In Oostenrijk zijn de ÖVP van zichzelf opvolgend kanselier Sebastian Kurz en Die Grünen van kersvers vicekanselier Werner Kogler na 2 maanden onderhandelen tot een akkoord gekomen over een regeringscoalitie. Het is de allereerste keer dat een land uit de eurozone een regering krijgt die wordt gevormd door een conservatieve partij en de groenen. De nieuwe combinatie legt dinsdag in Wenen de eed af.
Zal de nadruk van de Groenen vooral op het klimaat liggen, dan bevindt de focus van de Oostenrijkse Volkspartij zich eerder op immigratie. ‘Het is mogelijk om het klimaat én de grenzen te beschermen’, zei Kurz daarover op nieuwjaarsdag. Omdat beide thema’s EU-burgers na aan het hart liggen wordt in politieke kringen al volop gespeculeerd over soortgelijke coalities in andere EU-landen. Niet in het minst in buurland Duitsland, waar de Groenen zich steeds meer laten gelden als politiek geloofwaardig.
Volgens Carsten Brzeski, de hoofdeconoom van de ING, probeert Kurz de 2 grootste uitdagingen van het volgende decennium in goede banen te leiden: immigratie en klimaatwijziging. Brzeski denkt dat Oostenrijk een interessante testcase kan worden voor Duitsland, zelfs voor de rest van Europa.
Klimaat is nr.1 bekommernis van de Duitsers
Bestaat de kans dat ook Duitsland straks een conservatief-groene coalitie krijgt? De Duitse tabloidkrant Bild publiceerde recent de resultaten van een studie. Daarin werd gepeild naar de belangrijkste bekommernissen van de burgers. Wat bleek? 42% van de Duitsers vindt het klimaat de belangrijkste uitdaging. Voor terrorisme (38%) en immigratie (33%). Het is dan ook niet verwonderlijk dat kersvers Commissievoorzitter Ursula Von der Leyen van het klimaat het speerpunt van haar mandaat wil maken. Een plan dat straks onvermijdelijk ook in de Bundestag op tafel komt te liggen.
Op de website van de RND ( Redaktionsnetzwerk Deutschland) pleit politiek analist Tobias Peter voor een gelijkaardige Duitse coalitie in het post-Merkeltijdperk. Zelfs wanneer de tegenstellingen tussen christen-democraten (CDU-CSU) en Groenen in de toekomst eerder dreigen toe te nemen. Indien Oostenrijk in dit opzet slaagt, is de kans groot dat ook Duitsland straks zulke politieke afspiegeling krijgt, schrijft Peter. Omdat het volk dat wil.
Duitse Groenen zitten al in 11 van de 16 regionale regeringen
In 2017 hadden CDU-CSU en de Groenen al geprobeerd een regering te vormen, maar was dat niet gelukt. De Groenen hebben ondertussen geleerd wat politiek is. Dankzij een soepelere instelling hebben ze zich ondertussen in 11 van de 16 regionale regeringen (Länder) gemanoeuvreerd. De meer centristische tak van de Groene Partij heeft de voorbije 2 jaar intern aan invloed gewonnen. Toch blijven de standpunten van 2017, toen een centrumrechtse-groene coalitie niet kon, vandaag bijna onveranderd. Op vlak van klimaatnormen voor de industrie en de integratie in de eurozone blijven de standpunten ver uit elkaar liggen. Net als wat betreft sociale rechtvaardigheid, de asielpolitiek, defensie en de buitenlandpolitiek.
Maar onder druk van wat elders in Europa gebeurt mag een coalitie van CDU-CSU en Groenen bij onze oosterburen na de nationale verkiezingen van 2021 niet bij voorbaat worden uitgesloten.
In een recente peiling van YouGov haalt de CDU-CSU nog amper 4% meer stemmen dan de Groenen. Samen halen beide partijen wel makkelijk een meerderheid. Ook zouden de Groenen in 2021 wel eens boven de CDU-CSU kunnen eindigen en zou Groen de kanselier mogen leveren. Wat de CDU-CSU zou reduceren tot een steunpartij. Wat in Wenen gebeurt zal de volgende maanden in Berlijn met argusogen worden gevolgd.