Het Amerikaanse farmaconcern Johnson & Johnson (J&J) lanceert een nieuwe test voor de ontwikkeling van een potentieel vaccin tegen infecties met het humaan immunodeficiëntievirus (hiv). Dat is het virus dat aids veroorzaakt. Het onderzoek is gepland bij 3.800 homoseksuele mannen in Europa, Noord-Amerika en Latijns-Amerika. De test zou nog in de loop van dit jaar starten.

Verdeeld over vier sessies zullen de deelnemers daarbij zes dosissen van het vaccin toegediend krijgen. Johnson & Johnson hoopt de resultaten van de tests over vijf jaar te kunnen presenteren.

Injectie

Momenteel heeft het bedrijf in Afrika bovendien al een andere test met een mogelijk hiv-vaccin opgezet. Dat onderzoek bevindt inmiddels al in de tweede fase van de klinische proeven. Bij die test zijn ruim 2.600 vrouwen uit vijf landen in het zuiden van Afrika betrokken. Een rapport over dat onderzoek zou Johnson & Johnson mogelijk al over twee jaar publiceren.

In april dit jaar diende Johnson & Johnson al samen met ViiV Healthcare, gecontroleerd door GlaxoSmithKline, bij de Amerikaanse Food & Drug Administration (FDA) een aanvraag in voor de goedkeuring van een nieuwe hiv-behandeling. Dat middel zou één keer per maand moeten worden geïnjecteerd.

Het experimentele vaccin bestaat uit een preventieve cocktail die het immuunsysteem moet versterken. Deze cocktail zou in staat zijn verschillende takken van het hiv-virus aan te vallen. Uit tests is gebleken dat de maandelijkse injectie even efficiënt is als de dagelijkse inname van een aantal geneesmiddelen in tabletvorm.

Volgens ramingen leven in de Verenigde Staten 1,1 miljoen mensen met een hiv-besmetting. In Europa zouden er ongeveer 2 miljoen patiënten een behandeling krijgen. Het virus valt het immuunsysteem van het menselijk lichaam aan. Die aanvallen ondermijnen de weerstand van de mens, waardoor hij gemakkelijker vatbaar wordt voor allerlei ziektes.

Dodelijk

Indien een hiv-besmetting niet wordt behandeld, kan de aandoening zich uiteindelijk ontwikkelen tot het acquired immunodeficiency syndrome (aids). In dat stadium kan het virus het immuunsysteem bijzonder zwaar beschadigen. Nadat aids is vastgesteld heeft de patiënt nog een gemiddelde levensverwachting van drie jaar. De ziekte zou jaarlijks één miljoen levens eisen.

Op dit ogenblik is er nog geen behandeling die een hiv-besmetting kan genezen. De cocktails die de patiënten momenteel krijgen, kunnen wel de verdere verspreiding van de ziekte tegengaan.

De Amerikaanse president Donald Trump heeft beloofd om de hiv-epidemie in de Verenigde Staten tegen eind volgend decennium volledig uit te roeien.

De markt voor hiv-behandelingen heeft een geraamde waarde van ongeveer 26 miljard dollar per jaar. Marktleider is het Amerikaanse farmaconcern Gilead Sciences. Dat bedrijf heeft met de Amerikaanse regering een akkoord gesloten om aan de nationale gezondheidszorg een voorraad geneesmiddelen te doneren.

Deze tussenkomsten zou er tot midden volgend decennium moeten voor zorgen dat jaarlijks bij 200.000 mensen het risico op een hiv-besmetting vermindert.

Paul Stoffels, wetenschappelijk hoofd van Johnson & Johnson, wijst erop dat hiv-besmettingen een zware tol eisen. “Dat geldt zowel voor de individuele patiënt als voor de maatschappij,” merkt hij op. “De strijd tegen het virus is voor het bedrijf dan ook een grote prioriteit.”

Johnson & Johnson wijst erop al bijna dertig aan de ontwikkeling van een hiv-vaccin te werken. Die opdracht is echter niet eenvoudig, want het virus blijkt de mogelijkheid te hebben om snel te muteren.