toen ze beslisten om Schlitz vorige week even onder ‘probatie’ te plaatsen. “Is nu nog niet aangetoond dat er wel veel meer aan de hand was met dat kabinet dan een ‘misverstand’?”, zo was gisterenavond binnen de meerderheid al te horen.
• Een artikel in La Dernière Heure, dat vanmorgen verscheen, was vervolgens de druppel te veel. Daaruit bleek dat in september vorig jaar haar partij Ecolo en mogelijks ook haar eigen kabinet al op de hoogte waren van het problematisch gebruik van haar persoonlijke logo bij overheidscampagnes. Bij de vzw BruZelle werd plots dat logo weggehaald online, maanden voor het gebruik van die logo’s een issue werd in de Kamer. Wie wist daar toen al van? Die vraag zou ongetwijfeld vanmiddag keihard in het gezicht van Schlitz zijn gekomen, bij de vragen van Loones.
• Maar wat vooral bleek uit het artikel: het was manifest gelekt vanuit regeringsbronnen, eigen coalitiepartners dus, die wel erg goed op de hoogte waren, en er vanmorgen nog een bommetje bij gooiden, in een al brandend huis. Een exit was onder die omstandigheden, met aanvallen van binnenin, nog de enige optie.

En nu? Voor Vivaldi een uiterst pijnlijke zaak. Voor Ecolo mogelijk een martelaar.

• Opvallend, vanmorgen waren er al meteen reacties van de oppositie. Zowel N-VA als Vlaams Belang stelden daarbij fijntjes voor om Schlitz niet meer te vervangen, één jaar voor de verkiezingen. Die gedachte opperde ook Het Laatste Nieuws al, gisteren in hun standpunt, waarbij fijntjes verwezen werd naar Alexander De Croo, die er ooit voor pleitte maar een regering met tien ministers te maken.
• De budgetten van de staatssecretaris voor Gelijke Kansen zijn immers grotendeels opgesoupeerd, veel ligt er ook niet meer op de plank: in drie jaar nam Schlitz overigens zelf nauwelijks een wetgevend initiatief.
• Voor Vivaldi is het een blamage: wat begon als een frisse ploeg, met een perfecte balans tussen man en vrouw, en met veel diversiteit in het team, is vandaag op het departement Gelijke Kansen geëindigd in een boeltje, waar een geur van belangenvermenging over walmt.
• Zeker Sander Loones (N-VA) komt er ondertussen triomfantelijk uit: het is nu al de tweede Vivaldi-scalp die aan zijn gordel hangt. Als straks de traditionele lijstjes van de ‘meest verdienstelijke parlementsleden’ moeten gemaakt worden, zal zijn naam zonder twijfel op één eindigen.
• Voor Ecolo is het wonden likken: iedereen heeft het heftige verzet van de partij geregistreerd, verschillende voorzitters binnen Vivaldi spraken ook met Nollet de afgelopen dagen. Die heeft dus, dik tegen zijn zin, zijn regeringslid toch moeten lossen. Dat moet pijn doen.
• Tegelijk is het vrij voorspelbaar dat men bij de Franstalige groenen nu zal kapitaliseren op de rol die Schlitz nu kan en zal gaan spelen: martelaar, onterecht gesneuveld in de strijd tegen Vlaams (extreem)rechts. “Haar sporen zijn nu al gedrukt in onuitwisbare regenbooginkt”, zo wuifde Nollet haar ietwat pathetisch uit, in zijn mededeling.
• Op haar persconferentie leek Schlitz op datzelfde aan te sturen: “Goed bestuur maakt deel uit van het DNA van Ecolo. Men is strenger voor ons dan voor anderen en terecht. Mijn ontslag opent de weg om de ethische standaard in de politiek te verhogen, ook tegenover seksistisch en seksueel geweld gepleegd door politieke mandatarissen“, sloot de voormalige staatssecretaris af.

Om te volgen: Vandaag komt de federale regering bijeen over Bpost.

