Noem het geen “zomerakkoord”, maar een “zomeragenda”, weten we sinds dinsdag, dankzij premier Alexander De Croo (Open Vld). Maar zijn Vivaldi werkt hard, om voor het verlof toch nog een en ander te regelen, en dan de reiskoffer te pakken. Vanmorgen maakte minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) daarbij een harde belofte, in een gesprek op de RTBF: “Het is ons doel om niet op vakantie te vertrekken, zolang het akkoord niet is gesloten.” Daarbij gaat het over de onderhandelingen met Engie, de Franse energiereus die de kerncentrales in België uitbaat.
- Met de Fransen moet men tot afspraken komen over het langer openhouden van de jongste reactoren, Doel 4 en Tihange 3, maar tegelijk ook over een extra taks op de superwinst die Engie boekt én over een deal rond de berging van het afval en de ontmanteling van de centrales.
- Daarbij schipperde Vivaldi de afgelopen weken een beetje over wanneer dat akkoord met Parijs er moet komen. Van der Straeten zelf sprak op een bepaald moment over “het eind van de zomer”, maar nu klinkt het dus dat 21 juli “een beetje de deadline” is. Die nationale feestdag geldt als het moment waarop Vivaldi de rolluiken dicht trekt, en men in verlof gaat.
- Heel interessant in het groter geheel is dat net nu de nieuwe Franse regering onder leiding van Elisabeth Borne het hele Franse nucleaire park wil nationaliseren: het wil EDF, of Électricité de France voor 100 procent in staatshanden. Dat is nu al 84 procent. De Fransen doen dus net de omgekeerde beweging die de Belgische regering doet, terwijl de Franse president Emmanuel Macron toch nauwe banden onderhoudt met premier De Croo: beiden zitten samen in de liberale fractie Europees, en hebben heel regelmatig overleg.
- Frankrijk plafonneert de elektriciteitsprijzen in eigen land, wat enorm drukt op de winstmarges van EDF, dat eigenlijk al jaren nauwelijks iets verdient. Maar de keerzijde van de medaille is er zeker: de inflatie in Frankrijk blijft daardoor significant lager, terwijl de rest van Europa kreunt onder waanzinnige stijgingen van de prijzen op de energiemarkt.
- Engie, naast EDF de andere grote speler in Frankrijk op vlak van energie, heeft bijna geen nucleaire installaties meer, behalve in België. Het bood de Belgische overheid aan om mee in het kapitaal van de Belgische kerncentrales te stappen. Nu al is de Franse overheid ruimschoots de grootste aandeelhouder in Engie: onrechtstreeks onderhandelt men dus ook met Macron.
- Maar binnen de coalitie is zo’n participatie een enorm taboe, net als het langer openhouden van meer dan twee centrales: de groenen liggen helemaal dwars. De vraag is nochtans, met de huidige energiecrisis, meer dan legitiem: verschillende andere landen, zoals de VS en Nederland, hebben al veel langer beslist om soortgelijke reactoren, met dezelfde technologie, nog jaren open te houden, en zo bijna CO2-neutrale energieproductie te behouden.