• Premier De Croo houdt vanmiddag een kern, met als groot topic de malaise bij Bpost, het overheidsbedrijf. Daar viel gisteren een enorm lijk uit de kast, dat erkent men bij verschillende regeringspartijen ook.
• Want hoewel Bpost technisch gezien de resultaten voor 2023 introk, en rekent op een impact van 20 tot 50 miljoen euro, gaat het in werkelijkheid om veel meer potentiële financiële schade. “Als er echt jarenlang te veel is aangerekend voor bepaalde overheidsopdrachten, dan gaat dit om schade die niet in de tientallen, maar honderden miljoenen loopt”, zo was bij een regeringsbron te horen.
• Hoe dan ook zijn er juridische en mogelijks zelfs strafrechtelijke gevolgen: het geld zal teruggevorderd moeten worden van het beursgenoteerde overheidsbedrijf. “Ik moet u niet uitleggen hoe ernstig dit kan worden voor Bpost”, zo stelde een minister.
• Daarbij komt nog dat, omdat het om vergoedingen ging met een veel te hoge marge voor Bpost, het mogelijk door Europa dan als ‘illegale staatssteun’ gecatalogeerd wordt. Ook daar staan strenge straffen op: de sommen moeten dan terugbetaald, met interesten. En men kan tot tien jaar teruggaan in de tijd, bij ‘misleiding’ zelfs nog langer. Dat wordt een financiële molensteen om de nek van het bedrijf, indien het zover komt.
• Voor twee ministers in het bijzonder is dit een heel vervelend dossier aan het worden: Petra De Sutter (Groen) die op Overheidsbedrijven zit, maar ook Pierre-Yves Dermagne (PS) die op Economie het krantencontract beheert, maar als PS-vicepremier ook als waakhond van de jobs bij Bpost gezien wordt.
• Anderzijds: in het verleden viel Bpost in de vorige regering onder de toenmalige minister van Telecom Alexander De Croo. In de periode daarvoor was het telkens een PS-bevoegdheid, met Paul Magnette (PS) en Pascale Labille (PS) als bevoegde ministers. Om maar te zeggen: het zijn grote namen, onder wiens auspiciën het systematisch te veel betalen van de overheid zou hebben plaatsgevonden.
• En nog vervelender voor iedereen: er zijn rapporten van zowel de Inspectie van Financiën, uit 2021, als het Rekenhof in 2019, die heel expliciet waarschuwden voor de overdreven prijszetting én het gebrek aan concurrentie wegens opdrachten die op maat van Bpost geschreven waren.

Opvallend: Open Vld vraagt een bijzondere commissie in de Kamer om Bpost door te lichten.

• Dat het menens is voor de liberalen om door te gaan op het dossier, waar binnen de regering de PS nu al een hele tijd op de rem gaat staan, is wel duidelijk. Zo zweeft er nog steeds een doorlichting van de kostprijs van het krantencontract boven de nieuwe uitschrijving van die overheidsopdracht voor 2024-2027. Dat was de expliciete eis van Open Vld. Daarbij sleept Dermagne met de voeten: er zou geen enkele revisor gevonden worden om die doorlichting te doen. Tegelijk moet ook het Rekenhof aan de slag daarmee.
• De bekentenissen van Bpost zelf, over het te veel betalen van de staat voor de andere overheidsopdrachten, bevestigen verder het huizenhoge vermoeden dat er ook voor het krantencontract jarenlang te veel betaald is. Dat is overigens een analyse die ook de uitgevers van die kranten zelf al maakten: zij hadden moeite met de forse kritiek aan hun adres, over de miljoenen overheidsgeld die aan dat contract besteed worden, terwijl de prijs voor de bedeling nauwelijks verschilt van die in Nederland, waar van dergelijke subsidies geen sprake is.
• In de Kamer gaat Open Vld nu een versnelling hoger. Kamerlid Marianne Verhaert (Open Vld), die het dossier volgt, vraagt nu de oprichting van een ‘Bijzondere Commissie’ om “volledige transparantie” te brengen. Zo’n commissie heeft niet de bevoegdheden van een volwaardige onderzoekscommissie, maar is toch ook een vrij fors parlementair instrument om te gaan graven in het dossier.
• Volgens Verhaert moet “elke steen worden omgedraaid”. “Er is, met betrekking tot de krantenconcessie, een gerechtelijk onderzoek aan de gang dat de verantwoordelijkheid van voormalige topmensen van Bpost moet aantonen. Dat moet zijn gang gaan. Maar los daarvan moet het Parlement volledige klaarheid krijgen over wat Bpost van de overheid krijgt en waarvoor”, zo zegt ze in een mededeling.
• Zeker bij de oppositie zullen ze het graag horen. Zowel N-VA, met Michael Freilich als pitbull, als Vlaams Belang eisen al langer de afschaffing van het krantencontract. Freilich heeft zich in Bpost ook vastgebeten: het is na druk van hem dat de voorzitter van de raad van bestuur van Bpost, Audrey Hanard, zich moet komen verantwoorden in de Kamer, begin mei.
• Tegelijk wel opvallend: een kroongetuige in het hele dossier van het krantencontract, Jean Muls, de voormalige Directeur België van Bpost, was niet welkom bij hoorzittingen. Zijn komst, waarop Freilich aandrong, werd afgewezen door de meerderheid. Mogelijks ziet Open Vld, als er zo’n Bijzondere Commissie zou komen, toch het nut in van Muls en ook de andere ontslagen Bpost-directeurs in het krantencontract-schandaal in de Kamer tekst en uitleg te laten geven. 

Lukt het deze week? Raken Vivaldi en Engie aan een akkoord?

• Hoogspanning in het dossier rond de verlenging van de kerncentrales Doel 4 en Tihange 3. Daarbij sleept het dossier al maanden, eigenlijk meer dan een jaar na de regeringsbeslissing, nog steeds aan. Als er deze week geen doorbraak komt, dreigt het gênant te worden.
• Gisteren nog was er op het hoogste niveau contact, tussen de Engie-top, met CEO Catherine MacGregor en de twee ministers die het dossier trekken, Alexander De Croo en minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen). Maar echt een doorbaak is er nog steeds niet.
• Daarbij blijkt wel dat de Franse regering, nochtans de grootste aandeelhouder van Engie, niet van plan is een vinger uit te steken voor de Belgen: op de energietop rond de Noordzee begin deze week, werd tussen de Franse president Emmanuel Macron en de Belgische premier daarover met geen woord gerept.
• Het gaat uiteraard over een gigantisch financieel dossier: de rekening van de opkuis van de centrales en de berging van het afval wordt gelegd op z’n 40 miljard euro, in de toekomst. Daarvoor is vandaag zo’n 14 miljard voorzien (de interesten op die som laten het geheel aangroeien tot 40 miljard) die in principe in het Synatom-fonds zit.
• Alleen is het de vraag of Engie tegelijk haar gevraagd plafond op de kosten krijgt, zodat het bedrijf zeker is van welk financieel risico het loopt, en tot waar het risico dus gaat. Ecolo-voorzitter Jean-Marc Nollet liet de afgelopen weken, tot ergernis van de regeringspartners, luidkeels weten dat Engie de volle pot moet betalen.
• Geen deal is vooral voor Vivaldi dramatisch: dan zou de bevoorradingszekerheid in het gedrang komen in de winters van ‘25 en ’26. Maar dan dreigt vooral een vertrouwensbreuk binnen het kabinet, omdat men onder meer op de rechterflank, bij MR en ook bij cd&v er niet van overtuigd is dat de groenen wel met het volle hart onderhandelen om kernenergie te houden. Overigens blijft men bij beide partijen duwen, om toch meer dan 2 kerncentrales in de toekomst te kunnen openhouden.

Genoteerd: De verwachte Mieke Schauvliege is de nieuwe fractieleider voor Groen in het Vlaams Parlement.

• “Wie ooit oppositie voerde tegen Pieter De Crem (cd&v) in Aalter, in zijn beruchte Cremlin-gemeentehuis, die moet toch Jan Jambon (N-VA) ook wel aankunnen?” In de wandelgangen bij Groen toch enthousiasme, over de nieuwe fractieleider in het Vlaams Parlement.
• De vijftigjarige Schauvliege, uit Aalter dus in Oost-Vlaanderen waar De Crem burgemeester is, volgt zo Björn Rzoska op, die jarenlang de Vlaamse fractie van Groen leidde. Maar die besliste onlangs om zich terug te plooien op zijn eigen thuisbasis in Lokeren, waar hij graag in 2024 in het stadsbestuur zou raken. Een nieuwe rol als lijsttrekker in Oost-Vlaanderen zat er ook niet meer in: die komt nu logischerwijze toe aan Schauvliege.
• Zij is bio-ingenieur van opleiding en legde zich de afgelopen jaren in het Vlaams Parlement dan ook toe op milieu- en vergunningsdossiers. Met succes, want met dossierkennis en bijtende oppositie lukte het haar om stevig op de agenda te wegen. Dat speelde ook mee in de keuze voor haar: Groen dekt zo de milieu-flank stevig af.
• Tegelijk is het een versie van Groen die compromisloos lijkt: in het dossier van de Oosterweel en de PFOS-vervuiling was Schauvliege bijzonder heftig in haar rol als bijter, zodanig dat het niet duidelijk was op een bepaald moment of Groen nog wel de Oosterweel-verbinding steunde. Uiteindelijk moest Rzoska, veel meer een compromisfiguur, dat bijsturen, en expliciet bevestigen.
• Voor Jeremie Vaneeckhout en Nadia Naji, de twee co-voorzitters van Groen, is dit een uitstekende kans om hun partij toch wat te vernieuwen en een andere wind te laten waaien, één jaar voor de verkiezingen.

Opgemerkt: De Russen blijven de voornaamste spionnen in België, al is hun invloed wel fors afgezwakt het afgelopen jaar. Dat staat te lezen in het jaarrapport van de ADIV, de militaire inlichtingendienst.

• Voor het eerst maakt de ADIV zijn jaarrapport publiek. Hiermee wil de dienst de burger informeren en waarschuwen voor de gevaren. “De maatschappij moet zich meer en meer bewust worden dat men niet blindelings alles moet aanvaarden. Men moet beseffen dat de kalmte na de Koude Oorlog sinds 2014, toen Rusland de Krim binnenviel, voorbij is”, zo zegt ADIV-directeur, vice-admiraal Wim Robberecht.
• “Het afgelopen jaar werden 21 bilaterale en 19 multilaterale Russische diplomaten uit ons land uitgezet”, zo verklaarde Robberecht op Radio 1. In maart vorig jaar beslisten een hoop Europese landen, waaronder dus ook België, om Russische diplomaten uit te zetten, op verdenking van spionage. Achteraf raakte bekend dat dit meer dan gegrond was: de consul-generaal van Rusland in Antwerpen, Georgi Kuznetsov, werd ervan verdacht voor de FSB te werken, de Russische inlichtingendienst.
• “De Russen proberen nu via andere wegen hetzelfde opnieuw te doen. Ze proberen om opnieuw mensen onder diplomatieke cover binnen te krijgen”, zo zegt Robberecht. Tegelijk laat hij wel weten dat de veiligheidsdiensten dit wel beseffen, en verhinderen. “België beseft heel goed dat Brussel host nation is voor verschillende grote organisaties“, zegt hij. Zowel de Europese instellingen als de NAVO hebben hun belangrijkste gebouwen in onze hoofdstad.
• Admiraal Robberecht gaat ook in op de spionage van Rusland via de ambassade in Ukkel. Op die ambassade staan heel wat antennes, die volgens de ADIV-directeur perfect gebruikt kunnen worden om te spioneren. “De antennes dienen niet alleen om een telefoongesprek met Rusland te voeren. Het zijn zaken die je nodig hebt om aan spionage te doen.” Toch kan België daar weinig tegen beginnen: “De Russische ambassade is Russisch grondgebied. Wij kunnen daar niet zomaar naartoe”, zegt Robberecht.

Net binnengekomen: Wordt de Belgische ngo-medewerker Olivier Vandecasteele binnenkort geruild voor de veroordeelde terrorist Assadollah Assadi. 

• Iran en België lijken toe te werken naar een ruildeal voor Olivier Vandecasteele, de ngo-medewerker die tot 40 jaar cel veroordeeld werd in Iran, op verdenking van spionage. Masoud Setayashi, de woordvoerder van het Iraanse gerecht, bevestigde dat Iran een ruilverzoek had ontvangen van België: “België heeft een verzoek gedaan voor een ruiloperatie, en wij hebben hetzelfde gedaan voor onze diplomaat Asadollah Assadi. Na de noodzakelijke protocollen zal die ruil snel plaatsvinden.”
• Al langer wordt gesproken over een mogelijke ruildeal van Vandecasteele, naar het voorbeeld van de Amerikaanse basketspeelster Brittney Griner en de Russische wapenhandelaar Viktor Bout. Vandecasteele kan uit de Iraanse cel vertrekken als België Assadollah Assadi vrijlaat. Die werd in België veroordeeld tot 20 jaar cel, als brein achter de geplande aanslag op een congres van de Iraanse oppositie in Parijs in 2018.
• Politiek gezien lag het dossier gevoelig, maar Vivaldi klopte wel af dat het Vandecasteele hoe dan ook wou wegkrijgen uit de Iraanse gevangeniscel. Het Grondwettelijk Hof lag echter dwars: “Uit de veroordeling van Assadi blijkt dat die handelde als agent van de Iraanse inlichtingen- en veiligheidsdiensten”, klonk het toen. In maart ging het Hof uiteindelijk wel akkoord met het verdrag tussen beide landen, dat een ruildeal mogelijk maakt. Dat lijkt nu ook te gaan gebeuren.